Ùرید زکریا، از سردبیران مجله ‌نیوزویک در مقاله خود می‌نویسد: <در میان این جنب Ùˆ جوش‌ها درک Øقایق به سختی امکان پذیر است. اما جای بسی خوشبختی است Ú©Ù‡ در نهایت در Ù‡Ùته اخیر پژوهشی دقیق Ùˆ مستقل در رابطه با تروریسم توسط دانشگاه <سایمون Ùریزر> کانادا منتشر شد. یاÙته‌های این پژوهش بدون تردید تعجب همگان را برمی‌انگیزد. ‌
متن مقاله زکریا Ùˆ تØلیل‌هایی در مورد وضعیت کنونی استراتژی مبارزه با تروریسم غرب، در Ù¾ÛŒ از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد:
***
شاید موارد کش٠شده در این یاÙته‌ها دلایل هراس شما را روشن کند: مرکز ملی مبارزه با تروریسم(‌‌NCTC) نهادی وابسته به دولت آمریکا Ú©Ù‡ مسوولیت بررسی Ùˆ مطالعه Øملات تروریستی را بر عهده دارد Ø·ÛŒ گزارشی اعلام کرد Ú©Ù‡ از سال 2005 تا 2006 شاهد اÙزایش 41 درصدی Øملات تروریستی بوده‌ایم، همچنین این روند صعودی در سال 2007 نیز ادامه داشته است.‌
یک سازمان دولتی دیگر با نام موسسه پیشگیری از تروریسم(‌‌MIPT) گزارش داده Ú©Ù‡ شمار کشته‌شدگان ناشی از Øملات تروریستی از سالهای 1998 تا 2006 هر ساله 450 درصد اÙزایش داشته است. ‌
در گزارش دیگری با عنوان مطالعه تروریسم Ùˆ عکس‌العمل در قبال آن Ú©Ù‡ توسط آمریکا منتشر شده است‌ آماری برابر 75 درصد اÙزایش در سال 2004 را نشان می‌دهد. ‌
گزارش دانشگاه سایمون Ùریزر عنوان می‌دارد Ú©Ù‡ هر سه این گزارش‌ها یک نقص مشترک دارند. این نقص به این صورت بوده Ú©Ù‡ آنها تلÙات غیر نظامیان در جنگ عراق را نیز جزو آمار تلÙات ناشی از تروریسم آورده‌اند. این در Øالی است Ú©Ù‡ این اقدام به هیچ وجه عاقلانه نیست. ‌
عراق یک منطقه نظامی Ùˆ جنگی است Ùˆ همانند مناطق جنگی در دیگر نقاط دنیا، بسیاری از کشته‌شدگان غیرنظامی هستند. پرÙسور <اندرو‌ماک>ØŒ مدیر این پژوهش می‌گوید: Ø·ÛŒ 30 سال گذشته در جنگهای داخلی در کشورهای آنگولا، سیرالئون، گواتمالا، اوگاندا، بوسنی Ùˆ دیگر کشورها، همانند عراق تعداد زیادی از اÙراد غیر نظامی کشته شده‌اند اما با این وجود به این بهانه Ú©Ù‡ کشتار مردم در این کشورها عمدی Ùˆ سیاسی بوده Ùˆ توسط گروه‌های غیر دولتی انجام شده، این نهادهای دولتی آنها را هیچ گاه به عنوان تلÙات ناشی از تروریسم در نظر نگرÙته‌اند. ‌
<ماک> برای ادعای خود دو مثال Ù…Øسوس می‌آورد، یکی در سال 2004 Ú©Ù‡ شبه نظامیان <جنجاوید> Øداقل 723 غیر نظامی را در سودان به قتل رساندند. ‌
این در Øالی است Ú©Ù‡ در همین سال، موسسه پیشگیری از تروریسم، هیچگونه تلÙات ناشی از تروریسم در سودان به ثبت نرسانده است Ùˆ مطالعه تروریسم(‌‌START) این رقم را تنها 17 Ù†Ùر اعلام کرده است. در مورد دیگری در Ú©Ù†Ú¯Ùˆ در سال 1999ØŒ مطالعات دیگری، آمار کشته شدگان به دست شبه نظامیان را صدها Ù†Ùر اعلام کرده‌اند. ‌
در این مورد، موسسه پیشگیری از تروریسم، آمار کشته شدگان ناشی از تروریسم، را صÙر Ùˆ مطالعه تروریسم آمار آن را Ù‡Ùت اعلام می‌کند.
در صورتی Ú©Ù‡ آمار عراق را وارد کنیم، نتایج تØلیل‌ها منØر٠می‌شوند. در آمارهای مرکز ملی مبارزه با تروریسم Ùˆ موسسه پیشگیری از تروریسم، 80 درصد تلÙات مربوط به عراق است، اما در صورتی Ú©Ù‡ عراق را به Øساب نیاوریم به این نتیجه می‌رسیم Ú©Ù‡ تروریسم Ø·ÛŒ پنج سال گذشته سیر نزولی داشته است.
در هر دو پژوهش ارائه شده توسط مطالعه تروریسم Ùˆ موسسه پیشگیری از تروریسم، آمار تلÙات بدون عراق، از سال 2001 تاکنون بیش از 40 درصد کاهش داشته است. ‌
این گزارش می‌اÙزاید: در تنها پژوهش مستقل دیگری Ú©Ù‡ توسط موسسه <اینتل سنتر> انجام گرÙت Ùˆ نتایج آن در اواسط سال 2007 منتشر شد، Øملات مهم القاعده Ø·ÛŒ 10 سال گذشته مورد بررسی قرار گرÙته است.
این پژوهش اشاره می‌کند Ú©Ù‡ تعداد Øملات نیروهای القاعده نسبت به سال 2004ØŒ Ú©Ù‡ بیشترین میزان‌آن را شاهد بودیم، 65 درصد Ùˆ تلÙات ناشی از این Øملات Øدود 90 درصد کاهش یاÙته است. ‌
پژوهش سایمون Ùریزر عنوان می‌دارد Ú©Ù‡ کاهش میزان Ùعالیت‌های تروریستی بنا به دلایل متعددی می‌تواند باشد Ú©Ù‡ از این میان می‌توان به عملیات‌ موÙقیت‌آمیز ضد تروریستی در بسیاری از کشورها Ùˆ اختلاÙات درونی در گروه‌های تروریستی اشاره کرد. ‌
اما مهمترین دلیل ارائه شده در این پژوهش، در کاهش Øمایت از سازمان‌های تروریستی در کشورهای مسلمان Ø·ÛŒ پنج سال اخیر بوده است.
