13 آبان در كشور ما Ù…Øمل پيدايش Øوادث مختلÙÙŠ بوده است كه در شكل دهی تاريخ كشور Ùˆ انقلاب اسلامی نقشی بزرگ Ùˆ سرنوشت ساز داشتهâ€Ø§Ù†Ø¯: 13 آبان 42 تبعيد Øضرت امام خميني (ره) در پي قيام مردمي 15 خرداد Ùˆ اعلام مخالÙت ايشان با قانون استعماري - آمريكايي كاپيتولاسيون، 13 آبان 57 شهادت جمع زيادي از دانشâ€Ø¢Ù…وزان Ùˆ دانشجويان در مقابل دانشگاه تهران در زمان اوجâ€Ú¯ÙŠØ±ÙŠ انقلاب Ùˆ بالاخره 13 آبان 58 تسخير لانه جاسوسي ايالات متØده توسط دانشجويان مسلمان پيرو خط امام. در اين ميان، واقعه اخير با توجه به ابعاد Ùˆ پيامدها Ùˆ همچنين گستره ملي - بين المللي آن از اهميت Ùˆ جايگاه ويژهâ€Ø§ÙŠ در تاريخ انقلاب اسلامي برخوردار شده است به طوري كه با گذشت بيش از ربع قرن از Ø¢Ùرينش آن، پيامدها Ùˆ آثارش همچنان در صØنه سياست داخلي Ùˆ خارجي كشور، اثرگذار Ùˆ بØØ«â€Ø§Ù†Ú¯ÙŠØ² است.
اين اقدام متهورانه يكي از منØصر به Ùردترين Øركتâ€Ù‡Ø§ در تاريخ انقلابâ€Ù‡Ø§ÙŠ اصيل Ùˆ مردمي جهان بود.پيروزي انقلاب اسلامي جداي از تاثيراتي كه در زمينه انديشه سياسي Ùˆ پارادايم Øاكم بر مقولات دولت ملت Ùˆ ساختار Øكومت داشت، تاثيرات عميقي نيز بر استراتژيâ€Ù‡Ø§ÙŠ امنيتي منطقه Ùˆ توازن قدرت بين غرب Ùˆ شرق داشت به طوري كه كشور ايران را كه به عنوان خط مقدم جبهه غرب در مقابله با Ù†Ùوذ كمونيسم از جايگاه ويژهâ€Ø§ÙŠ نزد دولت مردان ايالات متØده برخوردار بود به يكباره تبديل به يك هژمون منطقهâ€Ø§ÙŠ با شعار ÙˆØدت جهان اسلام Ùˆ درهم نورديدن مرزهاي جغراÙيايي كشورهاي مسلمان كرد، كه براي هر دو ابرقدرت شرق Ùˆ غرب خطرناك جلوه ميâ€ÙƒØ±Ø¯.
انقلاب اسلامي استراتژي «دو ستوني» آمريكا در منطقه را كه از مدتâ€Ù‡Ø§ پيش بر پايهâ€Ù‡Ø§ÙŠ قدرت اقتصادي عربستان سعودي Ùˆ قدرت نظامي ايران براي ØÙظ مناÙع منطقهâ€Ø§ÙŠ آمريكا Ùˆ مقابله با Ù†Ùوذ شوروي بنا شده بود با چالش جدي مواجه كرد به طوري كه «سايروس ونس» وزير امور خارجه دولت كارتر در اين باره ميâ€Ú¯ÙˆÙŠØ¯: «رÙتن ايران از ص٠كشورهاي متØد آمريكا Ùˆ اÙتادن اين كشور به دست رژيمي كه دوست†ما نيست، ضربهâ€Ø§ÙŠ اساسي به مناÙع سياسي - امنيتي ما در آسياي جنوب غربي Ùˆ خاورميانه به شمار ميâ€Ø±ÙˆØ¯.»
آمريكا كه تمام تلاش خود را در Øمايت از رژيم شاه Ùˆ جلوگيري از پيروزي انقلاب به كار بسته بود، با پيروزي انقلاب اسلامي سÙارت خود را به عنوان پايگاهي براي طراØÙŠ Ùˆ اجراي توطئه عليه انقلاب تبديل نمود، تا بتواند آن بخش از اقداماتش را كه ميâ€ØªÙˆØ§Ù†Ø³Øª در پوشش ديپلماتيك براي شكست يا به انØرا٠كشاندن نظام نو پاي اسلامي انجام دهد، با مركزيت سÙارت به اجرا درآورد.
