نگاهی به مهم ترین تحولات روابط ایران و آمریکا

حسین یکتا

در ارتباط با گاه شمار حاضر ذکر چند نکته - که چاپ آن را توجیه می نماید - ضروری است:
1) این گاه شمار از حیث زمانی دوره ای را شامل می شود که در موارد مشابه کمتر آمده است.
2) از حیث محتوایی سعی شده، عمده ترین و مهم ترین تحولات و دیدگاه ها ذکر گردند.
3) اعتبار استنادی مطالب حفظ شده و در کلیه موارد منابع آمده اند.
فصلنامه مطالعات راهبردی امید دارد که آثاری از این قبیل بتواند در انجام پروژه های علمی کمک محققان باشد. شایان ذکر است که "به روز کردن" این اطلاعات در دستور کار فصلنامه قرار دارد که هر از چندگاه جهت اطلاع خوانندگان نتایج آن چاپ و عرضه خواهد شد.
سال 1376

خرداد

2 خرداد : سید محمد خاتمی در هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیش از 20میلیون رأی به ریاست جمهوری ایران برگزیده شد. (جمهوری اسلامی، 3/3/1376 ص 1).
6 خرداد : پاتریک کلاوسون : آمریکا باید پیشنهادات جدیدی به ایران ارائه دهد و در این راستا می تواند از کلیه دعاوی خود در لاهه صرف نظر نماید و داراییهای بلوکه شده ایران را پرداخت کند. ( ایران فردا، ش 42ص 42).
مارتین ایندایک سفیر امریکا در اسرائیل: آمریکا آماده گفتگو با ایران است و این انتخابات می تواند فرصت خوبی برای این کار باشد. اما برای بررسی نتایج انتخابات بر روی سیاستهای ایران هنوز قضاوت زود است، همانطور که گفتیم ایران باید رفتارهای خود را در زمینه های تروریسم، حقوق بشر، تسلیحات هسته ای تخریب جمعی و صلح خارومیانه تعییر دهد. امریکا بارها تصریح کرده است که ما مخالف یک دولت اسلامی در ایران نیستیم. ما قبلا نیز گفته ایم که برای گفتگو با دولت ایران آمادگی داریم و این از مدتها قبل موضع ما بوده است. علاوه براین باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا انتخاب خاتمی نمایانگر منافع ایران در تغییر عملکرد این کشور است یا خیر، عملکردی که این حد برای ما مزاحمت ایجاد کرده است. )ماهنامه صبح، تیر 1376، ش 71، ص 8).
جان دینگر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: واشنگتن خواهان آن است که پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران تغییراتی در سیاست خارجی آن کشور پدید آید. امریکا همچنان مایل به گفتگو با ایران است اما موضوع اساسی تغییر رفتار جمهوری اسلامی است. اولین و آخرین تحلیل ما از انتخابات و دولت جدید ایران بر اساس رفتار بین المللی ایران قرار خواهد داشت.( خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارشهای ویژه، 8/3/1376).

8 خرداد : بیل کلینتون رییس جمهور آمریکا در لندن: انتخابات اخیر ایران تحول بسیار جالبی است و تأکیدی است بر روند دموکراسی در این کشور که خود امیدوار کننده است ولی به عنوان دیدگاه آمریکا آنچه ما به آن امید داریم این است که با کشوری آشتی کنیم که اعتقاد ندارد تروریسم یک بخش مشروع از دیپلماسی است و از خشونت به عنوان ابزاری علیه روند صلح استفاده نمی کند.کلینتون اضافه کرد که تیره گی روابط میان مردم آمریکا و مردم ایران مایه خشنودی من نیست. آنها مردمی بسیار بزرگ اند و من امیدوارم پلی بر این بیگانگی ها زده شود هنوز موانع بزرگی بر سر مصالحه با ایران وجود دارد و برقراری رابطه با ایران سه شرط دارد: -1حمایت نکردن از تروریسم -2عدم اخلال در صلح خاورمیانه -3تلاش نکردن برای تولید سلاحهای کشتار جمعی.
(internet white house .com)
واشنگتن پست: ده اقدام اساسی برای ایران جهت نزدیکی به امریکا:
1- در کابینه جدید کسانی پستهای وزات کشور و وزارت دفاع را احراز کنند که با امریکا و غرب نظر مخالفی نداشته باشند.
2- حکم قتل سلمان رشدی باطل شود.
3- لشکر قدس منحل گردد.
4- اجازه استرداد دو متهم که از سوی مقامات سوئیس بخاطر ترور کاظم رجوی حکم پیگر و آنان صادر گردیده است، داده شود.
5- به تولیدسلاحهای کشتارجمعی خاتمه داده شود.
6- خاتمه دادن به دخالت در امور سایر کشورها بویژه در خاورمیانه.
7- پایان دادن به مخالفت با روند صلح.
8- آزادی مطبوعات، مجلس، مذهب و حکومت قانون.
9- تساوی حقوق زن و مرد در زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی.
10- آزاد گذاشتن زنها در انتخاب لباس و شغل. (washington post,spring 1997)
 
تیر

10 تیر : خاتمی رئیس جمهور منتخب در مصاحبه با خبرنگاران داخلی و خارجی: ما سیاستهای آمرانه و سلطه گرانه را نمی پذیریم و هر گونه تغییر سیاسی در روابط با امریکا را منوط به تفسیر سیاست آنها می دانیم و ما متاسفانه نشانه ای از تغییر سیاستها را از امریکا نمی بینیم. (ماهنامه صبح، تیر 1376، ش 71، ص4).

مرداد

11 مرداد : زبیگنیو برژینسکی مشاور ارشد سیاست خارجی امریکا: امریکا باید در قبال ایران موضع انعطاف پذیرتری در پیش گیرد و در گشایش روابط ایران پیش دستی کند. (کیهان، 12/5/1376)ص

14 مرداد : ایران با ارسال نامه ای به "کوفی عنان " دبیر کل سازمان ملل متحد، اعتراض خود را درباره دو اقدام نظامی غیر قانونی ناوگان دریایی آمریکا در خلیج فارس علیه شناورهای ایرانی به اطلاع وی رساند و خواستار پایان یافتن این اقدامها شد. (جمهوری اسلامی 15/5/1377ص آخر)

18 مرداد : دولت امریکا سقف سرمایه - گذاریهای شرکتهای خارجی در صعنت نفت و گاز ایران را از 40میلیون دلار به 20میلیون دلار تقلیل داد. (ایران فردا، ش 42،ص 42).

23 مرداد : روزنامه چینی زبان مردم: دولت کلینتون در ماه گذشته از طریق سه کشور قطر، عمان و عربستان نامه هایی به ایران ارسال کرده در آنها نسبت به بهبودی مناسبات ابراز تمایل کرده است. امریکا عنوان کرده که دیگر در پی منزوی کردن ایران نیست و برای بهبود مناسبات دو جانبه پیشنهاد سه ماده ای را مطرح کرده است. ماده نخست این است که به عنوان واکنش به پذیرش مذاکرات انتقادی میان تهران و واشنگتن امریکا قبول دارد که دارایی های ایران را آزاد کند. ماده دوم قبل از انجام مذاکرات در مورد رابط امریکا و ایران باید ابتدا درباره مسائل مهم مانند روند مذاکرات خاورمیانه امنیت خلیج فارس و بحران افغانستان پی در پی در سطح کارشناسان دو کشور بحث و گفتگو شود. آخرین پیشنهاد: لغو تحریم های اقتصادی ایران و انجام مذاکرات مستقیم نمایندگان دو کشور. (ماهنامه صبح، شهریور 1376، ش 73، ص 4).

شهریور

1 شهریور : سخنگوی وزارت خارجه ایران: ذکر مجدد اتهاماتی که همواره با اهداف تبلیغاتی توسط مقامهای امریکای نسبت به ایران مطرح می شود نمی تواند حاکی از تغییر رفتار امریکا برابر ایران باشد.(اطلاعات 2/6/1376 ص2) .

4 شهریور : به دعوت رسمی "انجمن همبستگی زنان ایران " یک هئیت از زنان امریکایی از ایران دیدار می کنند. (کیهان،4/6/1376ص 2).

9 شهریور : یک مقام مسؤول در وزارت خارجه ایران: سفر هئیت زنان امریکایی به ایران هیچ ربطی به وزارت امور خارجه نداشته و در راستای سیاستهای رسمی کشور نبوده است. شایان ذکر است این سفر عملی نشد.(جمهوری اسلامی، 9/6/1376ص 2).

10 شهریور : اطلاعیه دادسرای نظامی تهران: سیاوش بیانی فرزند ابوالقاسم بیانی به جرم جاسوسی برای شیطان بزرگ آمریکا هفته گذشته در تهران اعدام شد. (اطلاعات، 10/7/1376ص 3).

23 شهریور : رییس اداره ارتباط واطلاعات قوه قضاییه: "ژوزف موریس جونیور" تبعه کشور آمریکا که به اتهام ورود غیر قانونی به ایران محاکمه و به دو سال حبس محکوم شده بود از زندان آزاد شد. (اطلاعات، 23/6/1376ص2).

مهر

8 مهر : در پی امضای قرارداد توسعه میدان گازی " پارس جنوبی " با کنسرسیومی متشکل از شرکتهای فرانسوی، روسی و مالزیایی، "کریستوفر بوش " سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا تصریح کرد: آمریکا قانون تحریم ایران را در مورد کنسرسیوم فرانسوی، روسی و مالزیایی به اجرا خواهد گذارد.( ایران فردا، ش 42ص 44).

آبان

3 آبان : سه تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران پس از گفتگو با "کلینتون " رئیس جمهوری امریکا با وی سر میز شام نشستند. "سعیده کیهانی " از اعضای این سازمان گفت: فهرست وزارت خارجه امریکاکه در آن "مجاهدین " به عنوان تروریست خوانده شده اند، بی اعتبار است. آمریکا هیچ محدویتی برای فعالیت ما اعمال نکرده است. (کیهان، 3/6/1376ص 3).

8 آبان : "هنری کسینجر " وزیر اسبق امور خارجه امریکا: دولت امریکا حق دارد به طور فعالانه راههای بهبود مناسبات خود با ایران را مورد مطالعه قرار دهد ولی صرفنظر کردن از سیاست تحریم بدون کسب امتیازیازایران،نادرست خواهد بود.(جمهوری اسلامی،8/6/1376ص 15).

15 آبان : مقام معظم رهبری در دیدار با دانش آموزان و دانشجویان: رژیم آمریکا مظهر کاملی از استکبار، دیکتاتوری و فرعونیت در سطح بین المللی است و مبارزه دولت و ملت ایران با امریکاییان بیان کننده یک مساله ملی و تاریخی است. رابطه و مذاکره با امریکا هیچ مشکلی را از ملتی که می خواهد تسلیم امریکا نشود، حل نمی کند. (اطلاعات، 15/8/1376، ص 2).

آذر

23 آذر : خاتمی رییس جمهور در گفتگوی مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی: من مراتب احترام خود را به ملت و مردم آمریکا اعلام می کنم و امیدوارم با مردم آمریکا در آینده ای نزدیک سخن بگویم.
ولی از بدیهایی که سیاستمداران امریکا در پنجاه سال گذشته در حق ما روا داشتند متاسفم سیاستمداران امریکا از زمان خود عقب افتاده اند و در زمان خود به سر نمی برند. در دنیایی که به سوی چند قطبی شدن پیش می رود آمریکا سعی می کند اهداف خود را بر دیگر کشورها تحمیل کرده و جهان را به سوی یک قطبی شدن سوق دهد. (گزارش مطبوعاتی دفتر رئیس جمهوری)

26 آذر : کلینتون رییس جمهور آمریکا: من از اظهارات آقای خاتمی رییس جمهور ایران دلگرم و تشویق
شدم و چنین مواضعی مورد استقبال ماست برای من گفتگو با ایران نسبت به خیلی مسائل ارجح است.
(white house .com)

دی

4 دی : "خرازی" وزیر امور خارجه در پرسش و پاسخ پس از سخنرانی در مؤسسه روابط بین الملل دانشگاه علوم اجتماعی و سیاسی "پانتئون یونان": توپ در زمین آمریکاست. این بستگی به آمریکاییان دارد که آیا مایلند سیاستهایشان را نسبت به ایران تغییر دهند یا خیر. ما آماده همکاری با همه ملتهایی هستیم که مایلند روابطشان را با ما براساس احترام متقابل بنا کنند. (کیهان، 4/10/1376ص 3).