بر اساس نظرسنجی اخیر انجام شده توسط شبکه‌های <بی.‌بی.‌سی> Ùˆ <ای.‌بی.‌سی> در سال 2007 در اÙغانستان مشخص شد Ú©Ù‡ Øمایت‌ها از شبه نظامیان در این کشور به یک درصد رسیده است. در ایالتهای شمالی پاکستان نیز جایی Ú©Ù‡ پایگاه‌های القاعده قرار دارد، Øمایت‌ها از اسامه بن لادن، رهبرالقاعده از 70 درصد در ماه اوت 2007 به چهار درصد در ژانویه 2008 رسیده است.
به نظر می‌رسد Ú©Ù‡ این کاهش به دلیل قتل بی‌نظیر بوتو، نخست وزیر Ùقید پاکستان باشد، اما نشان‌دهنده یک گرایش در میان مردم است؛ با هر Øمله تروریستی Øمایت مردم از این گروه‌ها کمتر Ùˆ کمتر می‌شود. پروÙسور ماک در پژوهش سایمون Ùریزر می‌گوید: این روند در میان کشورهای مسلمان، یکی پس از دیگری ادامه می‌یابد. معانی استراتژیک این مساله قابل تامل است، چرا Ú©Ù‡ تاریخ نشان داده گروه‌های تروریستی Ú©Ù‡ بدین Ù†ØÙˆ Øمایت‌های مردمی خود را از دست می‌دهند، دیر یا زود متلاشی می‌شوند. مرکز مدیریت بØران‌ها Ùˆ توسعه بین‌المللی دانشگاه مریلند نیز در پژوهشی اشاره می‌کند Ú©Ù‡ تعداد سازمان‌هایی Ú©Ù‡ در خاورمیانه Ùˆ شمال اÙریقا دست به Ùعالیت‌های خشونت‌آمیز می‌زنند از سال 1985 تا 2004ØŒ 54 درصد کاهش داشته است.
در عوض، این سازمان‌ها به روش‌های مسالمت آمیزی برای آشکار کردن اعتراضات خود روی آورده‌اند و این میزان در همین دوره سه برابر شده است.‌
Ùرید زکریا در انتهای گزارشش نوشته است: Øال این سؤال Ù…Ø·Ø±Ø Ù…ÛŒâ€ŒØ´ÙˆØ¯ Ú©Ù‡ چرا مردم آمریکا از مطالعاتی از این دست Ùˆ مطالعاتی مانند آنچه توسط دانشگاه سایمون Ùریزر Ùˆ اÙراد شاخص Ùˆ متخصص دانشگاهی انجام Ùˆ به آگاهی سازمان ملل نیز رسیده Ùˆ در بسیاری از کشورهای دنیا، از کانادا تا استرالیا در مورد آنها بارها بØØ« شده است، مطلع نمی‌شوند؟ دلیل آن کاملا مشخص است: چون این گزارش‌ها با روایت ما از ترس Ùˆ ÙˆØشت Ú©Ù‡ مدتها است آن را به راØتی پذیرÙته‌ایم، سنخیتی ندارند!‌
خطر سلاØ‌های متعارÙ‌
در همین Øال، پس از انتشار مطالبی در وب سایت‌های مربوط به القاعده Ú©Ù‡ از شبه نظامیان این گروه تروریستی خواسته است تا به دنبال دستیابی به سلاØ‌های کشتار جمعی برای استÙاده علیه آمریکا باشند، وزیر امنیت داخلی آمریکا Øمله هسته‌ای از سوی تروریست‌ها را Ú©Ù… اهمیت خواند. ‌
<مایکل چرتÙ> وزیر امنیت داخلی آمریکا Ú©Ù‡ در اتØادیه آکسÙورد لندن صØبت می‌کرد، اعلام کرد: در Øالی Ú©Ù‡ مقامات به علاقه القاعده‌ برای اÙزایش چنین توانایی در خود اذعان دارند، آمریکا بسیار نگران است Ú©Ù‡ تروریست‌ها از سلاØ‌های متعار٠استÙاده کنند. ‌
ÙˆÛŒ به دانشجویان Ùˆ خبرنگارانی Ú©Ù‡ در این انجمن معرو٠مناظره (اتØادیه آکسÙورد) شرکت کرده بودند، Ú¯Ùت: پاسخ کوتاه من این است Ú©Ù‡ آن‌ها قصد این کار را دارند؛ اما اØتمال انجام چنین کاری به ویژه در مدت زمان کوتاه، کمتر از استÙاده از سلاØ‌های متعار٠است. ‌
چرت٠این سخنان را پس از آن ابراز کرد Ú©Ù‡ در وب سایت‌های مربوط به گروه تروریستی القاعده، نوشته‌ها Ùˆ تصاویر ویدیویی از جمله یک ویدیو 39 دقیقه‌ای بود Ú©Ù‡ از شبه نظامیان خود می‌خواست تا به سلاØ‌های کشتار جمعی دست پیدا کنند. ‌
<گروه اطلاعاتی موجودیت‌های تروریسم بین‌المللی>(‌‌SITE) مستقر در واشنگتن Ú©Ù‡ بر سایت‌های شبه‌نظامیان نظارت می‌کند، عنوان کرد Ú©Ù‡ در این ویدیو از آمریکا به عنوان یک کشور ضعی٠یاد شده Ùˆ به طور ضمنی اشاره شده است Ú©Ù‡ شبه نظامیان باید از چنین تسلیØاتی به عنوان مانعی در برابر هر گونه Øمله هسته‌ای علیه هر کشور مسلمان استÙاده کنند. ‌
اگرچه به نظر نمی‌رسد هیچ کدام از این اظهارات معتبر باشد، اما اگر تمام آن‌ها را کنار یکدیگر بگذاریم، این سوال به ذهن متبادر می‌شود Ú©Ù‡ آیا شبه نظامیان چنین توانایی‌هایی دارند Ùˆ آیا این Ú©Ù‡ می‌توانند چنین Øمله‌ای را انجام دهند یا خیر؟ ‌
ÙˆÛŒ در این باره Ú¯Ùت: در مدت زمان نزدیک، تمرکز بر روی سلاØ‌های متعار٠خواهد بود Ú©Ù‡ هنوز می‌تواند مخرب باشد؛ چیزی در مقیاس Øملات یازدهم سپتامبر Ùˆ یا Øملاتی به سیستم Øمل Ùˆ نقل. ما باید به Ú©Ù„ این طی٠نگاه کنیم. ‌
<ریتا کاتز> مدیر SITE Ú¯Ùت: این ویدیو بخشی از یک جریان تبلیغات سیاسی برای ترساندن غرب است.