پس از پيروزي انقلاب در بهمن ماه 1357 Ùˆ اخراج مستشاران نظامي Ùˆ غير نظامي آمريكا كه در واقع نقش آنتنâ€Ù‡Ø§ÙŠ اطلاعاتي را براي سازمان سيا بازي ميâ€ÙƒØ±Ø¯Ù†Ø¯ØŒ ايالات متØده Ùعاليتâ€Ù‡Ø§ÙŠ جاسوسيش را كه از درون سÙارت رهبري Ùˆ هدايت ميâ€Ø´Ø¯Ù†Ø¯ به شدت اÙزايش داد تا خلاء ناشي از خروج مستشاران را جبران كند.
اÙسران سازمان سيا (CIA) با استÙاده از شرايط نابسامان بعد از انقلاب Ùˆ درهم ريختگي Ùˆ نامشخص بودن Øوزه مسئوليتâ€Ù‡Ø§ كه نتيجه طبيعي هر انقلابي است، سعي كردند تا با Ù†Ùوذ در مناطق كليدي Ùˆ Øساس انقلاب اسلامي از تعميق Ùˆ گسترش هر Ú†Ù‡ بيشتر آن جلوگيري نمايند. لانه جاسوسي آمريكا با ايجاد شبكهâ€Ù‡Ø§ÙŠ جاسوسي Ùˆ اطلاعاتي در پي آن بود تا با بØران Ø¢Ùريني، تضعي٠نيروهاي اصيل انقلاب Ùˆ جايگاه Ùˆ شخصيت Øضرت امام Ùˆ همچنين ايجاد گسست Ùˆ شكا٠ميان رهبري Ùˆ نسل جوان، Ùعالâ€ØªØ±ÙŠÙ† Ùˆ انقلابيâ€ØªØ±ÙŠÙ† نيروي اجتماع را از رهبري دور كند تا بتواند با تاثير بر آنها Ùˆ Ù†Ùوذ در ارتش، Øركت انقلابي مردم ايران را آسيبâ€Ù¾Ø°ÙŠØ± نمايد. از طرÙÙŠ سÙارت آمريكا مسئول انØرا٠اÙكار عمومي از خطرات شيطان بزرگ در ايران نيز بود. به همين دلايل مسئولين سÙارت آمريكا در پي آن بودند تا با برقراري ارتباط با مسئولين دولت موقت راه رسيدن به اهداÙشان را تسهيل كنند.
با پيروزي انقلاب، Øضرت امام خميني، مهندس بازرگان را بدون در نظر گرÙتن علايق Øزبي Ùˆ گروهي به عنوان نخست وزير دولت موقت منصوب كردند. بازرگان در اقدامي تأمل برانگيز اكثر اعضاي دولت موقت را از Ø¬Ù†Ø§Ø Ù„ÙŠØ¨Ø±Ø§Ù„ انتخاب كرد Ùˆ درهاي دولت موقت را تقريباً بر روي ديگر نيروهاي انقلاب بست. ليبرالâ€Ù‡Ø§ تضاد اصلي Ùˆ عامل مهم مبارزه Ùˆ انقلاب را استبداد داخلي Ùˆ نه استعمار خارجي ميâ€Ø¯Ø§Ù†Ø³ØªÙ†Ø¯ Ùˆ علاوه بر آن اعتقاد به تغيير بنيادين در ساختار سياسي، اجتماعي Ùˆ Ùرهنگي كشور نداشتند Ùˆ تنها برخي اصلاØات سطØÙŠ را كاÙÙŠ ميâ€Ø¯Ø§Ù†Ø³ØªÙ†Ø¯. بر همين اساس دولت موقت تنها به تعويض مهرهâ€Ù‡Ø§ÙŠ كليدي Ùˆ بالاي رژيم اكتÙا نمود Ùˆ از تغييرات بنيادين Ùˆ خصوصاً از تجديد نظر در رابطه امپرياليستي Ùˆ نابرابر ايران با آمريكا، پرهيز Ùˆ اجتناب ميâ€ÙƒØ±Ø¯.