18 دی : خاتمی رییس جمهور در گفتگوی با خبرنگار شبکه سی. ان.ان. آمریکا در مورد گروگانگیری) بنده می دانم که احساسات ملت بزرگ آمریکا به خاطر این قضیه جریحه دار شده و من متاسفم از این امر، همچنان که احساسات این مردم بزرگ، وقتی که کشته های جوانانشان را از ویتنام می آوردند جریحه دار شد. اما ملت امریکا ویتنام را ملامت نکرد، سیاستمداران خود را ملامت کرد که چرا به ویتنام رفتند و جوانانشان را در آن باتلاق بردند. فشار خود آمریکاییان سبب شد که آن جنگ بی ثمر و ضد انسانی تمام بشود و واقعا خود آمریکاییان در پایان دادن آن نقش داشتند. آنچه که رخ داد باید در مجموعه حوادث مورد ارزیابی قرار بگیرد. ملت ما احساس ناخوشایندی از سیاستهای آمریکا داشت.در بحبوحه شور انقلابی کارهایی می شود که همه اینها را نمی شود مهار کرد یا برایش حساب خاصی باز کرد.در زمینه مثلا آتش زدن پرچم به هیچ وجه با آنچه که باعث جریحه دار شدن احساسات ملت و رمز و نمونه ملیت یک کشور باشد موافق نیستم که این کار بشود و تا آنجا که می دانم رهبر معظم انقلاب و مسئولان بالا هم راضی نیستند. ممکن است که یک حرکتهایی که مورد قبول ما هم نباشد، صورت بگیرد اما من مطمئن هستم همان کسانی که آن کار را می کنند، قصد جسارت به مردم آمریکا را ندارند و امیدواریم کارهایی که ممکن است تلقی شود که بر ضد ملت و مردم امریکا است، صورت نگیرد.
توصیه می کنم که میان استادان دانشگاه، نویسندگان، دانشمندان، هنرمندان، خبرنگاران و حتی جهانگردان دو کشور تبادل صورت گیرد. هم اکنون بخش زیادی از ایرانیان با فرهنگ، تحصیل کرده و شریف ما در امریکا به سر می برند؛ اینها نماینده ملت ایران هستند و نشان دهنده این است که میان ملت ایران و ملت آمریکا خصومتی وجود ندارد. اما بحث میان تمدنها و ملتها با رابطه سیاسی دو بحث است. در زمینه رابطه سیاسی باید عواملی را که منجر به قطع رابطه شده است در نظر گرفت و اگر هم روزی بناست وضع دیگری پیش بیاید حتما باید ریشه ها و عوامل را مورد توجه قرار دهیم و رفع کنیم… میان ما و دولتهای امریکا دیوار بزرگی از بی اعتمادی وجود دارد؛ بی اعتمادی که ریشه در رفتارهای نادرست دولت امریکا دارد. نمونه کارهایش را بگویم: دولت امریکا به صراحت اعلام کرده است که در کودتای سال 1332علیه دولت ملی مصدق شرکت داشته و دولت ایران را سرنگون کرده و بلافاصله بعد از آن، حکومت کودتا را با چهل و پنج میلیون دلار وام تقویت کرده است. دولت آمریکا قانون کاپیتولاسیون را بر ما تحمیل کرد.بنده از دیالوگ که صحبت می کنم از دیالوگ بین تمدنها و فرهنگها صحبت می کنم و محور این دیالوگ، اندیشمندان و متفکران هستند و الان هم معتقدم که باید همه راههای مذاکره و مکالمه میان مردم امریکا و مردم ایران باز باشد تا ما بتوانیم از ناحیه تفاهم بیشتری که میان ملتهایمان ایجاد می شود آینده بهتری را برای هر دو کشور و ملت رقم بزنیم. هیچگونه احساس نیازی به رابطه با امریکا نداریم. میان ما و دولت امریکا دیوار بزرگی از بی اعتمادی وجود دارد، بی اعتمادی ای که ریشه در رفتارهای نادرست دولت امریکا دارد.ما 20میلیون دلاری که در امریکا برای براندازی ایران و خرابکاری در ایران تصویب شده است را محکوم می کنیم چون این را یک عمل آشکار تروریستی می دانیم. شعار مرگ بر امریکا در جواب آن جسارت بزرگی است که وزیر دفاع اسبق امریکا به ملت ایران می کند و می گوید ریشه ملت ایران را باید خشکاند یا جواب حمله به هواپیمای مسافربری است که حدود 300نفر از زن و مرد را در آن با فرمان فرمانده ناوگان امریکایی نابود کردند. (گزارش مطبوعاتی دفتر ریاست جمهوری، 18دی ماه 1376).

19 دی : سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در یک مصاحبه مطبوعاتی: ما با استقبال از لحن آقای
خاتمی در این مصاحبه و ادامه آن از سوی ایران در بیانیه هایش و همچنین احترامی که آقای خاتمی برای تمدن امریکا قائل شده است سخنان وی را شایان تقدیر می دانیم ما با استقبال از گفته ایشان که روابط دو جانبه بایستی بر مبنای احترام متقابل بنا شود آن را می پذیریم. (هفته نامه صبح، بهمن 1376ص 7).
"مک کوری" سخنگوی کاخ سفید: ما از این حقیقت که آقای خاتمی خواهان گفتگو با ملت امریکا و نیز بین دو تمدن بزرگ است استقبال می کنیم. (ایران فردا، ش 42ص 44).

22 دی : آیت اللَّه خامنه ای رهبر معظم انقلاب در خطبه نماز جمعه: این جنجال تبلیغاتی که در این یکی - دو هفته اخیر در مورد مناسبات ایران و آمریکا به عنوان یک خبر تازه از ایران، همه دنیا را متوجه به خود کرده است. دستگاههای عمدتا آمریکایی و دنباله روانشان، یک شگرد تبلیغاتی را در دنبال می کنند، برای این که در جهت مقاصد و اغراض خودشان، دروغی را به شکل واقعیتی نشان بدهند. مسأله ای که موضوع جنجال اینهاست، این است که جمهوری اسلامی ایران می خواهد درباره مناسبات خودش با دولت آمریکا، تجدید نظر کند، این را به عنوان یک خبر تازه منتشر کردند. مطلب کاملا بی اساس و واهی را بزرگ کردند و جنجال و هیاهو به راه انداختند. البته مقاصد بسیار خطرناکی برای ملت ایران دارند. آنها دنبال کارهای خودشان هستند، اما ما باید کار دشمن را بشناسیم. بهانه ای که برای این جنجال درست کرده اند، مصاحبه رئیس جمهور محترم ما در هفته گذشته است. این هم واقعا ظلم بزرگی است، هم به ملت ایران و هم به رئیس جمهور. این اخفاء حقیقت و پوشاندن آنچه که می خواهند به چشم مردم نرسد، واقعا چیز عجیبی است. در آن مصاحبه همه مواضع اصولی ما در زمینه رابطه با آمریکا و اسرائیل بخوبی بیان شد، همه ی مطالبی که باید بیان می شد، بیان شد، من با دقت گوش کردم. آنچه در باره ی مذاکره با آمریکا لازم بود گفته بشود، گفته شد. آنچه راجع به اسرائیل، راجع به مبارزان فلسطینی و بعضی قضایای داخلی لازم بود گفته بشود، بیان شد، خیلی خوب بود. من دعا کردم، هم ایشان را هم وزیر امور خارجه را و هم بعضی مسؤولان دیگر را که در این زمینه ها مواضع خوبی گرفتند. حالا چیزهایی هم ممکن است مربوط به سلایق و مربوط به لحنهاباشد با آنها کاری نداریم. آنچه اصولی و مهم بود، همین مسایل مربوط به رابطه و مذاکره و حکومت صهیونیستی بود که اینها خوب گفته شود و مطالب خوبی بود. حالا دشمن اگر نخواهد که به این حرفها که بر خلاف میل اوست گوش کند. (کیهان، 27دی 1376،ش 16135،ص 3).

25 دی : مادلین آلبرایت وزیر خارجه آمریکا: هیچگونه تردیدی وجود ندارد که انتخاب آقای خاتمی به ریاست جمهوری موجب وسوسه و تحریک ما برای نزدیکی به ایران شده است. (جمهوری اسلامی 25/10/1376ص 15).

27 دی : مقام معظم رهبری : اشتباه است اگر کسی تصور کند مذاکره ایران با امریکا موجب از بین رفتن محاصره اقتصادی و قانون "داماتو" خواهد شد.
همه پیشرفتها و کارهای برجسته ای که دولتهای ایران در 19سال گذشته محقق کردند به رغم خواست و تلاش آمریکا و اعمال قانون "داماتو" بوده است ملت ایران به دلیل کاملا محکم و استدلال منطقی دولت امریکا را دشمن خود می داند هدف تبلیغات آمریکایی از بین بردن قبح مذاکره و رابطه با امریکا و تبدیل آن به یک کار عادی و معمولی است. حکومت امریکا و دستگاه امپراتوری خبری آمریکا می خواهند با تکرار این، قضیه ای را که در چشم ملت ایران به دلایل منطقی یکی از زشت ترین چیزهاست قبح آن را از بین ببرند مثل کاری را که با اعراب بر سر قضیه اسرائیل کردند. موضع ما البته بارها گفته شده است چیزی نیست که من بخواهم حالا بیان کنم. بارها امام فرمودند بعد از امام بارها ما، مسئولین، مسئولین سیاست خارجی و کسانی که در این زمینه ها حرف می زدند و اقدام می کردند حرفها را گفته اند. حرفها همان حرفها است، حرفهای محکمی است، حرفهایی نیست که بشود امروز گفت، فردا از آنها برگشت. دستهای امریکایی و تبلیغات امریکایی امروز دارند اینطور در تبلیغاتشان در دنیا شایع می کنند که ملت ایران مشکلاتی را دارد و راه حل این مشکلات و کلید این مشکلات این است که بیاید با امریکا مذاکره کند. خوب تو گفتی و من باور کردم. هیچ فایده ای ندارد، هیچ فایده قابل ذکری مذاکره برای ملت ایران ندارد و البته ضررهایی دارد.(کیهان،26/10/1376، ص2).
رادیو آمریکا: کلینتون رییس جمهور آمریکا هیچ چیز را بیشتر از گفتگو با ایران دوست ندارد. (خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارشهای ویژه، 28/10/1376ص 10).

24 دی : ریچارد مورفی معاون سابق وزارتخانه آمریکا و مشاور امنیت ملی کلینتون با انتشار مقاله ای در روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون نوشت: "ما آمریکائی ها نسبت به عمق تحولات ایران کم اطلاع هستیم". اشاره مورفی، به تحولات جمهوری اسلامی ایران از انتخابات ریاست جمهوری تا پیام 18دی آقای خاتمی می باشد. (جمهوری اسلامی،25دی 1376 ش 5397 ص2).
یکی از اعضای سنای امریکا گفت: "اینکه رئیس جمهور ایران هر گونه تلاش برای دستیابی ایران به سلاحهای هسته ای را رد کرده، برای ما دلگرم کننده است. ما امیدواریم اتخاذ چنین موضعی نشانه تغییر موضع و روش مسئولین ایرانی باشد. وی اضافه کرد: البته رئیس جمهوری اسلامی ایران که این بیانات را ایراد کرده ممکن است تنها قدرت واقعی در ایران به حساب نیاید و دومین یا حتی سومین مقام قدرتمند در ایران باشد. با اینکه مسئولان ایرانی در سالهای گذشته نیز همواره بر این نکته تأکید کرده اند که جمهوری اسلامی ایران در صدد دستیابی به سلاحهای هسته ای نیست. (جمهوری اسلامی،25دی76 ش 5397، ص2.)

بهمن

10 بهمن : حدود 100تن از نمایندگان مجلس آمریکا طرحی تحت عنوان "حفاظت در برابر تهدید موشکی ایران" به مجلس آن کشور تقدیم کردند. در این طرح نوشته شده چون سیستم موشکهای آمریکایی و سیستم دفاعی نیروی دریایی آمریکا برای دفاع از تهدید موشکی ایران کاربرد لازم را ندارد نزدیک 300میلیون دلار بودجه برای تشکیل سیستم دفاعی موشکی امریکا در نظر گرفته شود. (ماهنامه صبح، بهمن 1376، ش 78ص 7).

14 بهمن : ژنرال برنت کروفت مستشار سابق امریکا: شعار ملت ایران این است که آمریکا شیطان بزرگ است و ما باید از شر این عبارت خلاص شویم و در برابر آن مواضعی را اتخاذ کنیم. ما امیدواریم با وجود مشکلاتی که ایران برای منطقه و ما به وجود آورده بتوانیم با گفتگو با ایران به نتایج مثبتی در این زمینه دست یابیم. آمریکا برای براندازی دولت ایران بودجه بالایی را متحمل شده چرا برای براندازی دولت عراق این کار را نمی کند. (ماهنامه صبح، بهمن 1376،ش 78،ص 4).
17 بهمن : سازمان آمریکایی دیده بان حقوق بشر در گزارشی ایران را به نقض حقوق بشر متهم کرد. این سازمان دستگیری های جاسوسی در اورمیه را نقض حقوق بشر خواند.(ماهنامه صبح، بهمن 1376، ش 78، ص 11).

اسفند

16 اسفند : برژینسکی: منافع آمریکا حکم می کند دولت امریکا باب گفتگو با ایران را باز کند. برژینسکی سیاستهای آمریکا برای استیلا بر جهان را مشروط به چهار شرط دانست که شرط چهارم آن "آشتی با ایران " است. وی گفت: تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران یک اقدام ابلهانه است و با منزوی کردن ایران دولت واشنگتن آمریکا را محروم و منزوی کرده است. چون ایران یکی از راههای اصلی دسترسی به قفقاز و آسیای مرکزی است و آمریکا نباید خود را از این جاده اصلی محروم سازد. منافع آمریکا حکم می کند که واشنگتن به جای تحریم ایران و تن دادن به اهرمهای فشار به خصوص فشارهای اسرائیل باب گفتگو را با ایران باز کند. با نزدیک شدن به دولتمردان ایران می توانیم افکار آنها را تغییر دهیم و با تغییر طرز فکراست که می توان سیاست دلخواه را دنبال کرد و به نتیجه رسید. (ماهنامه صبح، اسفند 1376،ش 79،ص 5).
23 اسفند : مقام معظم رهبری: مذاکره با سلطه گری مانند آمریکا از رابطه بدتر است. مذاکره سیاسی با آمریکا برای سیاست، فرهنگ، روحیه مردم و عمق استراتژیک نظام در خارج از کشور مضر است و برای تداوم این راه ضرر دارد. بنابراین ما مذاکره را از آغاز نفی کرده و اکنون نیز آن را نفی می کنیم. (ماهنامه صبح، اسفند 1376، ش 79، ص 3).