ÙˆÛŒ Ú¯Ùت: این Ùقط یک تمایل قوی است Ú©Ù‡ شبه نظامیان برای استÙاده از چنین تسلیØاتی دارند، اما من دلیلی نمی‌بینم Ú©Ù‡ از یک Øمله هسته‌ای به آمریکا بترسیم. ‌
<بن ونزکه> رئیس گروه اطلاعاتی <اینتل سنتر> اظهار کرد: اØتمالا این ویدئو توسط القاعده تهیه نشده است، اما توسط کسی درست شده است Ú©Ù‡ به این اهدا٠عشق می‌ورزد. ‌
ÙˆÛŒ Ú¯Ùت: آنها کلیپ‌ها را از هر جا می‌گیرند، از بی.بی.سی یا از ویدیو‌های قدیمی‌بن لادن Ùˆ آن‌ها را کنار هم می‌گذارند.
جنگ اینترنتی‌
در چنین شرایطی روزنامه واشنگتن پست از اÙزایش Øملات القاعده در Ùضای اینترنت خبرداد. ‌
روزنامه واشنگتن پست در سایت اینترنتی خود نوشت؛ ابتدای سال جاری یک Ùرد تندرو Ú©Ù‡ خود را <ابوØمزه> نامیده بود، سؤالی درباره نیروهای پلیس مخÙÛŒ مصر از معاون رهبر القاعده Ù…Ø·Ø±Ø Ú©Ø±Ø¯ Ùˆ پرسید: آیا آنها اÙراد بی‌ایمانی هستند؟ آیا کشتن آنها قابل قبول است؟ چند Ù‡Ùته بعد جوابی از ایمن الظواهری، مردی Ú©Ù‡ 25 میلیون دلار برای سر ÙˆÛŒ جایزه تعیین شده است، دریاÙت شد Øاکی از این Ú©Ù‡ کشتن نیروهای پلیس موجه است، زیرا همه آنها کاÙر هستند. بعد از این مکاتبه میان ظواهری Ùˆ Ùرد ناشناس، ظواهری 1888 نامه اینترنتی دریاÙت کرد Ú©Ù‡ در آنها سؤالاتی از ÙˆÛŒ پرسیده شده بود Ùˆ او هم با Øوصله به یک پنجم این سؤالات پاسخ داد Ú©Ù‡ برخی از این سؤالات Øاوی انتقاداتی از القاعده به علت اقدامات آن علیه اÙراد بی‌گناه بود. ‌
روزنامه واشنگتن پست در ادامه نوشت؛ اکنون دیگر جنگ علیه تروریسم به جنگ ایده‌ها Ùˆ جنگی تبلیغاتی تبدیل شده است Ú©Ù‡ در آن طرÙین تلاش‌‌‌‌ می‌کنند از طریق تلویزیون Ùˆ اینترنت، ذهن‌ها Ùˆ قلبها را به سوی خود جلب کنند Ú©Ù‡ در این جبهه‌ها، القاعده در سالیان اخیر موضع Ùˆ صدای خود را تقویت کرده است Ùˆ با استÙاده از امکانات جدید Ùˆ با سود بردن از اشتباهات رقبای خود، عملیات تبلیغاتی گسترده‌ای را به راه انداخته است Ú©Ù‡ از طریق آن به شیوه‌ای مداوم Ùˆ مطمئن، با هزاران Ù†Ùر از طرÙداران Ùˆ علاقه مندان خود در نقاط مختل٠به زبان‌های مختل٠ارتباط برقرار‌‌‌‌‌ می‌کند. هر سه الی چهار روز به طور متوسط رهبران Ùˆ Ùرماندهان القاعده یک پیام اینترنتی توسط شبکه اینترنتی تروریست‌ها همچون <سØاب> منتشر‌‌‌‌‌ می‌کنند Ú©Ù‡ عموماً این پیام‌ها در استودیوهای خانگی تهیه Ùˆ تدوین‌‌‌‌ می‌شوند. ‌
براساس این گزارش، القاعده سال گذشته 97 پیام را منتشر کرد Ú©Ù‡ در مقایسه با سال 2005ØŒ 6 برابر شده بود. مقامات اطلاعاتی آمریکا Ùˆ اروپا معتقدند Ú©Ù‡ یکی از علل اÙزایش پیام‌های اینترنتی القاعده در سالهای اخیر این است Ú©Ù‡ شبکه اینترنتی Ú©Ù‡ این پیام‌ها را ارائه‌‌‌‌ می‌کند، در مناطق قبیله‌ای غرب پاکستان مستقر شده Ú©Ù‡ دسترسی Ùˆ بازرسی‌های دولتی در این مناطق غیر ممکن است. برخی از مقامات آمریکایی‌‌‌‌ می‌گویند این کشور Ùرصت‌های خوبی را برای قطع ارتباط عملیاتی نیروهای القاعده از دست داد Ùˆ اکنون امنیت ارتباطی نیروهای القاعده به سطØÛŒ رسیده Ú©Ù‡ غیر قابل Ù†Ùوذ است. ‌
روزنامه واشنگتن پست در ادامه نوشت؛ مقامات آمریکایی همچنین اعتراÙ‌‌‌‌ می‌کنند Ú©Ù‡ این کشور نمی‌تواند در زمینه ایدئولوژی با القاعده مقابله کند. با وجود آنکه میلیون‌ها دلار برای تاثیر گذاری بر اÙکار عمومی جهان اسلام سرمایه‌گذاری کرده است Ùˆ وزیر دÙاع آمریکا هم به توانمندی القاعده در انتشار پیام‌های اینترنتی اعترا٠کرده است. مقامات امنیتی آمریکا‌‌‌‌ می‌گویند: زمانی Ú©Ù‡ بن لادن‌‌‌‌‌ می‌خواهد پیامی را ارسال کند، یک تصویربردار مورد اعتماد القاعده به خانه‌ای امن در منطقه‌ای از پاکستان Ùراخوانده‌‌‌‌ می‌شود Ùˆ زمانی Ú©Ù‡ تصویربرداری انجام‌‌‌‌ می‌شود، این تصویر به Ø´Ú©Ù„ یک Ùایل رایانه قابل Øمل در