به اين موضوع در كتاب خاطرات كارتر اشاراتي شده است: «مهدي بازرگان... Ùˆ اعضاي كابينهâ€Ø§Ø´ كه بيشتر آنها تØصيل كرده غرب بودند با ما همكاري داشتند. آنها از سÙارت ما ØÙاظت ميâ€ÙƒØ±Ø¯Ù†Ø¯ Ùˆ از ژنرال Ùيليپ گاست... مراقبت به عمل ميâ€Ø¢ÙˆØ±Ø¯Ù†Ø¯ تا بدون خطر رÙت Ùˆ آمد كند Ùˆ براي ما پيامâ€Ù‡Ø§ÙŠ دوستانه ميâ€Ùرستادند. بازرگان به طور علني اعلام كرد كه مايل است با آمريكا روابط Øسنهâ€Ø§ÙŠ داشته باشد، اما اÙراطيون طرÙدار آيت الله خميني براي او به صورت مشكلي درآمده بودند.» (اميررضا ستوده Ùˆ Øميد كاوياني، بØران 444 روزه تهران، ص 20)
«اسناد لانه جاسوسي نيز نشان ميâ€Ø¯Ù‡Ø¯ كه ايالات متØده چگونه براي خارج كردن امام از صØنه سياسي كشور در صدد جذب اÙراد موثر Ùˆ مهم دولت موقت از جمله بني صدر Ùˆ امير انتظام برآمده بود Ùˆ مثلا در مورد جذب بني صدر، در ظاهر به عنوان مشاور اقتصادي يك شركت آمريكايي با Øقوق ماهانه 1000 دلار دعوت به همكاري ميâ€Ø´Ø¯ØŒ اما در واقع رابط سازمان سيا تلاش ميâ€ÙƒØ±Ø¯ تا وي را به استخدام اين سازمان درآورد.» (دكتر بهرام نوازني، الگوهاي رÙتاري ايالات متØده آمريكا در رويارويي با جمهوري اسلامي ايران (1357 - 1380) مركز اسناد انقلاب اسلامي، ص 98)
دولت آمريكا در پي آن بود تا با ايجاد ائتلاÙÙŠ از ليبرالâ€Ù‡Ø§ÙŠ سياسي، چهرهâ€Ù‡Ø§ÙŠ ديني ميانهâ€Ø±ÙˆØŒ سكولارها، ملي گرايان Ùˆ سران ارتشي متمايل به غرب تØت لواي دولت موقت موجبات Øذ٠تدريجي نيروهاي ÙˆÙادار به امام را از صØنه سياسي كشور ايجاد نمايد.
به همين دليل وزارت خارجه آمريكا ماموريت اصلي سÙارت خود در ايران را تلاش براي هماهنگي Ùعاليتâ€Ù‡Ø§ÙŠ نيروهاي ليبرال Ùˆ ميانه روهاي مذهبي Ùˆ پيوند دادن آنها با عناصر ملي گرا Ùˆ سلطنت طلبان Ùˆ طرÙداران رژيم سابق بر عليه انقلابيون مذهبي قرار داده بود.
«اقدامات آمريكا بر عليه جمهوري اسلامي ايران Ùقط به اقدامات سÙارت اين كشور در تهران Ù…Øدود نشد. در پي اعدامâ€Ù‡Ø§ÙŠ انقلابي سران رژيم گذشته در روزهاي اوليه پيروزي انقلاب، 2 تن از اعضاي سناي آمريكا به نامâ€Ù‡Ø§ÙŠ جاكوب جاويتس Ùˆ هنري جكسون كه از طرÙداران پروپاقرص رژيم پهلوي بودند در 27 ارديبهشت 58 (17 مه 79) قطعنامهâ€Ø§ÙŠ را از تصويب سنا گذراندند كه ايران را به خاطر اين اعدامâ€Ù‡Ø§ÙŠ انقلابي با Ù„ØÙ† شديدي Ù…Øكوم ميâ€ÙƒØ±Ø¯.» (پيشين صâ€103)
بعد از تصويب قطعنامه ضد ايراني در سناي آمريكا، روابط دو كشور وارد مرØله تازهâ€Ø§ÙŠ شد. با اين كه، قطعنامه هيچگونه ضمانت اجرايي نداشت ولي ايران آن را نشانه موضع خصمانه ايالات متØده Ùˆ كاري در جهت انزواي ايران دانست.