سال 1377

فروردین

1 فروردین : بیل کلینتون رئیس جمهوری آمریکا فرارسیدن عید فطر و نوروز را به ایرانیان و آمریکاییان ایرانی تبار تبریک گفت و برای آنان آرزوی موفقیت کرد. (ایران فردا، ش 42ص 45).
8 فروردین : عطاء اللَّه مهاجرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاریس: با توجه به گذشت شش ماه از تشکیل دولت جدید نباید انتظار داشت که مساله تنش زدایی بین ایران و آمریکا به فوریت حل شود. اظهارات رئیس جمهور آمریکا در مورد عید فطر و عید نوروز و نیز بیان اینکه طرح "داماتو" قابلیت اجرایی ندارد به نظرم همگی نشانگر آن است که دولت آمریکا در حال تجدید نظر در برخی مواضع خود است. آنچه اهمیت دارد آن است که آمریکا، ملت و کشور ما را به رسمیت شناخته و در صدد تعضیف آن نیست. اقدام مهمتر آمریکا به نظر من تهیه گزارش از سوی "کنگره آمریکا" در مورد پیشینه و نحوه عمل گروه مجاهدین خلق بود و معتقدیم این گزارش موثر بود. مهاجرانی در مورد تاسیس دفتر آمریکا در سفارت سوئیس در تهران گفت: این پیشنهاد مکتوب به دولت ایران ارسال شده که در حال بررسی است. (اطلاعات، 9/1/1377، ص 2).
15 فروردین : دولت آمریکا به ایران پبشنهاد کرد که به طور مستقیم اداره دفتر حفاظت از منابع خود را در ایران به عهده بگیرد. (کیهان 16/1/1377ص 3).
30 فروردین : دکتر گودرز افتخار جهرمی نماینده ایران در دیوان لاهه: تا کنون 3918مورد از اختلافها و دعاوی حقوقی میان ایران و آمریکا حل و فصل و مختومه شده و تنها 35مورد ازاین اختلافها باقی مانده است. (ایران فردا، ش 42ص 44).
آذر ……………………………………………………………………………… 1377
7 آذر : در پی حمله موشکی و هوایی نیروهای انگلیسی و آمریکایی به عراق یک فروند موشک از نوع کروز به محله ای مسکونی در خرمشهر اصابت کرد. در پی اصابت یک فروند موشک در خرمشهر سفیر سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا و کاردار سفارت انگلیس به وزارت امور خارجه احضار شد و مراتب اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شد. (روزنامه سلام، 8آذر 1377ش 2189ص 3).

10 آذر : رئیس مجلس شورای اسلامی در یک کنفرانس مطبو عاتی در بانکوک: ما تا به حال علامتی که نشان دهنده حسن نیت آمریکایی ها باشد مشاهده نکرده ایم و به قول رئیس جمهوری اسلامی ایران دیوار بی اعتمادی میان ایران و آمریکا همچنان بلند است. (کیهان، 11/9/77، ش 16386،ص 14).
11 آذر : وزیر امور خارجه در یک کنفرانس مطبو عاتی مشترک با لامبرتو دینی وزیر امور خارجه ایتالیا: گمان نمی کنم آمریکا آمادگی چنین روابطی را داشته باشد و به همین دلیل معتقدیم که ایران به روابطی که بر اساس نباشد نیازی ندارد. (کیهان، 11/9/77ش 16386ص 3).
29 آذر : به خاطر اصابت موشک به خرمشهر 151نماینده مجلس خواستار عذرخواهی آمریکا از ملت ایران شدند. (کیهان،29/9/1377ش 16340ص آخر).
دی ………………………………………………………………………………. 1377
1 دی : وزارت امور خارجه ایران: مطبوعات آمریکا با نیت تحریف افکار عمومی ادعا کرده اند که ایران به رغم عضویت در معاهدات منع گسترش سلاحهای کشتار جمعی همچنان به دنبال کسب توانمندی اینگونه سلاحهاست. آمریکاییها بجای اصلاح خطای خود در تلاشی برای انحراف افکار عمومی و در صدد تهمتهای بی پایه و اساس و مبتنی برظن و گمان به دیگران هستند. جمهوری اسلامی ایران با ابراز نگرانی مجدد از اقدامات یکجانبه و خلاف مقررات کنوانسیون منع سلاح ها ی شیمیایی توسط آمریکا، سیاست شفاف ایران را در خصوص سلاحهای کشتار جمعی یادآوری می کند و بر اجرای بدون تبعیض کنوانسیون های مربوطه تاکید دارد. (کیهان، 1/10/77ش 16410ص 3).
13 دی : در راهپیمایی ضد آمریکایی مردم تهران راهپیمایان اعلام کردند آمریکا دشمن شماره یک جمهوری اسلامی در بیست سال گذشته بوده و ما هیچ لزومی و امکانی برای عادی سازی روابط با این جنایتکاران قرن نمی بینیم. راهپیمایان پرچم آمریکا و آدمک عموسام و آدمک ملاعمر رهبر فرقه طالبان را آتش زدند.(کیهان، 14/10/77ش 16413ص 14).
20 دی : گری سیک: با توجه به اینکه آمریکا می خواهد گام نخست را ایران بردارد و ایران می خواهد پیش از هرتماس مشخص،آمریکا سیاست های خود را در قبال ایران تغییر دهد و هیچ کدام از این نظر فراتر نرفته اند گمان نمی کند که مناسبات دو کشور در آینده بتواند بهبود یابد.

لحظه ای بسیار حساس را می گذرانیم نه تنها تا آنجا که به روابط ایران و آمریکا مربوط می شود، بلکه در جهت آینده و انقلاب ایران وجالب است که این وقایع زمانی که ایران برای برگزاری بیستمین سالگرد انقلابش آماده می شود، روی می دهد. ( اخبار، 21دی 1377، ش 1012، ص1).
22 دی : آمریکا اعلام کرد که 3مؤسسه تحقیقاتی روسیه را به اتهام همکاریهای اتمی با تهران مورد مجازات و تحریم قرار داده است. (کیهان، 23/10/77ش 16420ص 3).
بهمن …………………………………………………………………………….. 1377
1 بهمن : دکتر حمید رضا آصفی سخنگوی وزارت امو خارجه: ماهیت و نوع روابط جمهوری اسلامی ایران با موسسات و شرکتهای روسی مورد ادعای آمریکا، صرفا در زمینه همکاری علمی و صنعتی بوده است. جمهوری اسلامی ایران هیچگونه علاقه ای برای دستیابی به فن آوری تسلیحات هسته ای و موشکهای بالستیک از کشورهای دیگر نداشته و ندارد. همانگونه که جمهوری اسلامی ایران و روسیه بارها اعلام کرده اند، همکاری دو کشور در زمینه ساخت نیروگاه هسته ای بوشهر کاملا تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده است. به اعتقاد ما تبلیغات غیر واقعی در این خصوص، تلاشی از سوی آمریکا با هدف مخدوش کردن روابط جمهوری اسلامی ایران و روسیه است. (کیهان، 1/11/77ش 16426، ص 3).
24 بهمن : فولر مسئول بخش خاور میانه سازمان سیا: واشنگتن درک کرده است که سیاستهایش در برابر ایران طی ده سال گذشته نه تنها با شکست روبرو شده بلکه به خود آمریکا نیز ضربه زده است. ایران بیش از بسیاری از کشورهای منطقه از دمکراسی بر خور دار است و یکی از مثبت ترین پدیده های در صحنه خاور میانه است. مطبوعات ایران از آزادی بیشتری نسبت به بسیاری از کشورهای همسایه آن برخوردارند. من نمی گویم پیشرفتی اساسی در روابط دو کشور روی داده یا در حال روی دادن است اما واشنگتن این تغییرات را درک می کند. رابطه با آمریکا در راس اولویتهای آقای خاتمی نیست به نظر من وی می داند که پیش از پرداختن به قضیه روابط با واشنگتن که ممکن است برایش سنگین تمام شود نخست باید موضع خود را تقویت کند. پرونده عادی سازی روابط میان ایران و آمریکا به زمان نیاز دارد اما مهم آنست که رویدادهای جاری در ایران را باید زیر نظر داشت. )جمهوری اسلامی، 25/11/77ش 5707، ص 16).
2 بهمن : باری روزن: با توجه به اهمیت جغرافیایی ایران، نمی توان این کشور را برای همیشه منزوی کرد.اندیشه مداخله در امور داخلی ایران در ذهن هیچ آمریکایی و هیچ سیاستمداری جای ندارد و ایران برای من عزیز است.

سال میلادی گذشته به مناسبت اشغال سفارت آمریکا، آقایان اصغرزاده و عبدی برای حضور در ایران از من دعوت کردند اما من مورد تهدید واقع شدم و تصور نمی کنم که حتی رفتن برخی آمریکائیان مثل من به ایران امکانپذیر باشد. روزن گفت که این تهدیدها را بسیار جدی تلقی می کند و از این تهدیدها که خلاف مهمان نوازی است خوشش نمی آید.( کیهان، 3/11/77ش 16472، ص 2).
3 بهمن : مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا: با توجه به وسعت و اهمیت جغرافیایی ایران آن را برای همیشه نمی توان منزوی کرد. آمریکا آماده گفتگو با ایران است. دولت آمریکا روی کار آمدن آقای خاتمی را با علاقه مندی دنبال می کند. ما اعلام کرده ایم برای انجام گفت و گوی های رسمی با ایران آمادگی داریم و از امکان برقراری مبادلات فرهنگی استقبال می کنیم. خاتمی در شرایط سیاسی دشواری به سر می برد و جناح ها و عوامل متعددی دست به کار هستند. (روزنامه اخبار، 4بهمن 1377، ش 1022، ص 1).
حمیدرضا آصفی سخنگوی وزارت امور خارجه: به دلیل عدم تغییر عملی در رفتار آمریکا نسبت به ایران، تغییری در روابط میان دوکشوربه وجود نیامده است. به رغم برخی اظهارات مثبت از سوی مقامات آمریکایی، همچنان تناقض در عمل از سوی آنها مشاهده می شود. (روزنامه اخبار،4بهمن1377شماره1022ص2).
4 بهمن : روزنامه واشنگتن پست: ایران درخواست خرید نیم میلیون دلار گندم و محصولات دیگر کشاورزی از آمریکا کرده است. این معامله روزنه ای در دیوار تحریم که آمریکا علیه ایران برپا کرده است ایجاد خواهد نمود. (روزنامه اخبار، 4بهمن 1377، ش 1022، ص 2).
6 بهمن : جرج شولتز وزیر خارجه پیشین آمریکا: آمریکا علاقه ای به گسیختگی رابطه با ایران ندارد اما تهران طرفی ستیزه گر و حامی تروریسم است که علیه دیگر کشورها و شهروندان آنها منجمله عربستان وارد عمل می شود. آمریکا خواهان رابطه با ایران است اما این ایران است که نمی پذیرد. ایران آمادگی ندارد تابع رفتار متعادل و معقولی که عادت آمریکاست، بشود. مشکل اینجاست. (کیهان، 7/11/1377ش 16431ص 2).
7 بهمن : 220تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اعتراض به نقض حریم هوایی کشورمان، به امضای نامه ای خطاب به حجت الاسلام والمسلمین ناطق نوری خواستار اتخاذ اقدامات بازدارنده در مقابل جنگ افروزی های آمریکا شدند. در بخشی از این نامه آمده است: ادامه حضور نا مشروع آمریکا و انگلیس در منطقه حساس خلیج فارس و جنگ افروزی آنان به بهانه های واهی پیش از پیش منطقه و مردم مسلمان ومنافع عظیم انسانی و اقتصادی آنان را تهدید می کند. مطمئنا آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی و همدستان آنان در صدد توسعه حوزه نفوذ خود در منطقه و محاصره انقلاب اسلامی هستند.

آنچه که موجب نگرانی مضاعف است اصابت چند فروند موشک ظرف 2ماه گذشته به شهرهای آبادان و خرمشهر و نقض حریم هوایی کشور مان توسط نیروهای بیگانه است. ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی از شورایعالی امنیت ملی و دولت جمهوری اسلامی ایران قاطعانه می خواهیم تا ضمن هوشیاری کامل در برابر توطئه های دشمنان انقلاب اسلامی اقدامات بازدارنده لازم را بعمل آورند. (کیهان، 8/11/1377ش 16432، ص 3).
10 بهمن : وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی: در تاریخ 25ژانویه ( 5بهمن ماه)یک فروند موشک هوا به زمین آمریکا در خاک جمهوری اسلامی ایران نزدیک شهر آبادان فرود آمد. این در حالیست که یک فروند موشک دیگر آمریکا نیز در تاریخ 17دسامبر (26آذر ماه)و در اثنای اولین دور عملیات نظامی آمریکا و انگلیس علیه عراق نزدیک خرمشهر فرود آمده بود. تکرار حوادث مشابه در مدت زمان کوتاه در یک منطقه، پذیرش این ادعا را که اشتباه و سوء محاسبه علت این حوادث بوده است دشوار می سازد. در هر صورت این حوادث خطری جدی برای زندگی و فعالیت های منطقه و مانعی بر عادی شدن اوضاع آن است. جمهوری اسلامی ایران در عین حال که هرگونه تجاوز به تمامیت ارضی و حق حاکمیت ملی خود را محکوم می کند، دولت آمریکا را مسئول مستقیم کل خسارات ناشی از اصابت موشک ها می داند. ( جمهوری اسلامی، 10/11/1377، ش 5695، ص 3).
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اختصاص اعتبار خاص برای کشف و خنثی کردن توطئه ها و دخالت های آمریکا در امور ایران اسلامی موافقت کردند. (کیهان، 11/11/77ش 16434ص 2).
دکتر کمال خرازی (وزیر امور خارجه): آمریکا برای فریب کارگزاران سیاست خارجی ما، لحن خود را تغییر داده است اما در عمل از سیاستهای قبلی خود دنباله روی می کند. در طول یکسال و نیم گذشته موفق شده ایم با طرح سیاست تنش زدایی، گفت و گو و ایجاد فضای اعتمادآمیز، روابط خود را با بسیاری از کشورها از جمله کشورهای همسایه و کشورهای اسلامی بهبود بخشیم. (هفته نامه ارزشها، 12بهمن 1377، ش 106، ص 4).ما باید بیشتر شاهد حرکت طرف آمریکایی باشیم. زیرا در وهله نخست این موضوع برآورده ساختن خواسته ما خواهد بود بعلاوه بنظر می رسد که در آمریکا تمایلات و فشارهایی از سوی شرکتهای آمریکایی و حکومت این کشور برای استفاده از لحن بهتری در رابطه با ایران بوجود آمده است. تمایلاتی که خواستار دگرگونی سیاست فعلی اعمال تحریمات علیه ایران است و البته لغو این تحریم ها نشانگر عدم پیشرفت کاری در این زمینه است.