اختیار یک Ùرد قرار داده‌‌‌‌‌ می‌شود تا این Ùایل را به Ùردی Ú©Ù‡ باید آن را ویرایش Ùˆ آماده کند، برساند Ùˆ بعد از این اقدام، پیام بن لادن روی اینترنت منتشر‌‌‌‌‌ می‌شود. تØلیلگران‌‌‌‌ می‌گویند مرکز اینترنتی سØاب Ú©Ù‡ پیام‌های القاعده را منتشر‌‌‌‌ می‌کند به بهترین ÙÙ† آوری‌ها دسترسی دارد Ùˆ ادیتورهای تصویری Ùˆ تهیه‌کنندگان آن، از رایانه‌های پیشرÙته Ùˆ دوربین‌های مدرن استÙاده‌‌‌‌ می‌کنند Ùˆ Ùایل‌های تصویری آن با نرم‌اÙزارهای بسیار پیشرÙته‌ای Ù…ØاÙظت‌‌‌‌ می‌شوند Ú©Ù‡ نهادهای امنیتی در جهان از آنها استÙاده‌‌‌‌‌ می‌کنند.
یک کارشناس آمریکایی مبارزه با تروریسم Ú¯Ùت: ما همه Ùکر‌‌‌‌‌ می‌کنیم Ú©Ù‡ رهبران Ùˆ Ùرماندهان القاعده در غارها زندگی‌‌‌‌ می‌کنند Ùˆ <میران شاه> شهر مرزی پاکستان در نزدیکی مرز اÙغانستان Ú©Ù‡ پناهگاه نیروهای القاعده Ù…Øسوب‌‌‌‌ می‌شود، اØتمالا آن سوی کره ماه قرار دارد، اما واقعیت این است Ú©Ù‡ نیروهای القاعده همگی‌‌‌‌‌ می‌توانند با لپ تاپ‌هایی Ú©Ù‡ در اختیار دارند با جهان ارتباط برقرار کنند؛ همان کاری Ú©Ù‡ ما در منزلمان مثلاً در واشنگتن انجام‌‌‌‌‌ می‌دهیم. ‌
براساس این گزارش، اظهارات بن لادن Ùˆ دیگر مسئولان القاعده یک Ù‡Ùته بعد از آن Ú©Ù‡ بیان‌‌‌‌ می‌شوند،‌‌‌‌ می‌توانند در Ùضای اینترنت منتشر‌‌‌‌ ‌شوند اما اکنون این زمان، دو یا سه Ù‡Ùته طول‌‌‌‌‌ می‌کشد. ‌
<دیا راشوان> کارشناس مصری امور القاعده می‌گوید: نیروهای القاعده تØت هیچ نوع Ùشاری نیستند Ùˆ برای تهیه Ùˆ انتشار پیام‌های رهبران این گروه، امکانات Ùˆ Ùرصت کاÙÛŒ در اختیار دارند. ‌
به نوشته روزنامه واشنگتن پست؛ نهادهای امنیتی آمریکا بعد از چند سال تلاش، هنوز نتوانسته اند درباره پیام‌های ویدیویی بن لادن به اطلاعات مورد نیاز دست بیابند، اما این مقامات می‌گویند Ú©Ù‡ رهبران القاعده با آماده‌سازی Ùˆ ارسال پیام‌های جدید، خود را در معرض خطرات زیادی قرار‌‌‌‌‌ می‌دهند. <ابو مصعب الزرقاوی> رهبر القاعده در عراق، سال 2006ØŒ دو ماه بعد از آن Ú©Ù‡ یک پیام تصویری از ÙˆÛŒ منتشر شد. در Øمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته شد. در ماه‌‌‌‌ Ù…ÛŒ ‌سال 2007 هم یک Ùرمانده ارشد طالبان 36 ساعت بعداز آنکه در یک مصاØبه تلویزیونی شرکت کرد، توسط نیروهای ناتو در استان هلمند کشته شد. در سال 2005 ماشین تبلیغاتی القاعده به‌طور جدی تضعی٠شد، زیرا الجزیره به عنوان شبکه مورد علاقه گروه تروریستی القاعده از انتشار پیام‌های آن خودداری کرد. همزمان آمریکا Ùˆ هم‌پیمانان آن تلاش کردند از طریق تØت Ùشار گذاشتن تأمین‌کنندگان خدمات اینترنتی از Ùعالیت وب سایت‌های اسلامی جلوگیری کنند. برخی از متخصصان مهم این Øوزه ربوده Ùˆ کشته شدند Ùˆ پایه‌گذار یکی از وب سایت‌های مهم تروریست‌ها در عربستان سعودی به قتل رسید Ùˆ در اکتبر سال 2005 نیروهای پلیس انگلیس شخصی به نام <یونس تسولی> را دستگیر کردند. ÙˆÛŒ Ú©Ù‡ متولد مغرب بود نقشی بنیادین در ایجاد تأسیسات Ùˆ ابزارهای مورد نیاز برای ارتباط گروههای Ù…Ø³Ù„Ø Ø¯Ø± عراق Ùˆ دیگر گروههای القاعده ایÙا کرده بود. همان زمان Øامیان القاعده شبکه اینترنتی جدیدی را با نام مرکز رسانه‌ای <الÙجر> تاسیس Ùˆ راه‌اندازی کردند. این مرکز اینترنتی جدید پیام‌ها Ùˆ مطالب القاعده، گروه طالبان Ùˆ دیگر گروههای Ù…Ø³Ù„Ø Ø±Ø§ در کشورهایی مانند عراق، سومالی، مناطق شمال Ø¢Ùریقا Ùˆ یمن منتشر‌‌‌‌ می‌کند Ùˆ بسیاری از پیام هایی Ú©Ù‡ توسط این مرکز منتشر‌‌‌‌ می‌شوند به زبا‌ن‌هایی مانند انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، Ùرانسوی، پشتو، ترکی Ùˆ دیگر زبانها ترجمه‌‌‌‌‌ می‌شوند. این مرکز اینترنتی با اتخاذ تدابیر امنیتی تلاش‌‌‌‌ می‌کند پیام‌های دریاÙتی را تنها از