به عقيده كارل كلمنت، كه از كارشناسان با سابقه وزارت خارجه آمريكاست، ايالات متØده اشتباهي استراتژيك را در مورد ايران انجام داده است Ùˆ آن دل بستن به دولت موقت Ùˆ عدم مذاكره Ùˆ ديدار مستقيم با Øضرت امام بود كاري كه رقباي ايالات متØده يعني Ùرانسه Ùˆ شوروي در آغازين روزهاي پيروزي انقلاب انجام داده بودند.
بعد از تصويب اين قطعنامه Ùˆ ايجاد مسايل اختلا٠برانگيز بين دو كشور، آمريكا در پي آن بود تا Ùرستادهâ€Ø§ÙŠ ويژه را با هد٠جذب ايران Ùˆ جلوگيري از Ù†Ùوذ شوروي در اين كشور ØŒ به سوي ايران بÙرستد ولي Øضرت امام در واكنش به تصويب اين قطعنامه از پذيرش Ùرستاده مذكور كه چارلز نام داشت Ùˆ از ديپلماتâ€Ù‡Ø§ÙŠ كار كشته وزارت خارجه ايالات متØده بود خودداري كرد Ùˆ علاوه بر آن پذيرش والتر كاتلر در سمت سÙير كه آماده ميâ€Ø´Ø¯ به ايران سÙر كند، از سوي دولت رد گرديد هر چند كه جمهوري اسلامي پيش از آن مواÙقت خود را با اعزام او به ايران به عنوان سÙير اعلام كرده بود.
«پس از اين Ùعل Ùˆ انÙعالات دولت آمريكا به بهانه ØÙظ امنيت منطقه Ùˆ با اين ادعا كه اØتمال داده ميâ€Ø´ÙˆØ¯ كه يك Ù†Ùت كش در خليج Ùارس ربوده شود، ناوگان خود را در تنگه هرمز به Øال آماده باش درآورد.» (پيشين ص 106)
امام خميني در 7 آبان 58 به قراردادهاي استعماري بين ايران Ùˆ آمريكا شديدا اعتراض كردند. اما در مقابل دولت موقت هيچ توجهي به اين اعتراضâ€Ù‡Ø§ نشان نميâ€Ø¯Ø§Ø¯ Ùˆ در پي بهبود روابط با ايالات متØده بود Ùˆ در موضعâ€Ú¯ÙŠØ±ÙŠâ€ŒÙ‡Ø§ÙŠ رسمي Ùˆ غير رسمي بيشترين واهمه خود را از شوروي ابراز ميâ€Ø¯Ø§Ø´Øª.
Øركتâ€Ù‡Ø§ÙŠ سازش كارانه دولت موقت تا به آنجا پيشرÙت كه بدون اطلاع امام در روز 11 آبان 58 در جشن انقلاب الجزاير، مهدي بازرگان با برژينسكي، مشاور امنيت ملي كاخ سÙيد ديدار كرد Ùˆ به مدت يك ساعت Ùˆ نيم با او به مذاكره نشست.
برژينسكي مشاور امنيت ملي دولت كارتر برخلا٠سايروس ونس، وزير خارجه كه در برخورد با جمهوري اسلامي قائل به راهبردهاي ديپلماتيك Ùˆ Ú¯Ùتگو Ùˆ مذاكره سياسي بود، از طرÙداران جدي سركوب Ùˆ مداخله نظامي انقلاب Ùˆ يكي از طراØان اصلي كودتاي 21 بهمن 57 براي جلوگيري از انقلاب بود.
او براي پذيرش شاه در آمريكا تلاش Ùراواني به عمل آورد، اما اعضاي دولت موقت دوستانه به پيشواز برژينسكي رÙتند Ùˆ با او به Ú¯Ù¾ زدن مشغول شدند جالب اين كه اين ملاقات به Ú¯Ùته برژينسكي نه به تقاضاي او بلكه به درخواست بازرگان، نخست وزير ايران صورت گرÙت.
