در نخستين عكس‌العمل، روز 22 آبان 1358 دستور توقيف كليه دارايي‌هاي ايران در بانكهاي آمريكايي و شعبه‌هاي خارجي آن را صادر كرد و خريد نفت از ايران را متوقف ساخت. در 13 آذر، 15 عضو شوراي امنيت تحت فشار آمريكا به اتفاق آرا قطعنامه شماره 457 را در محكوميت اشغال سفارت آمريكا در تهران منتشر كردند. ارجاع موضوع گروگانگيري به ديوان بين‌المللي دادگستري در لاهه از ديگر اقدامات آمريكا بود. راي اين ديوان نيز روز 24 آذر عليه ايران صادر شد و 15 قاضي اين دادگاه به اتفاق آرا جمهوري اسلامي ايران را به دليل تصرف سفارت آمريكا محكوم كردند.
در نهم دي 1358، شوراي امنيت سازمان ملل تحت فشار آمريكا قطعنامه 461 را در موضوع مجازات‌هاي اقتصادي عليه ايران تصويب كرد و تا 17 دي به ايران مهلت داد تا گروگانهاي آمريكايي را آزاد كند. علاوه بر اين بسياري از مفسران آمريكايي نيز از نيروي موسوم به «واكنش سريع» كه در 11 دي 1358 به دستور كارتر در خليج فارس شكل گرفت به عنوان عكس‌العمل واشنگتن در مقابل واقعه تصرف سفارت آمريكا در تهران ياد كردند.
دستور قطع رابطه با ايران 17 روز قبل از مداخله نظامي آمريكا در منطقه طبس با هدف آزادسازي گروگانها اتخاذ شد. جيمي كارتر پس از صدور فرمان قطع رابطه، در سخناني اعلام كرد ديپلماتهاي ايراني 24 ساعت فرصت دارند خاك آمريكا را ترك كنند.
موضوع قطع روابط سياسي و اقتصادي آمريكا با ايران، دو ماه پيش از صدور دستور كارتر، در قطعنامه ارايه شده از سوي آمريكا به شوراي امنيت سازمان ملل پيش بيني شده بود. در آن قطعنامه كه در 24 بهمن 1358 به شورا ارائه شد آمريكا خواستار اعمال تحريم‌هاي اقتصادي عليه جمهوري اسلامي و قطع رابطه با ايران به دليل تصرف سفارت آمريكا گرديد. اين درخواست در كنفرانس كشورهاي صنعتي غرب نيز مطرح شده بود، ولي رايزني‌هاي هيئت نمايندگي ايران در سازمان ملل و همچنين وتو شدن قطعنامه پيشنهادي آمريكا توسط اتحاد جماهير شوروي، باعث شد دولت جيمي كارتر در اتخاذ تصميم براي قطع مناسبات سياسي و بازرگاني با ايران تنها بماند.
كارتر در سخنان خود راجع به قطع رابطه با ايران اظهار داشت: ... «مطالبات شاكيان آمريكايي و شركتها، از اموال مسدود شده ايران در آمريكا برداشت خواهدشد و مسئوليت بحران با شوراي انقلاب ايران است كه خود را پشت سر دانشجويان پنهان مي‌كند. اگر گروگانها آزاد نشوند، تصميمات شديد‌تري عليه ايران اتخاذ خواهد شد و آمريكا با هم پيمانان خود اقدامات مقتضي به عمل خواهد آورد. هيچ ويزاي جديد براي ايرانيان صادر نخواهدشد وكليه ويزاهاي صادر شده پس از بحران باطل مي‌باشد...»
در پي اين تصميم، از يك سو دفتر امام خميني(ره) اعلام كرد «نظر امام در مورد گروگانها عوض نشده و مثل گذشته سفارت و گروگانها تا تشكيل مجلس شوراي اسلامي و تعيين سرنوشت آنها توسط وكلاي مردم در دست دانشجويان باقي خواهد ماند» و از جانب ديگر امام خميني (ره) خود بيانيه جداگانه‌اي در اين رابطه منتشر كردند. در پيام امام خميني(ره) كه دو روز پس از تصميم كارتر انتشار يافت آمده است:
... «ملت شريف ايران اگر كارتر در عمر خود يك كار كرده باشد كه بتوان گفت به خير و صلاح مظلوم است، همين قطع رابطه است. رابطه بين يك ملت بپاخاسته براي رهايي از چنگال چپاولگران بين‌المللي با يك چپاولگر عالم‌‌خوار، هميشه به ضرر ملت مظلوم و به نفع چپاول‌گر است. ما، اين قطع رابطه را به فال نيك مي‌گيريم چون كه اين قطع رابطه، دليلي بر قطع اميد آمريكا از ايران است. ملت رزمنده ايران، اين طليعه پيروزي نهايي را كه ابرقدرت سفاكي را وادار به قطع رابطه يعني خاتمه دادن به چپاولگري‌ها كرده است، اگر جشن بگيرد حق دارد. ما اميدواريم كه نابودي سرسپردگاني مثل سادات و صدام حسين بزودي انجام گيرد. ملت‌هاي شريف اسلامي به اين انگل‌هاي خائن، آن كنند كه ملت ما با محمد‌رضاي خائن كرد و به دنبال آن براي آزاد زيستن و به استقلال تمام رسيدن، قطع روابط با ابرقدرت‌ها خصوصا آمريكا نمايند. من كرارا گوشزد نموده‌ام كه رابطه با امثال آمريكا، رابطه ملت مظلوم با جهان خواران است. شما اي ملت عزيز كه براي رضاي خداوند متعال، با بانگ الله اكبر بر دشمنان خود چيره شديد و آزادي و استقلال را به دست آورديد، با اتكال به خداوند تعالي و حفظ وحدت كلمه، مهيا باشيد براي رودررويي دشمنان اسلام و دشمنان مستضعفين. شما، ‌به خواست خداي تعالي پيروز هستيد و بر مشكلات غلبه خواهيد كرد...»
اكنون پس از گذشت بيش از 30 سال از اين اقدام و براثر مقاومت مردم ايران و سياست هاي استقلال طلبانه نظام اسلامي، رئيس جمهوري ايالات متحده به ايرانيان و رهبران «جمهوري اسلامي ايران» پيام تبريك نوروز مي فرستد و تلويحا اشتباه آمريكايي سال 1359 را مي پذيرد. آيا او حاضر به جبران اين اشتباه مي‌باشد؟