منابع اصلی دریاÙت کند Ùˆ به نوعی به کاربران Ùˆ استÙاده‌کنندگان خود این اطمینان را بدهد Ú©Ù‡ آنها اطلاعات دست اول را در اختیار دارند Ùˆ اکنون بعد از گذشت مدت زمانی از Ùعالیت آن، امنیتش چنان تقویت شده است Ú©Ù‡ نهادهای امنیتی آمریکا دیگر به راØتی قادر به شناسایی Ùˆ مقابله با Ùعالیت‌های آن نیستند. یکی دیگر از مشخصات مرکز اینترنتی القاعده این است Ú©Ù‡ Ùعالیت آن چندان وابسته به اÙراد نیست، لذا در صورتی Ú©Ù‡ 20 Ù†Ùر از دست اندرکاران آن شناسایی Ùˆ دستگیر شوند، باز هم Ùعالیتش متوق٠نخواهد شد، زیرا اÙراد دیگری در مناطق دیگر‌‌‌‌‌ می‌توانند با استÙاده از رمزهای ورودی، آن را Ùعال کنند.‌
انتقاد از رئیس سیا
در همین Øال، <مایکل هایدن> رئیس سازمان سیا، بعد از اظهاراتش مبنی بر ضعی٠شدن القاعده بعد از ایجاد موانع جهانی در قبال این گروه، مورد انتقاد شدید قرار گرÙت. ‌
<جی راکÙلر> رئیس کمیته اطلاعات سنای آمریکا، Ú¯Ùت: ارزیابی خوشبینانه هایدن مطابق با ارزیابی‌های اطلاعاتی انجام شده در طول سال گذشته نیست. ‌
راکÙلر Ø·ÛŒ نامه‌ای به رئیس سازمان سیا نوشت: در Øقیقت بعد از بررسی گزارش‌های اطلاعاتی طبقه‌بندی شده، مساله‌ای را Ú©Ù‡ موجب چنین نتیجه‌گیری شود، مشاهده نکردم. ‌
ارزیابی هایدن Ú©Ù‡ یکی از خوشبینانه‌ترین ارزیابی‌ها بعد از Øملات 11 سپتامبر 2001 است، در کمتر از یک سال پس از هشدار وزارت اطلاعات آمریکا مبنی بر تشکیل دوباره القاعده در مناطق مرزی منتشر شده است.
هایدن Ø·ÛŒ مصاØبه‌ای با روزنامه واشنگتن پست، درØالی Ú©Ù‡ هشدار داد القاعده هنوز یک تهدید جدی باقی مانده است، Ú¯Ùت: با در نظر گرÙتن همه جوانب،‌ ما به وظای٠خود بسیار خوب عمل کرده‌ایم. ‌
ÙˆÛŒ اظهار داشت: در Ùهرست دست آورد‌ها Ùˆ موÙقیت‌های ما می‌توان به مواردی همچون شکست نزدیک استراتژیک القاعده در عراق Ùˆ عربستان Ùˆ موانع بسیار مهم جهانی علیه القاعده اشاره کرد. ‌
در اوایل ماه گذشته، <مایکل لییتر> رئیس مرکز ملی مبارزه با تروریسم، به قانونگذاران آمریکایی Ú¯Ùت: تلاشهای آمریکا برای متوق٠کردن توطئه‌ها Ùˆ نقشه‌های القاعده بی‌ثمر بوده است. ‌
<بروس ریدل> یکی از تØلیلگران سابق سازمان سیا، Ú¯Ùت: اظهارات هایدن بسیار بسیار خوش بینانه است. ‌
ÙˆÛŒ اÙزود: من معتقدم دولت آمریکا قصد دارد تصویر موÙقیت‌آمیزی از اقدامات خود ارائه دهد، به ویژه همزمان با نزدیک شدن به پایان دوره هشت ساله ریاست جمهوری جورج بوش، بنابراین نباید از شنیدن این اظهارات خوشبینانه تعجب زده شد. ‌
سرویس بی‌ارزش اطلاعاتی‌
این درØالی است Ú©Ù‡ دستیار مدیر سازمان مرکزی جاسوسی آمریکا Ùˆ نایب رئیس شورای جاسوسی ملی این کشور Ú¯Ùته است Ú©Ù‡ سرویس جاسوسی آمریکا هر چند سرویس Ú©ÙˆÚ†Ú©ÛŒ نیست، اما با توجه به عملکرد آن، دیگر سرویس با ارزشی برای مردم آمریکا نیست. ‌
<مارک لونتال> در مقاله‌ای Ú©Ù‡ با عنوان <شکست واقعی سازمان جاسوسی> در روزنامه واشنگتن پست منتشر کرد، نوشت: ما به عنوان یک نهاد عمومی Ùˆ یک ØرÙه، شکست خورده‌ایم. ‌
ÙˆÛŒ نوشته است: ما به دلیل Øادثه 11 سپتامبر، اظهارات غیرواقعی در مورد Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ در عراق، Ùرضیه Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ ایران یا داستانهای ÙˆØشتناک در مورد تسلیم Ùˆ توقیÙØŒ شکست نخورده‌ایم؛ ما به این دلیل شکست خورده‌ایم Ú©Ù‡ نقش، Ù…Øدودیت‌های شغلی Ùˆ نظرات خود در مورد آنچه از ما انتظار می‌رود را به‌طوری شایسته Ùˆ قابل درک، در انظار توجیه نکرده‌ایم. ‌
این مدیر امنیتی آمریکا اÙزود: ما به این دلیل شکست خورده‌ایم Ú©Ù‡ اجازه داده‌ایم مردمی Ú©Ù‡ ما را نمی‌شناسند، دوست ندارند Ùˆ درک نمی‌کنند، ما را به تمسخر گرÙته به ما تهمت بزنند Ùˆ Ù…Ùهومی غلط از ما ارائه کنند.