وی افزود: نوعی تناقض گوئی میان گفته های دولت آمریکا به چشم می خورد که از یک سو خواهان بهبود مناسبات با ایران است و از سوی دیگر از ادامه تحریمها حمایت می کند بنابراین بهتر است که سیاست اعمال تحریمها علیه ایران از سوی آمریکا تغییر یابد. (رسالت، 11بهمن 1377، ش 3784، ص 2).
روزنامه واشنگتن پست: شرکت نفتی عظیم "بی.بی.آموکو" یک پیشنهاد مقدماتی برای توسعه سه میدان بزرگ نفتی در جنوب ایران ارائه کرده اما چنین اقدامی ممکن است با موانع عمده ای از طرف واشنگتن که کمپانی های آمریکایی را از سرمایه گذاری در ایران ممنوع ساخته است. روبرو شود. (جمهوری اسلامی، 12بهمن 1377ش 5697ص آخر).
11 بهمن : ریچارد مورفی (معاون امور خارجه آمریکا): سیاستهای ضد ایرانی آمریکا از جمله تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران از سوی اسرائیلی ها دیکته می شود و خواست آنان است. ایران در منطقه ناامنی واقع شده است و مثل سایر کشورهای منطقه به دلیل احساس ناامنی در فکر تقویت دفاعی و تحکیم موقعیت خود است. اسرائیل در روابطش با آمریکا همواره از تهدید و دشمنی از سوی ایران صحبت کرده است. اینک زمان آن رسیده است که سیستم تحریمها بر ضد ایران تفکیک شود. این مساله به زمان نیاز و به میزان تمایل اسرائیل در تغییر سیاست خود در قبال ایران بستگی دارد. بگفته این مسئول آمریکایی هنگامیکه اسرائیل سیاست خود را در قبال ایران تغییر دهد تحول سریع و شبیه آن در واشنگتن نیز روی خواهد داد. موضعگیری تند آمریکا نشانگر نفوذ اسرائیل و طرفداران آن در کنگره است. (جمهوری اسلامی، 12بهمن 1377، ص آخر).
17 بهمن : آصفی سخنگوی وزارت امور خارجه: انقلاب اسلامی به برکت خون شهدا و به برکت بلنداندیشی امام و ایثار جانبازان پایدار مانده است. هیچ کدام از مسئوولین نظام معتقد به رابطه با آمریکا نیست. وزارت امور خارجه مجری سیاست براساس وفاق ملی است. رابطه و مذاکره با آمریکا به عنوان خط قرمز در اصول سیاست ماست. آنچه جمهوری اسلامی دنبال آن است تغییر در رفتار آمریکاست و ما با توجه به رفتار آمریکا هرگونه رابطه ای را نفی خواهیم کرد. (کیهان، 18/11/77، ،ش 16440، ص 3).
اسفند ……………………………………………………………………………… 1377
1 اسفند : آمریکا دو شرکت کانادایی و انگلیسی را بخاطر قرار داد نفتی با ایران تهدید به تحریم کرد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد واشنگتن دو شرکت کانادایی و انگلیسی را که قصد دارند در صنایع نفت ایران سرمایه گذاری کنند تحریم خواهد کرد.

جیمز فولی گفت: قبلا به شرکت کانادایی (باووالی انرژی) و شرکت انگلیسی (پری مییراویل) هشدار داده شده بود که سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز ایران آنها را طبق قانون تحریم ایران در معرض خطر تحریم قرار می دهد. ما قانون تحریم ایران را در این مورد و موارد مشابه اعمال خواهیم کرد. (کیهان، 1/12/77، ش 16450، ص 14).
16 اسفند : دکتر کمال خرازی وزیر امور خارجه: استقبال شرکت های خارجی و حتی شرکتهای نفتی آمریکایی از طرح های توسعه صنعت نفت و گاز ایران، بیانگر آن است که زمان آن رسیده که حاکمیت آمریکا به منطق و تعقل باز گردد و سیاست تحریم ایران را که نتیجه آن چیزی جز زیان برای شرکت های نفتی آمریکایی به همراه نداشته تغییر دهد. همه شرکتهایی خارجی از طرح های نفت و گاز ایران استقبال کرده اند و منعی برای مشارکت شرکت های آمریکایی وجود ندارد. واقعیات امروز و شکسته شدن قانون یکجانبه آمریکا در اروپا از طریق مشارکت شرکت های اروپایی و یا علاقمندی شرکتهای آمریکایی نسبت به مشارکت در این طرح ها و فشار این شرکتها بر دولت آمریکا نشان دهنده این امر است که هیچ راهی برای سیاستهای تحریمی آمریکا باقی نمانده است. (رسالت، 17/12/77ش 3814،ص 16).
17 اسفند : ویلیام کوهن وزیر دفاع آمریکا: در دیدار با شیخ "زائدبن سلطان آل نهیان" رئیس امارات پیشنهاد کرد که واشنگتن با شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در زمینه نظارت بر آزمایش های موشکی ایران و عراق همکاری کند. این همکاری از طریق تحویل عکس های ماهواره ای انجام خواهد گرفت. کوهن تحقق این همکاری را به سود شورای همکاری خلیج فارس توصیف کرد. (روزنامه صبح امروز، 18/12/1377ش 71ص 4).
19 اسفند : جیمز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: هدف آمریکا حمایت از جذب ایران در جامعه جهانی است؛ چنین چیزی فقط زمانی ممکن است که در سیاستها و اعمال ایران تغییری حاصل شود. ما انتظار داریم که دولت ایتالیا این نگرانی ها را به میهمان ایرانی خود انتقال دهد. آمریکا و متحدان اروپایی آن مایل هستند در این زمینه شاهد بهبودهایی باشند گر چه تا حدی بهبود وجود داشته اما به اعتقاد ما هنوز راه طولانی باقی مانده است. (صبح امروز، 20/12/1377ش 73ص 3).
21 اسفند : دکتر کمال خرازی: زمان برای تغییر طرز فکر آمریکا فرا رسیده است و آمریکا باید نیروهای خود را از منطقه خلیج فارس خارج کند زیرا حضور آن در این منطقه برای همگان خطر آفرین است. (کیهان، 22/12/1377، ،ش 16468، ص 14).
حجت الاسلام والمسلمین خاتمی: ملت ما قربانی سیاستهای غلط آمریکا در ایران و خاور میانه است.

آنچه که آنها صحبت می کنند این است که ملت مظلوم و ستمدیده را به عنوان متهم به پای میز محاکمه بکشانند نه گفت و گو بر اساس تساوی و احترام متقابل. در حالی که در روابط نیم قرن گذشته ایران و آمریکا، متهم اصلی آمریکاست و باید این ذهنیت عوض و جبران شود. وی افزود: هنوز آمریکا برای خودخواهیهای خودش نه تنها حاضر است که ایران را تحت فشار قرار دهد بلکه منافع اروپا را هم قربانی خواسته های مقطعی خودش کرده است. آمریکا باید یک تجدید نظراساسی در بینش و سیاستهای خود بکند تا بتواند با دنیای آزاد و استقلال طلب رابطه دیگری بر قرار نماید. (کیهان، 22/12/1377ش 16468ص 2).
16 اسفند : محمد جواد اردشیر لاریجانی: هرگاه رابطه ایران و آمریکا به نفع منافع ملی ما باشد، طبیعی است که مسوولان باید در جهت ایجاد رابطه اقدام کنند و هر وقت به ضرر منافع ملی است. باید فتیله اش را پایین بکشند و آن را قطع کنند. رابطه برقرار کردن یا قطع رابطه و کاهش آن، همه تابع یک ضابطه بسیار اساسی است که آن هم منافع ملی کشورمان است. من در برهه های مختلف نوعی تنش زدایی با آمریکا را توصیه می کردم. لذا به همین دلیل مورد انتقاد خیلی از دوستان داخلی به عنوان لیبرال بودن و نرمش نسبت به آمریکا قرار گرفتم. ممکن است در برهه هایی بهبود رابطه با آمریکا به نفع منافع ملی ما بوده باشد. در آنصورت اگر ما به ایجاد رابطه فکر نکنیم حتما ضرر می کنیم. در جریان سفر مک فارلین به ایران دولت آمریکا رسما اعلام کرد که کل این جریان به خاطر وجود یک جاسوس اسرائیلی در هیأت آمریکایی به این روزگار افتاد، یعنی معلوم است که اسرائیلی ها کاملا کارشکنی کردند. رابطه ایران و آمریکا به نفع اسرائیل نیست، اما این نفع و ضرر آنها مسلما ملاک تصمیم گیری ما نیست. (روزنامه صبح امروز، 17اسفند 1377،ش 70،ص 3).

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سال 1378
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فروردین
27 فروردین : حمید رضا آصفی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی: اظهارات بیل کلینتون اعتراف به رابطه ناعادلانه ای است که آمریکا همواره با جمهوری اسلامی ایران داشت و این موضوع است که از سوی جمهوری اسلامی در طول 20سال گذشته بر آن تاکید شده است. اظهار پذیرش درد و رنج و مصیبتهایی است که بر مردم نجیب و شریف ایران در طول 50سال گذشته وارد آمده است. مطالب بیان شده حاکی از تغییر در اظهارات مقامات رسمی آمریکا و آثاری از نوعی واقعگرایی نسبت به جمهوری اسلامی ایران و فرهنگ غنی آن در بردارد.

اما معیار در روابط میان کشورها رفتار و عملکرد است و اظهارات تنها کافی نیست. آنچه برای ملت بزرگوار ایران مهم است تغییر عملی در سیاستها و رفتار دولت آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران است و ملاک ارزیابی گامهای عملی و ملموسی است که آن دولت در قبال جمهوری اسلامی ایران برمی دارد. (اطلاعات، 28فروردین 1378، ش 21600،ص 3).
دکتر ولایتی مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل: آمریکا فقط به دنبال مطامع خود در منطقه است و این توهم که اگر ما به آمریکا روی خوش نشان دهیم، از مشکلاتمان کاسته میشود، توهمی بیش نیست و بعید به نظر می رسد هیچ فرد عاقلی دنباله روی چنین توهماتی نیست. آمریکا از مواضع قبلی خود پایین نیامده و می خواهند با حفظ مواضع بیایند و گفتگو بکنند صرف نظراز آنکه این گفتگوها چه نتیجه ای داشته باشد. آنهایی که عقیده دارند که اگر ما با آمریکاییان گفتگو کنیم، آنان از اطماع خود در خاورمیانه و خلیج فارس و آسیای مرکزی و عراق وپاکستان و افغانستان دست خواهند کشید، دچار توهم هستند. آمریکاییان به خلیج فارس آمده اند تا در آن بمانند نه آن را ترک گویند. کدام انسان عاقلی می تواند باور کند در صورتی که ایران با آمریکا به گفتگو بنشیند، آمریکاییها نیروهای خود را از خلیج فارس بیرون خواهد کشید. (هفته نامه جبهه، 28/1/78سال اول، ش 5،ص 2).
اردیبهشت ………………………………………………………………………… 1378
10 اردیبهشت : سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران: چگونگی استفاده از دریای خزر موضوع گفتگو میان کشورهای ساحلی دریای خزر است و در صورت تقسیم دریا برخی از میادین نفتی که اخیرا کمپانی های آمریکایی برای فعالیت در این مناطق با کشور آذربایجان قرارداد امضاء کرده اند متعلق به ایران خواهد بود. لذا هر گونه اقدامی در این منطقه نقض حقوق جمهوری اسلامی ایران است. (کیهان، 11/2/78، ش 16495، ص 14).
12 اردیبهشت : نیویورک تایمز: وزارت امور خارجه آمریکا عمدا نام ایران را به عنوان مهمترین کشور حامی تروریسم ذکر نکرد تا از تشنج روابط میان دو کشور کاسته شود. وزارت امور خارجه آمریکا روز جمعه در گزارشی ایران و شش کشور دیگر جهان را متهم کرد که از تروریسم حمایت می کنند اما بر خلاف سالهای گذشته ایران را به عنوان مهمترین کشور حامی تروریسم معرفی نکرد. با وجود این برخی مقامهای وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کردند که تصمیم متمایز نکردن ایران به عنوان کشور شماره یک حامی تروریسم به معنای نشان دادن ژست حسن نیت به ایران نیست. (جمهوری اسلامی، 13/2/78ش 5759،ص 13).