Ù…Øمدرضا پهلوي كه پس از Ùرار از ايران در كشورهاي مختلÙÙŠ آواره شده بود، Ùˆ ملت ايران خواستار بازگشت Ùˆ Ù…Øاكمه وي بودند با مساعدت مقامات آمريكايي به يكباره سر از آن كشور درآورد. در Øقيقت دولت آمريكا Ùˆ مسئولين آن به خاطر بذل Ùˆ بخششâ€Ù‡Ø§ÙŠ شاه خود را مديون او ميâ€Ø¯Ø§Ù†Ø³ØªÙ†Ø¯. هزينهâ€Ù‡Ø§ÙŠ زيادي از سوي شاه به برخي جناØâ€Ù‡Ø§ÙŠ سياسي آمريكا براي مبارزات انتخاباتي پرداخت ميâ€Ø´Ø¯ Ùˆ بعضي از مسئولين دولتي آمريكا پورسانتâ€Ù‡Ø§ÙŠ گزاÙÙŠ از Ù…ØÙ„ قراردادهاي تسليØاتي ايران با شركتâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكايي درياÙت ميâ€ÙƒØ±Ø¯Ù†Ø¯. از سوي ديگر رژيم آمريكا از آن بيم داشت كه عدم پذيرش شاه موجب هراس Ùˆ نگراني Øكام وابستهâ€Ø§Ø´ در منطقه شود به همين دليل شاه به بهانه معالجه در آمريكا رØÙ„ اقامت اÙكند.
پذيرش شاه از سوي آمريكا خشم ملت Ùˆ امام را صد چندان كرد. امام كه از دولت موقت قطع اميد كرده بود، در 9 آبان 58 طي سخناني Ùرمودند:
«اي جوان‌هايي كه در مقابل توپ Ùˆ تانك رÙتيد اي خواهرهايي كه جوانان خود را از دست دادهâ€Ø§ÙŠØ¯... ØÙظ كنيد خودتان را، نهضت خودتان را ØÙظ كنيد ننشينيد ديگران براي شما كار كنند، اينها براي شما كاري نميâ€ÙƒÙ†Ù†Ø¯.»
همچنين Øضرت امام طي پيامي در 12 آبان 58 در اعتراض به پذيرش شاه از سوي رژيم آمريكا اعلام كردند:
«دانشگاهيان، دانشâ€Ø¢Ù…وزان Ùˆ طلاب علوم ديني با قدرت تمام مبارزه خود را عليه آمريكا گسترش دهند.»
بدنبال اعلام اين مواضع از سوي Øضرت امام نمايندگان دانشجويان مسلمان پيرو خط امام چهار دانشگاه اميركبير، تهران، شهيد بهشتي Ùˆ صنعتي شري٠با تشكيل جلسهâ€Ø§ÙŠ به برنامه ريزي براي تصر٠سÙارت آمريكا پرداختند.
يكشنبه 13 آبان 58 (4 نوامبر 1979) در تاريخ انقلاب، روزي بزرگ Ùˆ Ùراموش نشدني است. روزنامه اطلاعات مورخ 14 ابان 58 در صÙØÙ‡ دوم خود، Ø´Ø±Ø ÙˆÙ‚Ø§ÙŠØ¹ آن روز را اين‌گونه گزارش ميâ€ÙƒÙ†Ø¯:
«ساعت 30Ùˆ 10دقيقه ØµØ¨Ø Ú¯Ø±ÙˆÙ‡ÙŠ (Øدود 400 Ù†Ùر) از دانشجويان (كه از يك چهار راه قبل از سÙارت آمريكا شروع به Øركت كرده بودند) كه در Øال شعاردادن در خيابان آيت الله طالقاني به سوي دانشگاه (تهران) در Øركت بودند هنگامي كه جلوي در اصلي سÙارت آمريكا رسيدند، مسير خود را تغيير دادند Ùˆ پس از گشودن زنجيرهاي اين در به داخل سÙارت رÙتند. در همان زمان گروهي از دانشجويان نيز از ديوار خود را به داخل سÙارت رساندند Ùˆ پيشروي به سوي ساختمانâ€Ù‡Ø§ÙŠ داخلي سÙارت را آغاز كردند. از همان Ù„Øظهâ€Ù‡Ø§ÙŠ اول تصر٠سÙارت آمريكا، گروهâ€Ù‡Ø§ÙŠ مختل٠مردم در مقابل در سÙارت اجتماع كردند Ùˆ به دادن شعارهاي ضد آمريكايي ميâ€Ù¾Ø±Ø¯Ø§Ø®ØªÙ†Ø¯ دانشجويان در سه بيانيهâ€Ø§ÙŠ كه تا ساعت 18 (همان روز) از طريق بلندگو پخش كردند، اعلام كردند كه ساختمان اصلي سÙارت تا ساعت 15 به تصر٠كامل درآمد... دانشجويان اعلام كردند كه هر چند تصر٠ساختمان با مقاومت سه ساعته Ùˆ همراه با پرتاب گاز اشك آور از جانب تÙنگداران آمريكايي بود، هيچ گونه آسيبي به طرÙين وارد نيامد.