لونتال با اشاره به سستی جامعه جاسوسی آمریکا نوشته است: نتیجه این سستی، بازسازی غلط Ú©Ù„ جامعه جاسوسی، بر مبنای Ùرضیات غلط بوده است. ‌
در داخل جامعه، منÙی‌باÙÛŒ ما روØیه اÙراد را Ùلج ساخته Ùˆ در خارج از این جامعه، دیدگاه مردم را نسبت به ارزش اهدا٠Øیاتی Ùˆ دشواری Ú©Ù‡ ارائه می‌دهیم، به شدت کاهش داده است. ‌
ما اجازه داده‌ایم تا سایرین با انتظارات کاملا غلط و غیرواقعی، بار مسئولیت را به دوش ما بیاندازند. ‌
هیچیک از اینها به منظور انتقاد از <مایک Ù…Ú© کانل> مدیر امنیت ملی، <جان نگروپونته> مسئول ماقبل ÙˆÛŒ Ùˆ یا کارمندان آنها نیست، اما Øقیقت این است Ú©Ù‡ جامعه جاسوسی اکنون بعنوان یک نهاد، شکست خورده تلقی می‌شود. ‌
این جامعه اکنون به یک نهاد سیاسی تبدیل شده که تاثیر تلاش‌های آتی آن را از میان می‌برد و این امر نه تنها برای یک کارشناس سابق جاسوسی مثل من، بلکه برای تمامی مردم آمریکا یک مسأله است. ‌
وضعیت نامناسب جامعه جاسوسی، به دلیل دو رویداد مختلÙØŒ یعنی Øمله تروریستی 11 سپتامبر Ùˆ شکست در یاÙتن Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø± جمعی در عراق به‌وجود آمده است، اما درسی Ú©Ù‡ خارجیان از این دو واقعه مجزا گرÙته‌اند، اغلب متضاد بوده است. ‌
جامعه جاسوسی در واقعه 11 سپتامبر، به دلیل شکست در به‌هم‌پیوستن اطلاعات به شدت مورد انتقاد قرار گرÙت. یک Ù…Ùهوم Ø®Ùت بار Ùˆ ناشایسته Ú©Ù‡ متاسÙانه وارد Ùرهنگ عموم شده است، اما در عراق جامعه جاسوسی متهم شد Ú©Ù‡ اطلاعاتی بیش از اندازه ارائه داده است. ‌
جامعه جاسوسی در مورد واقعه 11 سپتامبر به Øد کاÙÛŒ هشدار نداده بود، اما هشدارهای آن درباره عراق، بیش از Øد واقعی بود.
به عبارتی، جامعه جاسوسی در واقعه 11 سپتامبر به دلیل نداشتن قوه تخیل مقصر شناخته شد، اما در عراق، بیش از Øد خیالاتی عمل کرد. ‌
در واقعه 11 سپتامبر، ارائه ندادن اطلاعات جاسوسی یک مشکل بزرگ می‌نمود، اما در عراق، اطلاعات بیش از Øدی مانند گزارش‌های ساختگی در مورد آزمایشگاه‌های سیار سلاØ‌های شیمیایی با نام رسوای <کروبال> ارائه شد. ‌
Ù…Ùهوم تلویØی، از نظر ما در کارشناسی جاسوسی این است Ú©Ù‡ سازمان جاسوسی، همیشه باید اطلاعات درست ارائه کند، اما این امکان پذیر نیست Ùˆ زمان آن رسیده Ú©Ù‡ به این مساله عادت کنیم. ‌
من درک می‌کنم Ú©Ù‡ چرا مردم از Ù†Øوه برخورد جامعه جاسوسی با واقعه 11 سپتامبر Ùˆ عراق مأیوس هستند، اما باید به توان جامعه جاسوسی نیز توجه داشت. متاسÙانه این جامعه توضیØÛŒ درمورد توانایی هایش ارائه نکرده است.
اول به واقعه 11 سپتامبر توجه کنید. هنوز کسی به کار یا کارهایی Ú©Ù‡ می‌توانست انجام گیرد تا شاید از این Øملات جلوگیری شود، اشاره‌ای نکرده است. ‌
به نظر من Ùˆ بسیاری از همکارانم، با توجه به قوانین بازی در آن زمان، Øتی از دست دادن Ùرصت‌های عملیاتی، کاری جز این نمی‌کرد Ú©Ù‡ القاعده را وادار کند تا تروریست‌های دیگری به آمریکا اعزام نماید Ùˆ Øتی اگر تمامی اطلاعات پیوند داده می‌شد، هنوز هم اطلاعات تاکتیکی کاÙÛŒ در دست نبود تا بتوان 4 هواپیمای آن سه‌شنبه ØµØ¨Ø Ø±Ø§ متوق٠کرد. ‌
این یک پیام بسیار مضطرب‌کننده است. رهبران سیاسی Ùˆ عامه مردم ØªØ±Ø¬ÛŒØ Ù…ÛŒâ€ŒØ¯Ù‡Ù†Ø¯ Ùکر کنند Ú©Ù‡ Øملات القاعده نتیجه کاستی‌هایی بود Ú©Ù‡ مشخص شده Ùˆ ازمیان رÙته‌اند Ùˆ بنابراین می‌توانیم به اØساس امنیتی Ú©Ù‡ پیش از واقعه 11 سپتامبر داشته‌ایم، بازگردیم. ‌
شنیدن این Øقیقت Ú©Ù‡ باوجود تمامی آموخته‌هایمان Ùˆ باوجود تغییراتی Ú©Ù‡ ایجاد کرده‌ایم، درواقع ممکن است چنین اتÙاقی مجدداً رخ دهد، بیش از Øد دشوار Ùˆ شنیدن اظهارات کنگره مبنی براینکه ایجاد دÙتر مدیر اطلاعات ملی در سال 2004ØŒ باعث شده تا آمریکا باردیگر به Ù…ØÙ„ÛŒ امن تبدیل شود، بسیار مضØÚ© Ùˆ آزاردهنده است. ‌
از نظر من عراق، شکست جاسوسی جدی‌تری بود. تØلیل ما مبنی بر اینکه به دلیل اشتباه برآورد اطلاعات ملی، در سال 2003 وارد جنگ نشدیم، اشتباه بود. ‌
در واقع هشدار رسواکننده اکتبر سال 2002 سازمان اطلاعات ملی مبنی بر اینکه عراق Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ در اختیار دارد، هیچ تاثیری بر تصمیم‌گیری ها در مورد جنگ نداشت. ‌
اØتمالاً این هشدار، بوش یا سایر سیاستگذاران ارشد Ú©Ù‡ ماه‌ها پیش تصمیم خود را برای Øمله به عراق گرÙته بودند، تØت تاثیر قرار نداد.