18 اردیبهشت : خرازی: در لحن آمریکا تغییراتی دیده می شود ولی در رفتارشان تغییر ندیده ایم. برخی اظهارات کلینتون دلگرم کننده است اما این اظهارات وقتی خوب است که صادقانه باشد و نیز زمانی این گفته ها مؤثرند که با عمل توام باشند. (نشاط، 19/2/78، ص آخر).
شهریور …………………………………………………………………………… 1378
30 شهریور : رهبر معظم انقلاب اسلامی: جمهوری اسلامی ایران ارتباط با اروپا را انتخاب کرده است و هر رابطه جهانی را که ما خود آن را انتخاب کنیم محکم پای آن می ایستیم اما طبیعی است که در برابر هر تحمیلی، عکس العمل نشان می دهیم. آمریکا از اتحادیه اروپا بزرگتر و ثروتمندتر است اما ایران نخواسته است با آمریکا رابطه داشته باشد، زیرا ارتباط دو جانبه باید برابر، دوستانه و همراه با احترام متقابل باشد و از دخالت در امور داخلی یکدیگر و نیز اعمال نفوذ خالی باشد و مایلیم روابط ما با اروپا بر پایه همین خصوصیات استوار باشد. (کیهان، 31/6/78،ش 16614،ص 14).
مهر 1378
7 مهر : دکتر خرازی وزیر امور خارجه: در پی انقلاب اسلامی، امریکا رویکرد برخورد با ایران را به امید واهی بازگرداندن وضعیت سابق انتخاب کرد. دولت آمریکا گرفتار شبکه سیاستهای خصمانه بسیار محکم علیه ایران شده است. (کیهان، 8/7/78، ش 16621، ص آخر).
10 مهر : واشنگتن پست: پیام کلینتون توسط فرستاده ویژه ای به پاریس برده شد و به فرستاده ویژه عمان سپرده شد تا به دست مقامات ایرانی برسد. کلینتون با ارسال این نامه علاقمند بود امکان آغاز گفتگو با دولت آقای خاتمی را نیز بسنجد، همان دولتی که در دو سال گذشته خواستار روابط بهتر با غرب شده بود. این مقام آمریکایی به این روزنامه گفته است: "ما چندین در را به رئیس جمهور ایران نشان دادیم که وی می تواند از هر یک از آنها وارد شود و هر گونه حرکتی در هر یک از این جهات می تواند از سوی ما علامتی مثبت شناخته شود. آقای خاتمی که زیر فشار شدید گروههای افراطی مذهبی قرار دارد، تا کنون به پیشنهاد واشنگتن پاسخ نگفته است". (جمهوری اسلامی، 11/7/1378ش 8558، ص 2).
10 مهر : وزیر امور خارجه ایران در گفت گو با رسانه های همگانی آمریکا: تا زمانی که آمریکا عملا ثابت نکند که در بر قراری رابطه با ایران حسن نیت دارد، تغییری در سیاست ایران بوجود نخواهد آمد.آمریکا در بر قراری رابطه با ایران گرفتار یک تضاد درونی است و در حالی که ادعا می کند خواستار از سرگیری مذاکره است، به طور مستمر منافع امنیتی، اقتصادی و سیاسی ایران را در منطقه و محافل بین المللی به روش های مختلف تهدید می کند.

مردم ایران ادعای آمریکا، برای بر قراری رابطه با ایران را یک بازی سیاسی می دانند و با توجه به عملکرد گذشته آمریکا تا اقدام عملی مثبتی از سوی آمریکا نبیند، ادعاهای آمریکا را نمی توانند باور کنند.ما فهرست بلندی از اقدامات آمریکا علیه ایران در دست داریم که همه آنها نشان دهنده وجود تضاد اساسی در حرف و عمل آمریکا است و سد راهی برای از سرگیری مذاکرات دو کشور است. (صبح امروز، 11/7/1378ش 229، ص 4).
13 مهر : "بنجامین گیلیمن" رئیس کمیته امور بین الملل مجلس نمایندگان آمریکا در نامه ای به "مادلین آلبرایت" وزیر امور خارجه این کشور از آنچه که مخفی نگه داشته شدن تلاش کاخ سفید برای بهبود روابط با ایران نامید، ابراز نگرانی کرد. گلیمن در نامه خود به آلبرایت همچنین خواستار توجیه کنگره از سوی وی در مورد نتایج تحقیقات بمب گذاری در "الخبر" عربستان سعودی و میزان همکاری احتمالی ایران در پی ارسال نامه کلینتون شده است. (صبح امروز، 14مهر 78، ش 232، ص 16).
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: تحقیقات ما در خصوص دخالت ایران در حادثه بمب گذاری الخبر تاکنون به نتیجه ای نرسیده است اما هر زمان که احساس کنیم منافع ما در خطر است برای تامین آن در بکارگیری اقدام نظامی هم تردیدی نداریم. ما به این نتیجه نرسیده ایم که ایران بطور مستقیم در این حادثه دخالت داشته باشد. آمریکا بارها به حکومت ایران در مقاطع مختلف پیام هایی فرستاده است که اغلب این پیامها در خصوص تروریسم است. ایران هر گونه دخالت در بمب گذاری را انکار کرده است و در روند تحقیقات هم همکاری نمی کند. روبین اضافه کرد: لغو تحریم های آمریکا علیه ایران تنها در صورتی میسر است که تنها در مبارزه با تروریسم با ما همکاری کند. وی در پاسخ به این سئوال که چرا آمریکا الان تصمیم به متهم کردن ایران به دخالت در انفجار الخبر گرفته، گفت: من پاسخ این چرا را نمی دانم؟ ما شایعات و داده های کاملا متفاوتی در مورد قضیه بمب گذاری مذکور به دست آورده ایم! ما نمی گویم این شواهد معتبر هستند! روبین در مورد دعوای ایران و آمریکا در جریان سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران توسط آمریکا در سال 1988و ربط این قضیه با جریان بمب گذاری ظهران گفت: بدون پاسخگویی مستقیم به این پرسش و آنچه آنها در پاسخ ما گفته اند، فکر نمی کنیم که این دو ربطی به هم داشته باشند. پس از آن حادثه تلخ، اقداماتی صورت پذیرفت اما ما صرف نظر از اقدامات تصور می کنیم ایران باید در تحقیقات مربوط به قضیه ظهران برای رسیدن به علت و عامل اصلی این حادثه تروریستی با ما همکاری کند.

در خصوص دخالت افراد مشخص در بمب گذاری الخبر با حمایت دولت ایران از آن به نتیجه قطعی نرسیده ایم. آمریکا برای حل مشکلات خود با جمهوری اسلامی ایران باید از سیاست تهدید و تطمیع احتراز کند زیرا این سیاست فاقد هر گونه کارآیی است. (کیهان، 15/7/78ش 16627، ص 2).
23 مهر : مارتین ایندیک معاون وزارت خارجه آمریکا: اگر ایران برای رفع نگرانی ما گامهای را بر ندارد، اجازه نخواهیم داد این کشور از وامهای بین المللی و سرمایه گذاری خارجی استفاده کند.(جمهوری اسلامی، 24/7/78ش 5896ص 1و 16).
26 مهر : مادلین آلبرایت وزیر خارجه آمریکا: واشنگتن محاکمه یهودیان ایرانی را که توسط دادگاه ایران متهم به جاسوسی هستند غیر قابل قبول می داند. هیچ دلیلی وجود ندارد که این یهودیان به اتهام جاسوسی به دادگاه کشانده شوند. وی افزود: این ماجرا از مدتها قبل واشنگتن را نگران کرده است. پیامها را در مورد این ماجرا از راههای مختلف به تهران ارسال کرده وبا برخی از همتایان خود در کشور هایی که دارای روابط دیپلماتیک با ایران هستند در باره این موضوع گفتگو کرده است. تهران باید از حمایت از تروریسم بین المللی، مخالفت با روند سازش خاورمیانه و تلاش برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی دست بردارد. (جمهوری اسلامی، 27/7/78ش .5899ص 16).
27 مهر : ویلیام کوهن وزیر جنگ آمریکا:ایران همچنان حامی تروریسم بوده و به عنوان تهدیدی علیه همسایگانش باقی مانده است. سیاستهای ایران مانع بر قراری روابط عادی با آمریکا شده است. "ما از تلاشهای رئیس جمهوری ایران برای نوسازی ایران در اجابت درخواست گروه جوانتر جامعه که می خواهند شاهد تغییراتی در ایران نباشند دلگرم شده ایم و مایلیم روابط بهتری با ایران برقرار کنیم. ما پیشنهاد هایی مطرح کرده ایم که حکایت از تمایل ما برای عادی سازی روابط دارد منتهی در صورتی که آنها سه شرط ما را بر آورده کنند. این سه شرط این است که ایران باید از فعالیتهای تروریستی دست کشیده، از تضعیف فرایند صلح خاورمیانه دست بردارد و تلاش برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی را متوقف سازد. کوهن گفت: "ما هیچ قرائنی در مورد بهبود اوضاع در این سه زمینه مشاهده نکردیم." (جمهوری اسلامی، 28/7/78ش 5900ص 16).
آبان ……………………………………………………………………………… 1378
4 آبان : جیمز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در مصاحبه ای با روزنامه "ایران نیوز": ما پیشنهاد ورود به مذاکره ای بی قید و شرط را داریم.

تا آنجایی که مربوط به موضوع و نتیجه صحبت ها خواهد شد مقصود ما از مذاکره آن است که راهی برای اقدامات دو طرفه به وجود آوریم تا نگرانی های دو طرف مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس آن روابط طبیعی تری را به وجود بیاوریم. نه امریکا و نه ایران قبل از مذاکره لازم نیست که هیچ تعهدی برای تغییر در سیاست های خود بدهند. به طور واضح هدف ما این است که با ایران صحبت کنیم تا تغییراتی در برخی از سیاستهای ایران که ما به آنها اعتراض داریم انجام شود. ما تصور می کنیم که ایران هم همین هدف را در رابطه با امریکا دارد. نقطه نظر ما این است که اگر ما می خواهیم از مرحله فعلی بیانیه های بی حاصل و شعاری گذر کنیم باید رودررو نشست و نگرانی های هر دو طرف در مورد اعمال طرف مقابل را به بحث گذاشت. دولت کلینتون بر اساس آن چه تصور می کند در راستای منافع ملی و سیاستهای فعلی مهاری ماست، عمل می کند. اگر به نگرانی های ما توجه شود ما حاضریم سیاست های خود را عوض کنیم. ولی اگر توجه نشود ما این قدرت را داریم که راه فعلی خود را تا هر زمان که لازم باشد ادامه دهیم. امریکا این حق را برای خود محفوظ می داند که طبق قوانین بین المللی نسبت به حمله هایی که علیه شهروندانش می شود واکنش نظامی نشان دهد. من تاکید کردم و گفتم که ما زمانی از زور استفاده کردیم که اعتقاد داشتیم خطر یک حمله تروریستی وجود دارد و برای جلوگیری از آن متوسل به زور شدیم. در مورد بمب گذاری "ظهران" هنوز تحقیقات ما ادامه دارد و ما مصمم هستیم که مسببان آن را به دادگاه ببریم. انتظار ما این است که ایران در این مورد به ما کمک کند. امریکا قصد هیچ گونه حمله نظامی علیه ایران را ندارد. سنای امریکا نقش مهمی را در سیاستهای خارجی امریکا ایفا می کند. اما بیانیه ای که توسط جمعی از سناتورها پخش شد و خواستار رفع موانع قانونی علیه سازمان مجاهدین خلق شدند، الزاما بازتاب سیاست خارجی امریکا نیست. همانطوری که بیانیه های نمایندگان مجلس ایران بازتاب سیاست خارجی ایران نیست. مجوزهای آمریکا توسط رییس جمهور بیل کلینتون اعلام شده آن است که تحریم صدور غذاها و داروهایی که در امریکا تولید می شود از رژیم تحریم حذف شوند. نتیجه این تغییر آن بوده است که تا کنون 000/250تن ذرت و سایر غلات به ایران فروخته شده است. غیر از این تغییر، تحریم های امریکا علیه ایران تا زمانی که تهران قدمهای مثبتی در خصوص رفع نگرانی های ما برندارد، به قوت خود باقی است. نگرانی های ما عبارتند از: "حمایت از ترویسم بین المللی"، "مخالفت با روند صلح خاورمیانه" و "تلاش برای کسب سلاحهای کشتار جمعی و تکنولوژی پرتاب موشک". همان طور که قبلا اعلام کرده ایم از یک مذاکره مقتدرانه در مورد این مسایل با دولت جمهوری اسلامی استقبال می کنیم. چنین مذاکره ای نگرانی های آمریکا را شامل خواهد بود و همین طور نگرانی های ایران را.