از ساعت 16 (همان روز) آزاد كردن گروهي از ايرانياني كه به عنوان ارباب رجوع يا كارمند در داخل سÙارت بودند آغاز شد Ùˆ آمريكاييان را با چشم بسته به Ù…ØÙ„ ديگري منتقل شدند.»
پيش از آنكه دانشجويان به قسمتهاي اصلي سÙارت برسند، ديپلماتâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكايي، مقداري از اسناد را در دستگاه‌هاي مخصوص خرد كن ريختند Ùˆ از بين بردند Ùˆ مقدار زيادي از اسناد را نيز سوزاندند Ùˆ به خصوص نوارهاي ميكروÙيلم Ùˆ ØاÙظهâ€Ù‡Ø§ÙŠ كامپيوتري را نابود كردند.
در جريان اشغال سÙارت آمريكا،72 آمريكايي به عنوان گروگان بدست دانشجويان اÙتادند. سه تن از ديپلماتâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكايي آن روز براي مذاكره با وزير خارجه به وزارت امور خارجه رÙته بودند. پس از اشغال سÙارت تا شب به اميد ØÙ„ شدن موضوع همان جا ماندند ولي بعد از آن در وزارت خارجه به صورت تØت نظر در اختيار دانشجويان قرار گرÙتند.
پس از تسخير سÙارت، دانشجويان كه خود را دانشجويان مسلمان پيرو خط امام ميâ€Ù†Ø§Ù…يدند، با صدرو بيانيهâ€Ù‡Ø§ÙŠÙŠ به ØªØ´Ø±ÙŠØ Ø¹Ù„Ù„ØŒ انگيزهâ€Ù‡Ø§ Ùˆ چگونگي انجام اين اقدام انقلابي پرداختند. در يكي از اولين بيانيهâ€Ù‡Ø§ آمده است:
«ما دانشجويان مسلمان پيرو خط امام از موضع قاطعانه امام در مقابل آمريكاي جنايتكار به منظور اعتراض به دسيسهâ€Ù‡Ø§ÙŠ امپرياليستي Ùˆ صهيونيستي، سÙارت جاسوسي آمريكا در تهران را به تصر٠درآورديم تا اعتراض خود را به گوش جهانيان برسانيم.»
عنوان دانشجويان مسلمان پيروخط امام، از يك سو بيانگر تبلور خشم انقلابي امام Ùˆ ملت مسلمان ايران از آمريكا بود Ùˆ از سوي ديگر هر گونه شائبه وابستگي دانشجويان به گروهها Ùˆ دستجات سياسي متعدد را منتÙÙŠ ميâ€Ø³Ø§Ø®Øª Ùˆ امكان بهره برداري از آن را به Ù†Ùع جريانâ€Ù‡Ø§ÙŠ مختلÙØŒ Ù…Øدود ميâ€Ø³Ø§Ø®Øª.