این هشدار هیچ تأثیری به روی مجلس سنا نیز نداشت، چنانچه در گزارش سال 2004 واشنگتن پست آمده: درØالی Ú©Ù‡ 77 سناتور به استÙاده از زور در عراق رای داده‌اند، تنها 6 سناتور، بیش از 5 صÙØÙ‡ اول خلاصه گزارش اطلاعات ملی را مطالعه کرده بودند. ‌
گزارش اطلاعات ملی تاثیر چندانی روی سازمان ملل نیز نداشت، چرا Ú©Ù‡ بر خلا٠گزارش هشداردهنده سازمان اطلاعات ملی درمورد مهمات جنگی عراق، شورای امنیت از موضع خصمانه آمریکا Ùˆ انگلیس Øمایت نکرد. ‌
مشکل Øقیقی گزارش جاسوسی آمریکا درمورد عراق این است Ú©Ù‡ نمی‌توان تصور کرد Ú©Ù‡ این گزارش برپایه اطلاعات خوبی بنا شده Ú©Ù‡ بتواند یک پاسخ صØÛŒØ Ø§Ø±Ø§Ø¦Ù‡ کند. ‌
بهترین کاری Ú©Ù‡ همکاران کارشناس من می‌توانستند انجام دهند، این بود Ú©Ù‡ 3 گزینه تØلیلی ارائه نمایند: صدام Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ در اختیار دارد، او Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ در اختیار ندارد Ùˆ یا اینکه ما هیچ اطلاعی در این مورد نداریم.
البته با توجه به سابقه پرخاشگری او نسبت به کردها، Øمله به همسایگان Ùˆ مقاومت در مقابل بازرس‌های تسلیØاتی سازمان ملل، Ù…Øتمل‌ترین گزینه هنوز این است Ú©Ù‡ او Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø± جمعی در اختیار دارد.
با این Øال به نظر نمی‌رسد Ú©Ù‡ واکنش‌های تØلیلی از این اØتمالات برای سیاستگذاران Ù…Ùید واقع شده باشد.از آن گذشته، Øتی اگر چنین نتیجه‌گیری می‌شد Ú©Ù‡ ما نمی‌دانیم عراق Ú†Ù‡ چیزهایی در اختیار دارد، بوش هنوز هم مایل بود وارد جنگ شود Ùˆ کنگره نیز بنا به اقتضای سیاسی، با او مواÙقت می‌کرد.
ضربه شدید واقعه 11 سپتامبر Ùˆ اÙØªØ¶Ø§Ø Ø³Ù„Ø§Ø Ú©Ø´ØªØ§Ø±Ø¬Ù…Ø¹ÛŒ عراق، Ù„Øظه‌ای ÙˆÙاق به‌وجود آورد، اما سازمان اطلاعات ملی آمریکا را خدشه‌دار Ùˆ بر لزوم بازسازی آن تاکید کرد. ‌
کمیسیون 11 سپتامبرکه به شدت خواستار تعیین مدیر جدیدی برای سازمان اطلاعات ملی بود، پیشنهاد نامه‌ای برای Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø³Ø§Ø²Ù…Ø§Ù† جاسوسی ارائه داد Ú©Ù‡ هیچ رابطه منطقی با داستان گزارش نهایی نداشت. ‌از طرÙی، مشکلات اصلی ساختار جدید پیشنهادی کمیسیون، مشخص شد. ‌
قانون Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø¬Ø§Ø³ÙˆØ³ÛŒ توسط کارکنان کمیسیون امور دولتی مجلس سنا Ú©Ù‡ از Ù†Øوه عمل سازمان اطلاعاتی اظهار بی‌اطلاعی می‌کردند، تدوین شد. ‌اعضای ارشد جامعه جاسوسی، ساعت‌های بسیاری را با کارکنان مجلس سنا گذراندند Ùˆ سعی کردند تا آنان را در جریان کارهای سازمان اطلاعاتی Ùˆ شیوه عملکرد آن قرار دهند.‌
به منظور جلوگیری از تکرار اشتباهات سابق، کارشناسی سازمان جاسوسی، مورد توجه Ùراوان قرار گرÙت. استانداردهایی برای سیاستگذاری Ùˆ سازماندهی ارائه شد Ùˆ چندین اصلاØیه ÙÙ†ÛŒ در این سازمان صورت گرÙت، اما میانگین امتیازهای جامعه جاسوسی اÙزایش نیاÙت Ùˆ با وجودی Ú©Ù‡ هد٠از تمامی تغییرات همین بوده است، اÙزایش نیز نخواهد یاÙت. ‌چرا میزان موÙقیت کارشناسان تغییر نمی‌کند؟ به این دلیل Ú©Ù‡ جای زیادی برای پیشرÙت وجود ندارد. بسیاری از آن، به ماهیت مسأله Ùˆ سؤال مورد بØØ«ØŒ مربوط می‌شود.