ما فکر می کنیم که بخشی از این مذاکرات شامل تحریم اقتصادی آمریکا نیز خواهد بود. حضور نظامی آمریکا در منطقه براساس برآوردی است که مشترکا توسط آمریکا و همدستان او در منطقه انجام شده است. این برآورد برای مجموعه ای از خطرها است که علیه صلح و ثبات منطقه هستند. مهم ترین این خطرها رژیم عراق است که هنوز بر خلاف قطعنامه های شورای امنیت عمل می کند. حضور آمریکا نیز بیشتر به این دلیل است که قطعنامه های شورای امنیت را در مورد عراق اجرا کند. دولت آمریکا هیچ گونه نگرانی برای اظهار نظرات و مواضع خود ندارد. همین طور برای دفاع از ارزش هایی که به نظر ما جهانی هستند، هرگز خجالت نخواهد کشید. ارزش هایی مانند حقوق بشر و حاکمیت قانون و دمکراسی. دستگیری 13عضو جامعه یهودی ایران عمیقا ایالات متحده را نگران کرده است. اتهامات جاسوسی آنها هیچ گونه پایه و اساس ندارد. چند نفر از دستگیرشدگان معلمان دینی جامعه یهود و شاگردان آنها هستند و یک نفر از آنها نیز یک پسر 16ساله است. ما شدیدا نگران وضعیت آنها هستیم. همین طور در مورد اینکه آیا طبق قانون با آنها رفتار می شود؟ توقع ما در این مورد که نگرانی هایی در جامعه بین المللی به وجود آورده است این است که مسئولان ایرانی با آنان عادلانه رفتار کنند و به طور بسیار روشن مطابق استانداردهای قبول شده دنیا و عدالت با آنان رفتار شود. همان گونه که وزیر خارجه فرانسه هم گفته است، این موضوع روابط بین ایران و دیگر کشورهای جهان را متاثر خواهد کرد. دولت آمریکا ترجیح می دهد که یک مسیر خط لوله شرقی - غربی برای انتقال انرژی دریای خزر و صادرات آن ایجاد شود که جزئی از آن، یک خط لوله صادراتی خواهد بود که نفت را از باکو به جیحان خواهد برد و یک خط لوله انتقال دیگر که گاز ترکمنستان را به ترکیه انتقال خواهد داد و البته از ایران عبور نخواهد کرد. ما متقاعد نشده ایم که عبور مسیرها از ایران نسبت به مسیر باکو - جیحان برای تحویل نفت خام دریای خزر به بازارهای جهانی اقتصادی تر و مطلوب تر است. آمریکا همچنان با هر نوع کمک برای توسعه بخش انرژی ایران و ساختن خط لوله از مسیر ایران مخالف است. این سیاست هم نشانگر نگرانی های ما در مورد سیاست های ایران است و نیز حاکی از علاقه ما در پیشبرد حاکمیت و استقلال سیاسی و اقتصادی کشورهای تازه استقلال یافته در منطقه دریای خزر می باشد. در مورد تماس دیپلماتیک بین ایران و آمریکا باید بگویم که آمریکا سال هاست که پیام هایی را برای دولت ایران ارسال می کند و اغلب این پیام ها بر مسئله ترویسم تاکید دارد. ما به وضوح به ایران گفته ایم که لغو تحریم ها تنها در صورتی مقدور است که ایران برای مقابله با تروریسم همکاری کند. اولین قدم مهم در این مسیر نیز همکاری در مورد مساله بمب گذاری در "خبار" خواهد بود.

ما از دعوت ایشان برای گفت و گوی تمدن ها و از اقدام و تلاش او برای بازسازی روابط با کشورهای منطقه استقبال کردیم. علاوه بر این، دعوت او برای تحکیم و قدرت بخشیدن به جامعه مدنی از طرف همه دنیا مورد استقبال قرار گرفت. در سال 1998مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه امریکا در یک سخنرانی اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا آمادگی دارد برای بهبود روابط با ایران وارد مذاکره شود.این پیشنهاد هنوز به قوت خود باقی است. ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران باید رودررو همانگونه که در شان دو ملت بزرگ است بر اساس اصول مساوات و احترام متقابل با یکدیگر برخورد کنند. ما بر این باور هستیم که برای چنین مذاکره ای نباید هیچ پیش شرط یا محدودیتی وجود داشته باشد. بلکه تنها به یک تعهد صادقانه از هر دو طرف نیاز است تا راه حل های اختلاف بین سیاست های خودشان را بررسی کنند. امید ما بر این است که چنین گفت و گویی توام با کار جدی و سخت تر منتهی به روابط طبیعی تری بین ایران و آمریکا شود.
(Iran News,1378/8/4,P.3).
8 آبان : مقام معظم رهبری: آمریکا اگر تصور مذاکره با مسئولان کشور ما را در سر می پروراند سخت در اشتباه است. مردم ما آمریکا را پیش از پیروزی انقلاب به عنوان یک توطئه گر و خیانتکار می شناختند و پس از پیروزی انقلاب دانستند که توطئه گری در ذات آمریکاست و آمریکا هرگز دست از توطئه برنخواهد داشت. برچیده شدن سفارت آمریکا خواسته مردم ما بود و دانشجویان اقدام به این کار کردند و امام آن را تایید و از آن به عنوان انقلاب دوم یاد کردند. پس از تسخیر سفارت آمریکا، مدارکی به دست آمد که نشان می داد آمریکا در صدد ریشه کنی انقلاب است و سفارت آمریکا یک جاسوس خانه علیه انقلاب است. آمریکا در ظرف 20سال گذشته لحظه ای دست از توطئه علیه ایران بر نداشته است. آمریکا امروز زمینه حیله گری خود را پس از بیست سال توطئه علیه نظام جمهوری اسلامی فراهم دیده است و فریاد مذاکره را سر داده و اعلام داشته است که ایران هیچ پیش شرطی را برای ما نگذارد، ما حالا خودشان پیش شرط گذاشته اند که ما در صورتی آماده مذاکره با ایران هستیم که ایران دست از حمایت از باصطلاح ترویسم بردارد، با صلح و سازش با اسرائیل موافقت کند و یا جاسوسان را رها کند. آمریکا اکنون نیز که دم از مذاکره می زند با همان زبان قلدری وارد شده است بلکه کمی هم بیشتر. (کیهان، 8/8/78، ش 16645، ص 3).
خاتمی: ما هیچ منعی برای روابط اقتصادی با کشورهای مختلف از جمله آمریکا نداریم، بلکه آمریکاها، ایران را تحریم کرده اند و سعی کردند قوانین خود را به دیگران تحمیل کنند و تحقق نیافتن خواست آنها در دنیا، بیانگر این حقیقت است که دوران جهان تک قطبی گذشته است.

روابط اقتصادی از روابط سیاسی جداست و ما در صادرات و خریدها، مصالح و منافع خود را در نظر داریم، خود تصمیم می گیریم و انتخاب می کنیم. ما هیچ وقت نگفتیم که با آمریکایی ها رابطه فرهنگی اقتصادی نداریم. زیان تحریم های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در درجه اول به شرکتهای آمریکایی می رسد و دولت آمریکا امروز از سوی بسیاری از این شرکتها و کشورها برای لغو تحریم های علیه ایران تحت فشار است.( صبح امروز، 8/8/1378ش 251ص 12).
18 آبان : بیل کلینتون رئیس جمهوری آمریکا مجازات های اقتصادی و مالی آن کشور علیه ایران را تمدید کرد. وی در توجیه این اقدام خود عنوان کرد که بحران میان دو کشور هنوز به طور کامل حل نشده است. ( صبح امروز، 19آبان 78ش 260ص 1).
آذر ………………………………………………………………………………… 1378
3 آذر : جیمز روبین: ما مدت ها است که در خواست کرده ایم مقام های کنسولی آمریکا به ایران سفر کنند تا از این طریق نسبت به ایجاد تسهیلات برای صدور ویزای سفر ایرانیان به آمریکا و همچنین کمک به آن گروه از شهروندان آمریکایی که خواستار سفر به ایران هستند، اقدام شود. ما به مقام های رسمی ایران اجازه داده ایم تا از دفتر حافظ منافع خود در واشنگتن، دیدن کنند. اما دولت ایران آماده اقدام متقابل نیست. ما تصور می کنیم مدت زیادی طول خواهد کشید تا ایران امکانات متنابهی را برای مقام های رسمی آمریکا در تهران فراهم سازد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال تأکید کرده است که واشنگتن هرگز پیشنهاد نکرده است که ترتیبات دیپلماتیک کنونی بین واشنگتن و تهران تغییر پیدا کند. پیشنهاد سفر مقام های کنسولی آمریکا به تهران تنها با هدف ارتقای روابط موسوم به "ملت با ملت" در چار چوب تبادل فرهنگی صورت گرفته است. کاخ سفید تنها تمایل دارد دفتر کنسولی برای اقدام هایی مشابه صدور ویزا در تهران ایجاد کند و جدای از آن مقاصد دیگری را دنبال نمی کند. (روزنامه اخبار اقتصادی، 4آذر 78، ش 63، ص 3).
5 آذر : آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا: بر قراری روابط تهران و واشنگتن با عقبگرد مواجه شده است. آلبرایت افزود: به رغم این عقبگرد، آمریکا بهبود روابط را پیگیری می کند. وی خاطر نشان کرد: رد درخواستهای غیر رسمی ما از سوی ایران برای اجازه دادن به دیپلماتهای آمریکایی جهت دیدار از ایران، از تمایل واشنگتن برای افزایش تماسهای به اصطلاح "مردم با مردم" یا به عبارت دیگر تماسهای غیر دولتی میان دو کشور و پیشبرد این روند نخواهد کاست. ارائه کمکهای لازم به آن دسته از مردم آمریکا که مایل به سفر به ایران هستند، بخش بزرگی از طرح وزارت خارجه آمریکا برای برقراری روبط با ایران را تشکیل می دهد که هنوز عملی نشده است.

وی در بخش دیگری از این مصاحبه تاکید کرد: انتخابات آینده مجلس ایران محملی کلیدی برای این مسئله خواهد بود که مواضع روحانیون تا چه اندازه با خواسته های مردم همخوانی دارد. (کیهان، 6/9/76 ش 16667 ص2)
10 آذر : حجت الاسلام و المسلمین هاشمی رفسجانی: ما از اول با آمریکا جنگ داشتیم از روز اول سفارتخانه آمریکا جاسوسخانه بود و مرکز توطئه علیه انقلاب بود که ریختند و آنجا را گرفتند. (کیهان، 11آذر 78ش 16672ص 18).
12 آذر : نیویورک تایمز: بیل کینتون رئیس جمهوری آمریکا چندین بار بی سر و صدا کوشیده است تا به یک گشایش سیاسی با ایران دست یابد ولی در همه موارد به در بسته خورده است. یک مقام آمریکایی گفت: مهمترین ابتکارعمل کلینتون پیام محرمانه ای بود که در ماه اگوست برای سید محمد خاتمی رئیس جمهوری ارسال شده و خواستار کمک او برای حل ماجرای بمب گذاری سال 1996در عربستان سعودی شده است. کاخ سفید در ماه نوامبر هم تلاش کرد تا برای بازگشایی دفتر کنسولگری آمریکا در تهران وارد مذاکره با مقامات ایرانی شود. ( روزنامه صبح امروز، 13آذر 78، شماره 279، ص 12).
واشنگتن پست: حکومت آمریکا به این نتیجه رسیده است که ایران حمایتش را از تروریسم در تلاشی برای منحرف کردن روند صلح خاورمیانه از مسیر خود افزایش داده است. یک مقام ناشناس ارشد آمریکایی گفته است حمایت ایران از مخالفان روند صلح در دو سال گذشته کم نشده و در دو ماه گذشته شدت گرفته است. برای مدت زمان طولانی روند صلح راکد بوده است بهمین دلیل آنها احساس نمی کردند که منافعشان در خطر است. اما اکنون با آغاز مذاکرات برای دستیابی به یک صلح جامع در سال آینده فکر می کنم یک نگرانی واقعی در بعضی از محافل در تهران که این صلح بر منافع آنها بویژه لبنان تأثیر خواهد گذاشت وجود دارد. (جمهوری اسلامی، 14آذر 78، ش 5836، ص 13).
15 آذر : اولین محموله گندم از آمریکا در یکی از اسکله های بندر امام لنگر گرفت. (جبهه، 16آبان 78ش 34ص 2).
20 آذر : ژنرال آنتونی زینی فرمانده کل فرماندهی مرکزی آمریکا: فکر می کنم ایران ظرف چند سال صاحب توان اتمی خواهد شد. ایران تهدیدی درازمدت برای آمریکا و بنابراین بزرگترین مشکل در منطقه خلیج فارس خواهد بود.( صبح امروز، 21آذر 78ش 286ص12).
21 آذر : سید محمد خاتمی رئیس جمهوری: وقتی می گوییم میان ما و آمریکا دیوار بلند بی اعتمادی بر قرار است، شعار نمی دهیم.

