63 سند كه دولت آمريكا نمي‌خواهد شما آن را بخوانيد
جسي ونچورا، Ùرماندار سابق مينسوتا در كتاب جديد خود، روند اÙشاگري اسناد آمريكايي را ادامه داده Ùˆ پرده از رازهايي برداشته كه آمريكايي‌ها تلاش زيادي براي پنهان Ù†Ú¯Ù‡ داشتن آنها انجام داده بودند. در اين مجموعه كه متشكل از اسناد سرّي دولتي است Ùˆ «63 سند كه دولت نمي‌خواهد شما آن را بخوانيد» نام دارد، جسي ونچورا با اطمينان كامل درصدد به اثبات رساندن آن چيزي است كه در طول Ùعاليتش در دولت آمريكا با آن مواجه بوده. او همراه خوانندگان كتاب، اسنادي را ورق مي‌زند تا نشان دهد پشت درهاي بسته سياست Ú†Ù‡ اتÙاقاتي مي‌اÙتد. وي همراه ديك راسل، علاوه بر ارايه اطلاعات Ùˆ اسناد نسبتاً Ù…Øرمانه دولتي درباره مسايل ديگري هم بØØ« مي‌كند؛ مثلاً برنامه‌هاي Ùوق Ù…Øرمانه سازمان جاسوسي آمريكا براي كنترل بر مردم عادي، برنامه‌ريزي نظامي براي Øمله هواپيماهاي جنگي Ùˆ مقصر جلوه دادن تروريست‌هاي كوبايي براي اين Øملات Ùˆ چندين مورد ديگر، نمونه‌هايي از اين موضوعاتند. گرچه اين اسناد اكنون در دسترس همگان قرار گرÙته Ùˆ ديگر از كسي پوشيده نيستند، اما منتقدان اميد زيادي ندارند كه سران مملكتي آمريكا تغييري در روش‌ها Ùˆ خط‌مشي‌هاي خود به وجود بياورند. خواننده با مطالعه اين كتاب به بسياري از مقاصدي پي مي‌برد كه پشت تصميمات Ùˆ اتÙاقات سياسي كشوري پنهان است كه ادعاي برقراري دموكراسي Ùˆ صلØ‌ جهاني دارد. مثلاً در اين كتاب، مدارك ارايه شده اثبات مي‌كنند كه دولت آمريكا با كشتن سربازان خود Ùˆ همچنين انسان‌هاي عادي Ùˆ ØºÙŠØ±Ù…Ø³Ù„Ø Ø³Ø¹ÙŠ مي‌كرد تجاوز به كوبا را توجيه كرده Ùˆ كشور مورد هجوم قرار گرÙته را مقصر نشان دهد. جان ا٠كندي، رييس جمهور وقت آمريكا براي اين‌كه اوضاع را طبيعي Ùˆ سران آمريكايي را ناراØت Ùˆ بي‌تقصير جلوه دهد، بالاترين مقام نظامي كشور را از پستش بركنار كرد تا خود را از كوچك‌ترين اشتباهي هم تبرئه كند. چندي است كه نويسندگان آمريكايي دست به انتشار كتاب‌هايي مي‌زنند كه از رازهاي پشت پرده سران آمريكايي پرده برمي‌دارد Ùˆ مردم جهان را با Øقيقت كشوري كه دم از آزادي Ùˆ ØµÙ„Ø Ø¬Ù‡Ø§Ù†ÙŠ مي‌زند آشنا مي‌سازد. منتقدان زيادي معتقدند كه شناخت كشور آمريكا، به‌ويژه براي مردمي كه در آن زندگي مي‌كنند بسيار مهم است Ùˆ يكي از اين راه‌ها انتشار كتاب‌هايي از اين دست است تا مردم متوجه شوند ØرÙ‌هاي كساني كه در انتخابات به آنان راي داده‌اند Øقيقت ندارد Ùˆ سياست آمريكايي چيزي وراي ظواهر است. در اين كتاب، ونچورا Ùˆ راسل، تيمي را تشكيل داده‌اند تا بدون Ù…Øدوديت Ùˆ ترس از دست دادن شغل