جامعه جاسوسی در ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø§ÛŒÙ† مساله Ú©Ù‡ آیا چین به یک رقیب مهم تبدیل خواهد شد، نسبتاً خوب عمل خواهد کرد، چراکه <چین به کدام نقطه در Øرکت است؟> یک سؤال بزرگ Ùˆ بی‌انتها است Ú©Ù‡ به جای جاسوسی قوی، به Ùرض Ùˆ گمان نیاز دارد، اما به منظور مشخص کردن این مساله Ú©Ù‡ Øمله بعدی تروریستی در کجا Ùˆ Ú©ÛŒ بوقوع خواهد پیوست، لازم است تا عمیقاً وارد دایره بسته القاعده شده Ùˆ در جمع‌آوری اطلاعات بسیار خوش شانس باشیم. ‌
بهترین چیزی Ú©Ù‡ دولت آمریکا می‌تواند با قاطعیت ارائه نماید، پیشرÙت اندکی در کارشناسی است Ú©Ù‡ تضمین نمی‌کند این کشور مجدداً غاÙلگیر نشود. ‌Ùشار برای جلوگیری از وقوع Øادثه دیگری مشابه با واقعه 11سپتامبر یا عراق، به Øدی شدید است Ú©Ù‡ جامعه جاسوسی آمریکا با تمام تلاشی Ú©Ù‡ انجام می‌دهد، به جایی نمی‌رسد. ‌
گزارش سازمان اطلاعات ملی یک مثال دقیق است. اکنون کسانی Ú©Ù‡ اطلاعات را جمع‌آوری کرده‌اند، باید به منابع خود Ú©Ù‡ تماماً تصÙیه می‌شوند، قسم بخورند. ‌Ùشار برای دستیابی به تواÙÙ‚ میان آژانس‌های مختل٠جامعه جاسوسی به پایان خواهد رسید، اما هیچیک از اینها ضامن اÙزایش ضریب اطمینان اطلاعات به‌دست آمده نخواهند بود. ‌از آن مهمتر، این اØتمال را Ú©Ù‡ سیاستگذاران شعبه مدیریت یا کنگره، این تومارهای سنگین را مطالعه کنند، اÙزایش نخواهد داد. ‌بهتر است Ú©Ù‡ جامعه جاسوسی، گزارش اطلاعات ملی را کاملا نادیده گرÙته Ùˆ به یک نوشته موثرتر، مشابه برآوردهای هشیارانه‌تر انگلیس Ùˆ استرالیا روی آورد Ùˆ اگر قرار است در مورد پیشرÙت کارشناسی اطلاعاتی، جدی‌تر عمل کنیم، باید به انتشار Ù…Øصول نهایی، Øتی به‌صورتی Ú©Ù‡ در صÙØات این روزنامه آمده است، خاتمه دهیم.
از همه گذشته، این قطعیت Ú©Ù‡ برآوردهای داخلی درمعرض دید عموم قرار خواهد گرÙت، کارشناسی لرزانی را Ú©Ù‡ همگان خواستار آن هستند، Ùرو خواهد ریخت.‌
انگلیس و ایده مذاکره‌
در چنین شرایطی است Ú©Ù‡ یکی از مقامات ارشد پلیس انگلیس می‌گوید: انگلیس باید به منظور پایان دادن به مبارزه علیه خشونت‌های القاعده، با این گروه وارد مذاکره شود. ‌به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از پایگاه اینترنتی اسکاتسمن نیوز، <سر هیو آرده> رئیس پلیس ایرلند شمالی، Ú¯Ùت: من نمی‌توانم موردی از پایان یاÙتن تروریسم در تاریخ را به یاد ‌آورم Ú©Ù‡ بدون انجام مذاکره بوده باشد. ‌سرهیو Ú©Ù‡ Ú¯Ùته می‌شود رئیس پلیس آینده پایتخت انگلیس می‌شود، Ú¯Ùت Ú©Ù‡ تجربه 30 ساله ÙˆÛŒ به او می‌گوید Ú©Ù‡ روش‌های پلیس به تنهایی برای شکست دادن تروریسم کاÙÛŒ نیست. ‌
این مقام ارشد پلیس خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهید ارزیابی ØرÙه‌ای مرا درباره مبارزه با تروریسم بدانید، باید بگویم Ú©Ù‡ من معتقدم راه مبارزه با آن، مذاکره در زمانی است Ú©Ù‡ شرایط برای آن مهیا شده باشد. ‌وی اÙزود: به نظر نمی‌رسد این Ú¯Ùته، یک سخن خام چاپ نشده باشد. این واقعیتی است Ú©Ù‡ ما با آن روبرو هستیم.
‌سر هیو ØªØµØ±ÛŒØ Ú©Ø±Ø¯: اگر کسی بتواند به من موردی از مبارزه با تروریسم را نشان دهد Ú©Ù‡ بدون مذاکره بوده باشد، من بسیار مشتاقانه آن را بررسی خواهم کرد، زیرا تا کنون Øتی یک مورد را نیز نشنیده‌ام. ‌سر هیو همچنین در Ú¯Ùته‌های خود اذعان کرد Ú©Ù‡ مذاکره با تروریست‌ها Ùکر کردن به چیزی غیر قابل تصور است Ùˆ Ú¯Ùت: برخی از بزرگترین اقداماتی Ú©Ù‡ اÙسران من انجام داده‌اند، مذاکره با اÙرادی بوده است Ú©Ù‡ خود آن اÙراد به هیچ‌وجه تصور نمی‌کردند با آنها مذاکره شود. ‌وی در ادامه، به مذاکره با <جری آدامز> رهبر شین‌Ùین (قدیمی‌ترین جنبش سیاسی ایرلند) به عنوان نمونه‌ای از چگونگی تبدیل شدن دشمنان به طرÙداران ØµÙ„Ø Ø§Ø´Ø§Ø±Ù‡ کرد.
در جواب این سؤال Ú©Ù‡ آیا باید با القاعده مذاکره شود، سر هیو پاسخ داد: من Ùکر نمی‌کنم این کار امری غیرقابل تصور باشد.