این ملت ایران است که احساس می کند از 28مرداد 32تا پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا بر سرنوشتش مسلط بوده است. آیا ملت ایران حق ندارد زیان ها و تحقیر هایی که در این مدت دیده آن را ناشی از سیاست نادرست آمریکا بداند؟ ما امروز در چنین موقعیتی قرار داریم. کودتای 28مرداد در واقع آغاز مرحله جدیدی است و در آن دوران استیلای آمریکا بر سر نوشت این ملت پایدار شد و در واقع آغاز دوره استبداد وابسته به قدرت فزون خواه آمریکا در ایران بود. ما با ملت آمریکا دشمنی نداریم، اما می گوییم اصلا مسأله ایران و آمریکا مهم نیست، مهم یک فلسفه و دیدگاه است. ملت ایران تسلط نمی پذیرد، ملت ایران به همه ملل دنیا احترام می گذارد و می گوید اساس رابطه بر اصل احترام متقابل و شکستن دیوار بی اعتمادی است.( صبح امروز، 22آذر 78، ش 287، ص 2).
دی ……………………………………………………………………………… 1378
1 دی : جیمز فولی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: آمریکا خواهان بهبود رابطه با ایران است و ما خواهان روابطی نظیر روابط خوبی که آنها در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم با ما داشتند، هستیم. آمریکا احترام زیادی برای مردم ایران قائل است ولی واشنگتن در قبال برخی ابعاد سیاست های ایران مشکلات جدی دارد. ما خواهان بر قراری مذاکرات رودر رو و بدون پیش شرط با مقامات ایرانی هستیم. بدون شک، ایران نیز انتقادها و نگرانی هایی در مورد آمریکا دارد، اما دولت ایران برای انجام مذاکرات مستقیم با واشنگتن پاسخ مثبتی ارائه نداده است. فولی بار دیگر ادعاهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران را مبنی بر حمایت از تروریسم بین المللی و گروههای تروریستی مطرح کرد و گفت که این قضیه پیوسته برای آمریکا مسأله بسیار مهمی است. وی در باره مسترد کردن اموال ضبط شده ایران در آمریکا گفت: این قضیه به دادگاه لاهه مربوط می شود که طی سالیان گذشته عملکرد موفقی در ارتباط با رسیدگی به دعاوی حقوقی دو کشور داشته است. (صبح امروز، 2دی 78، ش 296، ص 2).
3 دی : آلبرایت وزیر خارجه آمریکا: ایران و چند کشور دیگر سزاوار تحریمها و مجازات های بیشتری هستند ولی چون این کشورها از پیش در لیست سیاه وزارت خارجه آمریکا قرار دارند و مورد تحریم هستند، تحریم های بیشتری علیه آنها اعمال نخواهد شد. (کیهان، 4دی 78ش 16691ص 3).
6 دی : ریکر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: با تمام قوا برای جلوگیری از سرمایه گذاری در ایران تلاش خواهیم کرد. ما از این که شرکتهای نفتی با ایران رابطه اقتصادی بر قرار می کنند نگران هستیم و از توسعه اینگونه روابط نیز احساس خوشایندی نداریم. در حال حاضر لیبی را تحریم کرده ایم و ایران به خاطر حمایت از تروریسم مورد غضب است.

به همین دلیل این دو کشور قصد دارند با برقراری رابطه با شرکت های معتبر خارجی ضعف اقتصادی ناشی از تحریم های خود را جبران کنند اما دولت آمریکا قصد دارد از توسعه اینگونه سرمایه گذاری ها جلوگیری کند. (روزنامه اخبار اقتصاد، 7دی 78، ش 91، ص یک).
25 دی : مخالفت آمریکا با مطرح شدن دو فقره وام بانک جهانی به ایران بی تأثیر ماند.به نوشته روزنامه واشنگتن پست به نقل از یک سخنگوی بانک جهانی: سهامداران این بانک با مطرح شدن دو فقره وام بهداشتی و عمرانی برای ایران موافقت کرده اند. دو فقره وام در خواستی ایران که قرار است در مورد آن رأی گیری شود، وام 86میلیون دلاری برای طرح های بهداشت و درمان اولیه عمومی و وام 145میلیون دلاری برای اداره امور فاضلابها می باشند. (اخبار اقتصاد، 26/10/1378 ش104 ص 2)
بهمن ……………………………………………………………………………… 1378
4 بهمن : دکتر سید کمال خرازی در پاسخ به پرسش یکی از کارشناسان خارجی درباره احتمال گشایش کنسولگری آمریکا در مناطق آزاد ایران گفت: وضعیت ما با آمریکا مشخص است. ما با آمریکا رابطه ای نداریم که بخواهیم درباره گشایش کنسولگری آن کشور در هر نقطه ای از ایران صحبت کنیم. (صبح امروز،5/11/1378ش 321ص 2).خرازی افزود: دلیلی وجود ندارد که روابط با آمریکایی ها را عادی نکنیم البته مشروط بر آنکه آنها راه را برای این منظور هموار کنند. رئیس جمهوری آمریکا هر سال یک حکم اجرایی را علیه ایران صادر می کند و اکنون منع تجارت بازرگانی با ایران همچنان به قوت خود باقی است. ایران آماده است روابط خود را با تمام کشورها، بر اساس شرایط یکسان توسعه دهد. وی درباره رفتارهای جدید کلینتون نسبت به ایران گفت: من می دانم که زبان و لحن او تغییر کرده است واین را به منزله یک تحول مثبت بر شمرده ایم. )خبار شبکه سراسری صدای جمهوری اسلامی ایران، 5 بهمن 78بخش خبری ساعت 14).
آمریکااعلام کرد همواره ایران را یک کشور حامی ترورسیم می داند و در نظر ندارد با وامهای بانک جهانی به تهران موافقت نماید. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: سیاست واشنگتن، مخالفت با اعطای اعتبارات نمادهای بین المللی به ایران است. روبین همچنین بار دیگر پیشنهاد گفتگوی مستقیم میان تهران، واشنگتن را مطرح کرد. (اخبار شبکه سراسری صدای جمهوری اسلامی ایران، 5بهمن 78، بخش خبری ساعت 14).
10 بهمن : مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا در گردهمایی اقتصادی جهانی در داووس: آمریکا انتخابات مجلس ایران را در ماه آینده میلادی از نزدیک تحت نظر خواهد داشت و بر این اساس فرصت های عادی سازی روابط میان دو کشور را مورد ارزیابی قرار خواهد داد.

تلاش می کنیم گفتگو را مورد بررسی قرار دهیم و منتظر تحولاتی هستیم که احتمالا در انتخابات ماه آینده مجلس ایران روی خواهد داد. آمریکا مشتاقانه منتظر است ببیند آرزوهای مردم تا چه اندازه در انتخابات مجلس بازتاب خواهد داشت. آلبرایت اعتراف کرد آمریکا با ایران مشکلات پیوسته ای دارد. (کیهان، 11/11/1378 ش 16720 ص2).
15 بهمن : حمید رضا آصفی سخنگوی وزارت امور خارجه: ادعای رئیس سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) را مبنی بر همکاری ایران با کشورهای خارجی در خصوص تولید سلاحهای غیر متعارف مسخره خواند و آن را به شدت تکذیب کرد و گفت: اتهامات و ادعاهای بی اساس مسئولان آمریکایی ناشی از دلسردی آنها از توفیق رژیم صهیونیستی در پیشبرد اهداف توسعه طلبانه آن رژیم است. (روزنانه اخبار اقتصادی، 16بهمن 1378ش 120ص 1).
23 بهمن : معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور دور گفت: ما مطئمن هستیم نتایج انتخابات ایران همانگونه خواهد بود که مردم این کشور می خواهند. من یاد گرفته ام که خارجی ها نباید در مورد انتخابات دیگر کشورها اظهار نظر کنند، چرا که بر گزارکنندگان انتخابات آن را نمی پسندند. (اطلاعات، 25بهمن 78ش 21846ص 3).
اسفند …………………………………………………………………………… 1378
1 اسفند : جیمز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: انتخابات مجلس ایران انتخاباتی تاریخی بود و امیدواریم نتیجه این انتخابات نشانه ای برای رشد تمایل به سمت آزادی و باز کردن فضای سیاسی در منطقه خلیج فارس باشد.اگر چه نتایج نهائی اعلام نشده است اما شواهد نشان دهنده یک رویداد گسترده تاریخی است. مردم ایران نشان دادند که خواهان سیاستهای بازگشایی و مشارکت بیشتر هستند و روشن ساخته اند که خواستار آزادی بیشتری می باشند. روبین همچنین گفت: که تاثیر نتایج انتخابات پس از چند هفته دیگر ورشن خواهد شد. (روزنامه صبح امروز، 3/12/78 ش 346 ص2 .)
3 اسفند : خاتمی در مورد تاثیر مجلس ششم بر رابطه ایران و آمریکا گفت: ما مصمم هستیم سیاست تنش زدایی را ادامه دهیم و با حفظ منافع ملی و برقراری رابطه عادلانه و برابر در همه عرصه ها نقش فعالی داشته باشیم. علیرغم اعتراف همه صاحبنظران ما دارای یکی از آزادترین حکومت ها هستیم و منتظر اقدامات عملی فرارتر از حرف و صحبتهای رایج دیپلماتیک از سوی امریکا هستیم. (روزنامه صبح امروز، 4/12/78 ش 347 ص16.).

مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه ایالات متحده: تا آنجایی که من می دانم تغییر موضع بزرگی در ایران صورت گرفته و ایرانیان هنوز مشغول شمارش آرا هستند. واضح است که مردم ایران با حضورگسترده در صحنه انتخابات می خواهند فریاد خود را به گوش دولتمردان کشورشان برسانند و اشتهای آنها برای به صندوق انداختن آرا،تأیید کننده همین مدعاست. فعالیت وصف ناپذیر آنها، حاکی از آن است که دموکراسی در ایران روبه رشد گذاشته است و ما هم به این نکته احترام می گذاریم و از آن استقبال می کنیم. (دو هفته نامه صبح، 4اسفند 78، ش 114، ص 2).
جیمز روبین: ایران و آمریکا می توانند دلواپسی های گذشته را از یاد ببرند. محمد رضا خاتمی گفته بود که معتقد است استقرار اصلاح طلبان در مجلس ششم تنش میان تهران و واشنگتن را کاهش خواهد داد. از سخنان خاتمی این گونه برداشت نمی شود که مقامات دو طرف میل به گفته گو دارند اما "تمام چیزی که من می توانم در پاسخ بگویم آن است که ما قادریم زمینه گفت و گو با ایران را فراهم آوریم و می توانیم نگرانی های خود را به دست فراموشی بسپاریم و آنان نیز می توانند دلواپسی های گذشته را از یاد ببرند." (اخبار اقتصاد، 5اسفند 78ش 137ص 3).
7 اسفند : کاخ سفید اعلام کرد که با لایحه مجلس نمایندگان آمریکا مبنی بر تحریم کشورهایی که به ایران در دستیابی سلاح های اتمی کمک کنند،مخالف است."جو لاکهارت" سخنگوی کاخ سفید در جلسه توجیهی با خبرنگاران گفت: "دولت آمریکا با لایحه مجلس نمایندگان به علت سختگیریهائی که در آن عمل شده مخالف است. سنای آمریکا اصلاحیه ای تصویب کرد که در آن ملاحظاتی برای اعمال این تحریم ها در نظر گرفته شده است،بجای پیش بینی در باره این که "کلینتون" این قانون را امضاء خواهد کرد یا نه، امیدواریم بتوانیم با رایزنی های که قرار است انجام شود سختگیریهای این لایحه را کاهش دهیم. در این مرحله من فکر می کنم به جای تحلیل نتایج انتخابات ایران بهتر است بگوئیم ما علاقمند به انجام یک گفتگوی سازنده با ایران هستیم. (اخبار اقتصادی، 8/12/1378ش 139ص 3).
12 اسفند : مجلس نمایندگان آمریکا به اتفاق آرا طرح تشدید و یا به اجرا گذاشتن تحریم روسیه و یا هر کشور دیگری را که با ایران در زمینه توسعه توان سلاحهای اتمی، شیمیایی و یا بیولوژیکی همکاری کند تصویب و تسلیم بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا کرد. مجلس نمایندگان آمریکا با 420نماینده به اتفاق آرا، طرح هفته گذشته مجلس سنای آمریکا را مبنی بر تحریم کشورهایی که با ایران همکاری تسلیحاتی، اتمی، شیمیایی و بیولوژیکی دارند تصویب کرد.

با این مصوبه دولت آمریکا قادر خواهد بود هر کشوری را که با ایران همکاری تسلیحاتی داشته باشد مورد تحریم قرار دهد. ( روزنامه اخبار اقتصادی، 14اسفند 78، ش 144، ص 3).
18 اسفند : واشنگتن تهدید کرده است در صورت فعال شدن قرار داد منعقد شده یک شرکت از جمهوری چک با ایران یک طرح محدود دایر بر محاصره اقتصادی علیه جمهوری مزبور را به اجرا خواهد گذارد. این تهدید در پی برنده شدن شرکت "میلوسکو" از جمهوری چک در مناقصه تأمین برخی از قطعات مورد نیاز سیستم های خنک کننده نیروگاه هسته ای بوشهر صورت گرفته است. به نوشته هفته نامه اقتصادی مید چاپ لندن، دولت چک برای جلوگیری از اجرای این تهدید در 29فوریه ( 8اسفند ) از مجلس این کشور خواست در وضع تبصره قانونی که مانع از انتقال لوازم خنک کننده مزبور به ایران خواهد شد، تعجیل کند. (روزنامه اخبار اقتصادی، 78/12/19ش 149ص 1).
لس آنجلس تایمز: آمریکا تصمیم دارد تحریم واردات برخی از کالاهای تجاری مانند خاویار، فرش و پسته از ایران را لغو کند. یک مقام وزارت امور خارجه ایران گفته است: هنوز از تصمیم دولت آمریکا اطلاعی نرسیده است. وی افزود: همچنان که وزیر امور خارجه ایران پیشتر اعلام کرده است، تجارت یک مسیر دو سویه است و چنانچه آمریکایی ها علاقمند باشند غلات خود را به ایران صادر کنند، متقابلا باید امکان صدور فرش، پسته و خاویار ایران به امریکا را فراهم کنند. چنانچه دولت امریکا چنین تصمیمی اتخاذ کند، ما طبعا از آن استقبال خواهیم کرد.(روزنامه آزادگان، 19/12/78 ش127، ص3 .)
20 اسفند : دکتر خرازی در مصاحبه با شبکه الجزایر: اگر آمریکا چنین تصور می کند که طرفداران آقای خاتمی از منافع ملی خود می گذرند، این تصور شدیدا اشتباه است. برای آقای خاتمی و طرفداران ایشان، منافع ملی اصل اول است. وی در پاسخ به این پرسش که ایران منتظر کدام اقدام مثبت آمریکاست، گفت: سیاستهای خصمانه آمریکا علیه ایران همچنان جاری است و ما در آنچه که مقامهای آمریکائی اعلام می کنند و آنچه که در عمل انجام می گیرد تناقض جدی می بینیم لذا باید اعتماد لازم در طرف ایرانی بوجود آید که آمریکا صادقانه خواستار بهبود روابط و حل مشکلات است. وی آزاد شدن داراییهای بلوکه شده را یکی از علامتهای مثبت خواند و افزود: اگر آمریکا حرکات عملی انجام دهد، طبعا می تواند در جهت اعتماد سازی و در جهت تغییر برداشتها، موثر واقعه شود. (روزنامه اطلاعات، 21/12/78 ش 21868 ص4 .)
24 اسفند : بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا تحریم نفتی سال 1995را که به موجب آن شرکت های نفتی این کشور اجازه بستن قرار داد و همکاری های نقتی با ایران ندارند، تمدید کرد.