دولتي‌شان، از Ùسادهاي دولت بگويند Ùˆ رازهايي را برملا كنند كه شايد تنها گوشه‌اي از اسنادي باشند كه در دست آنهاست. اين دو نويسنده در كتاب خود بين اعمالي كه دولت انجام مي‌دهد Ùˆ عمليات سياسي سازمان جاسوسي آمريكا ارتباط برقرار مي‌كنند Ùˆ اين سوال را Ù…Ø·Ø±Ø Ù…ÙŠâ€ŒÙƒÙ†Ù†Ø¯ كه چرا سازمان سيا بايد براي پوشاندن اشتباهات دولت دست به كشتار Ùˆ ترور اÙرادي بزند كه در واقع هيچ جنگ يا خصومتي با آنها ندارد؟ از طرÙÙŠØŒ اين دو نويسنده براي اين‌كه به يك مجموعه از شبهات درباره Øادثه يازدهم سپتامبر پاسخ دهند، تØقيقاتي را انجام دادند تا با ارايه اسنادي بتوانند Øر٠خود را اثبات كنند. ونچورا در بخشي از كتاب مي‌نويسد: «سوالي كه از روز نخست ذهن مرا درگير كرد اين بود كه چگونه ممكن است ابر قدرت نظامي جهان بيش از يك ساعت شاهد Øضور هواپيمايي ناشناس در Øريم هوايي كشورش باشد Ùˆ هيچ عكس‌العملي نشان ندهد؟»به هر Øال اين كتاب نبايد تنها يك روايت داستاني پنداشته شود، زيرا نويسندگان اين كتاب شواهد Ùˆ مداركي مستند ارايه كرده‌اند تا شايعاتي را به اثبات برسانند كه هميشه درباره اÙراد سياسي بر سر زبان‌هاست. Øقايقي درباره پيشينه قدرت‌هاي سياسي Ùˆ تباني‌هاي گوناگوني كه براي رسيدن به اهداÙÙŠ خاص در آمريكا صورت مي‌پذيرد Ùˆ از آن جمله مي‌توان به همكاري‌هاي سازمان جاسوسي آمريكا Ùˆ ارتش اين كشور اشاره كرد كه نويسندگان مانور زيادي روي آن داده‌اند. مابين اين اÙشاگري‌ها Ùˆ اسنادي كه در كتاب آورده شده، نويسندگان براي مخاطبانشان روشن مي‌سازند كه دو Øزبي بودن كشور آمريكا ØرÙÙŠ بي‌اساس Ùˆ پوچ است Ùˆ دموكرات‌ها Ùˆ جمهوري‌خواهان گرچه تظاهر مي‌كنند كه مخال٠هم هستند ولي در اوج نزاع Ùˆ كشمكش به صورت پنهان يك گروه را تشكيل مي‌دهند Ùˆ اهداÙشان به يك سمت گرايش دارد. دولت ايالات متØده آمريكا خصوصاً در چند دهه اخير Ùˆ بعد از پايان جنگ سرد، به شدت ادعا دارند كه به صورت كاملاً دموكراتيك مملكت را اداره مي‌كنند Ùˆ در روابط خارجي خود هم به همين گونه‌اند، اما نويسندگان اين كتاب با تمركز بر پنجاه سال اخير، درصدد نشان دادن اين موضوع هستند كه دولتمردان آمريكايي به نام دموكراسي دست به Ú†Ù‡ اعمالي زده‌اند. بسياري از اتÙاقاتي كه در اين كتاب نوشته شده‌اند يا در نقطه مقابل آن چيزي است كه در كتاب‌هاي تاريخ مدارس Ùˆ دانشگاه‌هاي آمريكا تدريس مي‌شود يا در هيچ‌جا به ثبت نرسيده‌اند. اين همان نكته‌اي است كه اين كتاب را از ساير آثار متمايز كرده Ùˆ به همين علت اميد مي‌رود كه اين كتاب به Ùروش بسيار بالايي دست پيدا كند. از طر٠ديگر، كسي كه با دقت اين كتاب را