براي اين اقدام انگيزهâ€Ù‡Ø§ÙŠ متÙاوتي ذكر ميâ€Ú¯Ø±Ø¯Ø¯: اعتراض نسبت به پذيرش شاه از سوي دولت آمريكا، اعتراض به عملكرد دولت موقت، كه كم كم به سمتي گرايش پيدا ميâ€ÙƒØ±Ø¯ كه دوباره دست آمريكا را در ايران باز كند، شناسايي جاسوسان آمريكايي Ùˆ عوامل داخلي آنâ€Ù‡Ø§ØŒ پايان دادن به توطئه گري Ùˆ سلطه جوييâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكاييان در ايران، نشان دادن اقتدار به ايالات متØده ØŒ اعتراض به آمريكا به علت ايجاد Ùشار تبليغاتي موسوم Ùˆ انØصاري Ùˆ كمك Ùˆ Øمايت از اÙراد ضد انقلاب Ùˆ Ùراري عليه انقلاب اسلامي.
گرچه خواستهâ€Ù‡Ø§ÙŠ دانشجويان از ابتدا تازماني كه اين موضوع به ØÙ„ Ùˆ Ùصل انجاميد، تغييرات زيادي را نشان ميâ€Ø¯Ù‡Ø¯Ø› اما اصليâ€ØªØ±ÙŠÙ† خواسته آنها كه رسما Ùˆ با صراØت تمام همواره ثابت ماند، عبارت بود از «عدم دخالت ايالات متØده در امور داخلي ايران» .
درخواستâ€Ù‡Ø§ÙŠ ديگر از قبيل تØويل شاه مخلوع Ùˆ همسرش ÙØ±Ø Ø¨Ø±Ø§ÙŠ Ù…Øاكمه در ايران، تØويل اموال خاندان سلطنتي Ùˆ ديگر Ùراريان از ايران به دولت ايران، رÙع تØريمâ€Ù‡Ø§ÙŠ اقتصادي Ùˆ مالي Ùˆ آزاد كردن اموال Ùˆ داراييâ€Ù‡Ø§ÙŠ ايران در آمريكا Ùˆ شعب بانكâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكايي از جمله خواسته هايي بودند كه بعدها با به درازا كشيدن موضوع Ùˆ اتÙاق ديگر كه در واكنشâ€Ù‡Ø§ÙŠ متعدد Ùˆ متÙاوت آمريكاييان خلاصه ميâ€Ø´ÙˆØ¯ØŒ اضاÙÙ‡ شدند.
اين Øادثه پيامدها Ùˆ بازتابâ€Ù‡Ø§ÙŠ بسياري بر جاي گذاشت. Øركت انقلابي دانشجويان مسلمان قبل از هر چيز ديگر، هيئت Øاكمه آمريكا را به شدت گيج كرد. آمريكا كه به لط٠ليبرالâ€Ù‡Ø§ÙŠ Øاكم در دولت موقت توانسته بود موقعيت از دست رÙته خود در ايران را به تدريج باز يابد، با اين ضربه سهمگين به شدت برآشÙته گرديد.
كارتر در كتاب خاطرات خود ميâ€Ú¯ÙˆÙŠØ¯:
«4 نوامبر 1979 (13 آبان 58) تاريخي است كه من آن را هرگز Ùراموش نخواهم كرد... ما شديداً نگران بوديم» وي ميâ€Ø§Ùزايد: «در روزهاي نخست تصور ميâ€ÙƒØ±Ø¯Ù… گروگانâ€Ù‡Ø§ به زودي آزاد خواهند شد، اما پس از آنكه بازرگان، نخست وزير دولت موقت در كوششâ€Ù‡Ø§ÙŠ اوليه خود براي آزادي گروگانâ€Ù‡Ø§ با شكست مواجه شد، نگراني ها اÙزايش ياÙت.»
در بين Øاكمان دولت آمريكا نيز در مورد راه برخورد با ايران اختلاÙاتي پيش آمده بود. گروهي به نمايندگي سايروس ونس وزير خارجه، راههاي ديپلماتيك Ùˆ Ú¯Ùتگو Ùˆ در نهايت تØريمâ€Ù‡Ø§ÙŠ اقتصادي Ùˆ پروازي را پيشنهاد ميâ€ÙƒØ±Ø¯Ù†Ø¯ Ùˆ گروهي ديگر به رهبري زيبيگنيو برژينسكي مشاور امنيت ملي، دخالت نظامي را براي ØÙ„ مساله گروگانâ€Ú¯ÙŠØ±ÙŠ لازم ميâ€Ø¯Ø§Ù†Ø³ØªÙ†Ø¯. اين اختلا٠تا به آنجا پيش رÙت كه سايروس ونس پس از Øمله نظامي آمريكا در صØراي طبس كه منجر به شكست آمريكا شد، استعÙا كرد.
