چرا براي ملاقات با برژينسكي از امام اجازه نگرÙتم؟
مهندس مهدي بازرگان Ùرداي روزي كه لانه جاسوسي آمريكا توسط دانشجويان مسلمان پيرو خط امام تسخير شد، از مقام نخست‌وزيري استعÙا كرد. وي در مصاØبه خداØاÙظي خود چنين Ú¯Ùت: ما در اين مدت گام به گام راه رÙتيم Ùˆ غير از اين بلد نبوديم Ùˆ خيلي متأسÙÙ… از اين نقش Ùˆ ضع٠خودمان چون ما بشر بوديم Ùˆ راه ديگري بلد نبوديم.» بازرگان در ادامه سخنان خود Ú¯Ùت: «ما از اول مواجه شديم با مخالÙت‌ها Ùˆ مزاØمت‌هاي دشمنان. Øالا هم به دوست كار ندارم Ùˆ Ú†Ù‡ اØزاب اÙراطي Ú†Ù¾ داخلي Ùˆ Ú†Ù‡ دشمنان خارجي، كه در مقاطعي به Øدّي بود بطوري كه مجال Ùكر كردن براي اين دولت وجود نداشت. ناراØتي ما تعدّد مراكز تصميم‌گيري، تعدد بازخواست‌ كردنها، Ùˆ عواملي كه عمل مي‌كند [بود] Ùˆ با خود مي‌گÙتيم: انشاالله يواش‌يواش خوب مي‌شود Ùˆ مي‌بينيم روزي كه مملكت تكليÙØ´ روشن باشد Ùˆ يك Øكم Ùˆ يك خدا Ùˆ يك قانون Ùˆ يك مجلس Ùˆ يك Ù…Øور باشد، Ùˆ Øالا خيلي متأسÙÙ… كه پس از 9 ماه كه مي‌خواهيم برويم آرزوي ما تØقق پيدا نكرده، Ùˆ نگراني ما اين است كه مي‌بينيم با اين مجلس بررسي نهايي قانون اساسي، Ùˆ تغييراتي كه در پيش‌نويس قانون اساسي داده‌اند، بيم آن مي‌رود تا بعد هم باز مملكت چند قطبي باشد Ùˆ كسي تكلي٠خودش را نداند Ùˆ عوامل متعددي روي دولت Ùˆ مسئولين عمل بكند. قطب اداري، قطب اجتماعي، قطب سياسي، قطب ديني Ùˆ قطب اقتصادي Ùˆ ما با اين نگراني بزرگ ترك مي‌كنيم كه مملكت بعد از تصويب قانون اساسي باز هم دچار هرج Ùˆ مرج باشد Ùˆ Øاكميت طبقاتي بر آن ØكمÙرما باشد Ùˆ اميدواريم كه اين نگراني مرتÙع شود.» مهندس بازرگان در مورد علت استعÙاي خود اظهار داشت: «اين اواخر Ú¯Ùته شده كه اشغال سÙارت آمريكا Ùˆ Ú¯Ùت Ùˆ شنودهاي بعد از آن موجب استعÙا شده ولي به هيچ وجه اين صØÙŠØ Ù†ÙŠØ³Øª اين مسئله خيلي مسئله قديمتر از اين زمان اخير بوده است». وي اÙزود: «اين مسئله كه چرا ملاقات با وزير مشاور رئيس جمهوري آمريكا در بوق Ùˆ كرنا گذاشته نشده بود Ùˆ يا به عرض Ùˆ اجازه امام نرسيده اين ايراد به نظر من ايراد خيلي بيجائي آمد. از اينرو به اØمد آقاي خميني Ú¯Ùتم در اين مدت من Ùˆ همكاران شايد با بيش از دويست وزير Ùˆ سÙير ملاقات كرده‌ايم Ùˆ هيچيك را به شوراي انقلاب Ù†Ú¯Ùته‌ايم Ùˆ نه Ùلان Øزب Ùˆ يا روزنامه Ùˆ نه خدمت امام؛ Ùˆ اصلاً معمول Ùˆ معقول نبوده. كاردار قبلاً به ما اطلاع داد كه به الجزاير كه مي‌رويد برژينسكي هم هست Ùˆ ممكن است به ملاقات شما بيايد. اينرا آقاي دكتر يزدي مي‌دانست Ùˆ من از ايشان خواهش كردم كه شب قبل خدمت امام برسيم مطالب مختل٠و از جمله روابط ما با آمريكا چگونه باشد Ùˆ يا چگونه خوب است Ùˆ ايشان Ú†Ù‡ Ùرمايشي دارد. اين صØبتهائي بود كه كرده‌اند. مگر من هويدا هستم Ùˆ يا Ù…Øمدرضا شاه كه آب خوردن را اجازه بگيريم. اگر بنا باشد نخست‌وزير، وزير امور خارجه، Ùˆ وزير دÙاع مورد اعتماد نباشند، Ùˆ تشخيص ندهند كه وقتي با يك وزير ملاقات مي‌كنند Ú†Ù‡ بايد بگويند آنها را نبايد نگهداشت، Ùˆ امام هم هيچوقت چنين توقعي از ما نداشتند. يك چيز Ùقط عامل استعÙاي ما بود آنهم مصلØت‌انديشي به مملكت Ùˆ اجازه دادن به اينكه انقلاب Ùˆ جمهوريت Ùˆ مملكت پيش برود. چون ما در مرØله‌اي رسيده بوديم كه مي‌ديديم بن بست است Ùˆ ديواري جلوي ماست Ùˆ ما نمي‌توانيم جلو برويم Ùˆ راه از هر طر٠بسته است Ùˆ استعÙاي من بدنبال استعÙاي مكرر Ùˆ متوالي همكارانم بود». نتيجه كار آن شد كه بازرگان رÙت بقيه هيئت دولت تØت سرپرستي شوراي انقلاب به كار خود ادامه دادند Ùˆ لانه جاسوسي همچنان در تسخير دانشجويان باقي ماند.
منبع: غائله چهاردهم اسÙند 1359ØŒ ظهور Ùˆ سقوط ضد انقلاب، انتشارات نجات، 1377ØŒ ص 242 Ùˆ 243.