مطالعه كند متوجه خواهد شد كه اغلب اتÙاقات سياسي مانند قطعات يك پازل Ùˆ در ادامه هم هستند كه مي‌توان آنها را كنار هم قرار داد Ùˆ به تصويري كلي از سياست‌هاي آمريكايي دست ياÙت. جان ا٠كندي، جنگ ويتنام، Øوادث يازدهم سپتامبر Ùˆ اسنادي كه در اين كتاب آورده شده، آنچنان خوب در هم تنيده شده‌اند كه هر Ùردي را به تجديدنظر در Ùرضيات خود درباره شيوه اداره كشور آمريكا ترغيب مي‌كند. اين كتاب سوالات Ùراواني را براي مخاطب به وجود مي‌آورد Ùˆ از طريق آنها با زيركي به نتايجي مهم مي‌رسند؛ «چرا مسؤولان آمريكايي بعد از Øادثه يازدهم سپتامبر ساكت نشستند Ùˆ تØقيقات زيادي در اين‌باره انجام ندادند Ùˆ به سرعت متهماني را در خارج از كشورشان براي اين عمليات به ظاهر تروريستي ياÙتند؟ اين يكي از سوالاتي است كه با مطالعه كتاب «63 سند كه دولت نمي‌خواهد شما آن را بخوانيد» بيش از پيش به وجود مي‌آيد Ùˆ براي پاسخ به آن مداركي آورده مي‌شود.اما سوالات بي‌جواب خوانندگان تنها چيزي نيست كه بعد از خواندن اين كتاب از بين مي‌روند، بلكه آنچه بسيار كمرنگ خواهد شد اعتماد Ùˆ اعتقادي است كه برخي مردم آمريكا Ùˆ ديگر نقاط جهان به كشوري دارند كه بزرگ‌ترين ادعايش، داشتن دموكرات‌ترين Øكومت جهان است. منتقد آمريكايي سايت آمازون هم با متÙاوت خواندن اين كتاب درباره آن نوشته است: «هر شخصي كه نمي‌خواهد به شعور Ùˆ ذكاوتش توهين شود بايد اين كتاب را بخواند تا بتواند با ديدي وسيع‌تر به جريان‌هاي سياسي نگاه بيندازد.» اما اينها تنها مواردي نيستند كه در كتاب «63 سند كه دولت نمي‌خواهد شما آن را بخوانيد» مورد بØØ« قرار مي‌گيرند Ùˆ موضوعاتي چون نظام اجرايي سازمان جاسوسي آمريكا هم در اين كتاب Ù…Ø·Ø±Ø Ù…ÙŠâ€ŒØ´ÙˆÙ†Ø¯ كه مي‌توانند نظر بسياري را به خود جلب كنند. همچنين هركسي كه مي‌خواهد درباره رسانه‌هاي جمعي آمريكا Ùˆ ساز Ùˆ كارهاي آنها بيشتر بداند نبايد اين كتاب را از دست بدهد، زيرا ونچورا به عنوان مجري يك برنامه تلويزيوني علاوه بر صØبت از سياست، از رسانهاي مي‌نويسد كه بيش از هر چيز در تلاش است Øقايق را از عموم مردم پنهان كند يا به سانسور آنها بپردازد. از طرÙÙŠ اگرچه اين كتاب اثري ادبي با نثري Ùاخر نيست، ولي بايد ذكر كرد كه هد٠ونچورا Ùˆ راسل هم از نوشتن اين كتاب چنين نكاتي نبوده Ùˆ اكثر منتقدان مانند اين دو نويسنده معتقدند كه اين كتاب بايد نوشته مي‌شد تا مخاطب بتواند به چيزهايي دست پيدا كند كه دولت نمي‌خواهد كسي آن را بخواند. اين كتاب 320 صÙØه‌اي توسط انتشارات اسكاي هورس چهارم آوريل سال 2011 به چاپ رسيده است.
منبع: كتاب Ù‡Ùته، شماره 279ØŒ 3/2/1390