آمريكا در اولين واكنش، اقدام به تØريم اقتصادي ايران Ùˆ بلوكه كردن اموال Ùˆ داراييâ€Ù‡Ø§ÙŠ ايران در بانكâ€Ù‡Ø§ÙŠ آمريكايي Ùˆ بانكâ€Ù‡Ø§ÙŠ خارجي مستقر در آمريكا كرد Ùˆ از سوي ديگر اقدام به آزار واذيت ايرانيان مقيم آمريكا نمود Ùˆ در جهان نيز تضييقاتي را براي ايران ايجاد كرد. در هر Øال تسخير لانه جاسوسي هرچند از سوي دول استعماري وابسته به شرق Ùˆ غرب Ù…Øكوم گرديد، اما از سوي ملل Ù…Øروم Ùˆ تØت ستم جهان Ùˆ نهضتâ€Ù‡Ø§ÙŠ آزادي بخش جهان به شدت مورد استقبال قرار گرÙت Ùˆ باعث نضج گرÙتن Øركتâ€Ù‡Ø§ÙŠ ضد استعماري گستردهâ€Ø§ÙŠ در Ø³Ø·Ø Ø¬Ù‡Ø§Ù† Ùˆ خصوصا خاور ميانه شد.
اين Øادثه بزرگ پيامدهاي گوناگوني را در پي داشت كه از آن جمله ميâ€ØªÙˆØ§Ù† به اين موارد اشاره كرد: پايان ياÙتن رابطه استعماري ايران Ùˆ آمريكا، روشن شدن ماهيت ننگين ايالات متØده كه پشت صورتك Øقوق بشر Ùˆ آزادي مخÙÙŠ شده بود، جلوگيري از ايجاد بØران Ùˆ آشوب با تسخير مركز بØران Ø¢Ùريني آمريكا، از بين رÙتن گروه‌هاي ماركسيستي، گروه‌هايي كه تا پيش از آن خود را تنها سردمدار مبارزه با امپرياليسم آمريكا ميâ€Ø¯Ø§Ù†Ø³ØªÙ†Ø¯ØŒ بازگشت مردم به صØنه كه با توطئه‌هاي ‌دولت موقت خانه‌نشين شده بودند، شكست هيمنه Ùˆ اسطوره جهاني آمريكا Ùˆ بالاخره شكست كارتر در انتخابات رياست جمهوري آمريكا در سال 1980.
كارتر كه با ژست‌هاي Øقوق بشري Ùˆ همچنين ØÙ„ مشكلات بين آمريكا Ùˆ چين Ùˆ امضاي مواÙقت نامه كمپ ديويد بين مصر Ùˆ اسراييل وجهه اي ØµÙ„Ø Ø·Ù„Ø¨ براي خود كسب كرده بود، با تسخير لانه جاسوسي تمامي وجهه Ùˆ Ù†Ùوذ خود را از دست داد به طوري كه Øتي نتوانست در مقابل Øمله نظامي شوروي به اÙغانستان موضع مناسبي اتخاذ كند Ùˆ كم كم موجبات اÙول Øكومت خود Ùˆ Øزبش را Ùراهم كرد.
هميلتون جردن رييس ستاد انتخاباتي كارتر در انتخابات سال 80 ميâ€Ú¯ÙˆÙŠØ¯: «براي من روشن بود كه كليد انتخابات در دست كسان ديگر در آن سوي دنيا است كه تصميم Ùˆ عملشان تا آخرين Ù„Øظه قابل پيش بيني نيست، كارتر در هواپيما به من Ú¯Ùت: عجيب است كه سرنوشت انتخابات رياست جمهوري كشور بزرگ ما نه در شيكاگو يا نيويورك بلكه در تهران تعيين ميâ€Ø´ÙˆØ¯.»