بیل کلینتون در نامه ای که به رئیس مجلس نمایندگان آمریکا گفت:"سیاست ها و اعمال ایران همچنان تهدید کننده منافع ملی، سیاست خارجی و اقتصادی آمریکاست، لذا تحریم نفتی ایران باید تمدید شود." (روزنامه اخبار اقتصادی، 25/12/78ش 154ص 2).

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سال 1379
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فروردین
14 فرودین : سخنان مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا در شورای ایرانیان مقیم آمریکا در واشنگتن: دولت ایران از سال 1357تا بحال در داخل به سرکوبگری و در خارج از کشور به حمایت از تروریسم پرداخته است پاسخ امریکا به ایران اتخاذ سیاست انزوا و مهار بوده است چون ایران ما را دشمن درجه یک خود قلمداد کرده است ما نیز مجبور شدیم ایران را تهدیدی علیه خود بدانیمما پس از انتخاب آقای خاتمی در سال 1376شروع به تنظیم دیدگاه جدیدی درباره ایران نمودیمایران نه یک بار بلکه 3بار در عرض سه سال گذشته تجربه انتخابات دمکراتیک داشته استبرخی از بخشهای جامعه ایرانی با این تحولات مخالفت ورزیده انداذیت و آزار مذهبی علیه بهائیان که به مسیحیت گرویده اند ادامه دارد ما از محاکمه 13یهودی که قرار است ماه آینده در ایران محاکمه شوند نگرانیم و محاکمه آنان یکی از معیارهای روابط ایران و آمریکا خواهد بود با وجود حرکت به سوی مردم سالاری کنترل ارتش، قوه قضائیه دادگاهها و پلیس در اختیار نمایندگان مردم نمی باشدمحرک اصلی این تحولها در ایران، عقیده و ایمان نمی باشد امریکا در سال 1953نقش مهمی در سرنگونی دولت مردمی و محبوب دکتر مصدق داشت. همچنین بعد از آن حمایتهای مستمری از شاه داشت. این مسئله باعث انزجار ایرانیان از مداخله آمریکا در امور داخلی کشورشان شده است جنبه هایی از سیاست آمریکا در قبال عراق در هنگام مناقشه اش با ایران کوته بینانه بوده است. تصرف سفارت امریکا در تهران و نیز قتل برخی از آمریکائیها و دوستان ما توسط گروههای ترویستی تحت الحمایه دولت ایران از گلایه های جدی ما از ایران است کنگره آمریکا بصورت جدی در حال تهیه طرحی برای مصادره دارائیهای ایران بعنوان غرامت خسارتهای خود می باشد اسلام شالوده میراث فرهنگی ایران است و هیچ مناقشه ذاتی میان اسلام و آمریکا وجود ندارد هنجارهای ما در خصوص مبارزه با تروریسم، گسترش تسلیحات اتمی، صلح

خاورمیانه و حقوق بشر امریکایی نیستند، بلکه جهان شمول می باشند ما می خواهیم برای فروریختن آنچه آقای خاتمی دیوار بی اعتمادی می نامند، همکاری نمائیم تاکنون تحریمهای کالا به ایران باعث شده است که ارتش ایران تلاش مصممانه خود برای ساخت جنگ - افزارهای اتمی را متوقف کند و سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات و نیروهای امنیتی ایران از تروریسم دست بکشند مادامی که این سیاستها تغییر نکرده است برقراری مناسبات کاملا عادی میان دولتهایمان امکان پذیر نیست و تحریم های اساسی امریکا پا برجا خواهند ماند ما برخی تحریم ها را علیه ایران لغو کرده ایم و صادرات مواد غذایی و دارویی امریکا به ایران تسهیل شده است و ایران می تواند از امریکا فراورده هایی همچون ذرت و گندم خریداری نماید من امروز اعلام می کنم که آمریکائیها نیز می توانند از ایران فرش، پسته و خاویار خریداری کنند ما بدنبال راههای برچیدن موانع غیرضروری در سر راه افزایش تماسهای دانشوران، هنرمندان، ورزشکاران و سازمانهای غیر دولتی ایران و آمریکا می باشیم اختلاف میان شرق و غرب و جنوب و شمال و یا تمدنها نیست بلکه این اختلاف بین مردمانی است که عده ای هنوز اسیر باورها و تعصبات گذشته می باشند و گروه دیگر کسانی هستند که خود را برای پذیرش آینده آزاد کرده اند
بیائید درباره اختلافاتمان انتقادپذیر باشیم، بکوشیم بر آنها پیروز شویم و منافع مشترکمان را بشناسیم. (شما، ش 18/1/1379، ش 157، ص 4).
16 فروردین : دکتر کمال خرازی: آمریکا باید آنچه را به عنوان دخالت در امور داخلی ایران انجام داده، جبران کند. اعترافاتی که خانم آلبرایت در سخنرانی خود داشت اعترافات مسئولیت آوری بود و بدون تردید باید دید که چگونه می خواهد این مسئولیت پذیرفته شده را انجام دهد. آمریکا آنچه را که به عنوان دخالت در امور داخلی ایران انجام داده باید جبران کند. ما به سهم خودمان بررسی های حقوقی در این باره را شروع کردیم و به موقع اعلام خواهیم کرد. سخنرانی آلبرایت بسیار مهم بود چون در بردارنده نکات مهمی بود چه از نظر مسایلی که در تاریخ روابط ایران و آمریکا وجود دارد چه از نظر اهمیتی که ایران از دیدگاه آمریکا دارد بخصوص بعنوان کشوری مقتدر که می تواند ثبات را در منطقه تامین کند.این اظهارات بخشی از حقایق مربوط به جمهوری اسلامی ایران را منعکس می کرد ولی در عین حال نکات مثبت این اظهارات با برخی از موضوع گیری های مداخله جویانه و نادرست آلوده شده بود.این مداخله جویی ها بر سر مسایلی بود که در درون کشور درباره آنها اختلافی نیست. ما در کشورمان از آزادی کامل، برخودار هستیم و با اینکه جناحهای مختلف دیدگاههای خاص خود را دارند ولی وقتی صحبت از منافع ملی و ارکان نظام به میان می آید می بینیم که جناحها هیچکدام با هم اختلافی ندارند.

وزیر امور خارجه گفت: مداخله جویی آمریکا و دادن اطلاعات نادرست و تعابیر مجعول مسلما باعث ناخرسندی همه اقشار ملت ایران و غیر قابل قبول است. دکتر خرازی اضافه کرد: نکات مثبت سخنرانی وزیر امور خارجه آمریکا مسلما تحت الشعاع مواضع مداخله جویانه او قرار گرفت و ما از اینکه آمریکا می گوید نمی خواهد در خط خصومت با ایران قرار بگیرد استقبال می کنیم اما باید در عمل هم ثابت کند. ما پیامهای متفاوتی را از آمریکا دریافت می کنیم از یک سو پیامهای مثبت، از سوی دیگر پیامهای خصمانه، حتی در این روزها که با اصرار زیاد از سوی آنها ادامه پیدا کرده است. البته این مسایل به دولت آمریکا باز می گردد که باید تناقض خود را حل کند اگر آمریکا واقعا خواستار بهبود روابط با ایران است باید صادقانه برخورد کند و گامهای عملی بردارد. دکتر خرازی همچنین درباره شرایط از سرگیری روابط با امریکا تصریح کرد: موضوعات بسیاری وجود دارد که باید حل شود نظیر فشارهای سیاسی و تحریم اقتصادی علیه ایران و نیز فشارهایی که به کشورهای ثالث برای جلوگیری از ایجاد رابطه با ایران وارد می شود، مثل تحت فشار قرار دادن بعضی کشورها برای عدم انتقال انرژی از طریق ایران. وی حمایت آمریکا از تروریست های ضد انقلاب مقیم خارج، مصادره دارایی های ایران و فهرست بلند اعمال خصمانه این کشور بر ضد جمهوری اسلامی ایران را از دیگر مسایلی دانست که حل آن برای بهبود روابط دو کشور ضرورت دارد. (کیهان، 17/1/79ش 16768، ص 2).
وزارت امور خارجه آمریکا از اقدام ایران مبنی بر توقف کشتی حامل نفت قاچاق عراق استقبال کرد. جمیز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا با ابراز خشنودی از اقدام ایران مبنی بر جلوگیری از قاچاق نفت توسط عراق اظهار امیدواری کرد، ایران این سیاست را همچنان ادامه دهد. روبین با اشاره به گزارش های منتشره اخیر مبنی بر جلوگیری ایران از انتقال غیر قانونی نفت عراق در خلیج فارس گفت: امریکا از این اقدامات ایران بسیار خوشحال است. روبین گفت: ایران در گذشته در طول سواحل خود اقداماتی برای ممانعت از صدور نفت قاچاق از عراق انجام داده است. ما امیدواریم این نشانه این باشد که آنها (ایران) قصد دارند این سیاست را قدرتمندانه ادامه دهند. آمریکا از ایران بارها خواسته است مانع هر نوع تجارت غیر قانونی در برنامه نفت به جای غذای سازمان ملل توسط عراق شود. وزارت خارجه امریکا ماه گذشته با انتشار گزارشی ادعا کرد، عراق بخشی از نفت خود را از طریق سواحل ایران قاچاق می کند. آمریکا معتقد است، عراق پول حاصل از قاچاق نفت خود را صرف احداث پایگاه و تجهزات نظامی برای گروهک منافقین مستقر در عراق می کند. (اطلاعات، 18/1/79 ش 21878 ص14 .)

20 فروردین : ایرانیان تبعیدی در آمریکا یک شبکه تلویزیونی ماهواره ای 24ساعته برای ایران به راه انداختند. به گزارش خبرگزاری آلمان از تهران، مجری اولین روز پخش برنامه های این شبکه که به نام شبکه تلویزیونی قبل از انقلاب اسلامی - 1979تلویزیون ملی ایران" نامگذاری شده، دو ایرانی - ارمنی بودند و فیلم های بلند قدیمی ایرانی و آوازهای عامه پسند به روی آنتن رفت. (روزنامه صبح امروز، 21/1/79 ش 382 ص2).
وزیر دفاع آمریکا: ایران اگر می خواهد روابط بهتری با واشنگتن داشته باشد باید حمایت از "تروریسم" را متوقف کند و به مخالفت با روند صلح خاورمیانه پایان دهد. به گزارش خبرگزاری رویتر، ویلیام کوهن در جمع خبرگزارن اظهار داشت: "آمریکا علاقمند خواهند بود که با ایران روابط بیشتری داشته باشد اما این تنها در شرایطی است که ایران سیاست خارجی خود در مورد حمایت از تروریسم، اخلال در روند صلح خاورمیانه و دستیابی به سلاح های کشتار جمعی را تغییر دهد." با وجود این کوهن به "نشانه های دلگرم کننده ای در زمینه وضعیت سیاسی ایران" اشاره کرد. وی افزود: "به نظر می رسد نسل جوانتر روابط متفاوتی را با جامعه جهانی خواستار هستند." گفت و گوی کوهن با خبرنگاران در خلال سفر او به منطقه خلیج فارس انجام شد. کوهن در پاسخ به پرسشی درباره بهبود روابط ایران با عربستان سعودی که متحد عربی آمریکا است گفت:این برعهده کشورهای مستقل است که سیاستهای خارجی خود را تنظیم کنند.
وی با این حال افزود: "اما هر کشوری در ارتباط با ایران باید بسیار مراقب باشد تا اطمینان یابد و قانع شود که ایران خواهان رابطه ای صلح آمیز و با ثبات با آنهاست." (روزنامه همشهری، 21/1/79ش 34ص 3).
22 فروردین : روزنامه واشینگتن پست: ویلیام کوهن وزیر دفاع آمریکا به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس هشدار داد که در برقراری رابطه با ایران مراقب باشد. (اطلاعات، 23/1/1379ش 21882ص 3).
27 فروردین : وزیر امور خارجه امریکا نگرانی خود را نسبت به وضع سیزده یهودی که به اتهام جاسوسی برای رژیم صهیونیستی و اقدام علیه امینت کشور در بازداشت بسر می برند، ابراز کرد. آلبرایت افزود: این مساله محاکمه یهودی ها در ایران نگرانی بزرگی برای من ایجاد کرده است. رفتار ایران با این یهودیان غیر قابل قبول و آزاردهنده است. وی افزود: هر روز این مساله را از طریق تلفن پیگیری کرده و در باره آن بحث می کند. این موضوع در صفحه رادار می باشد و ما با کسانی که با ایران رابطه دارند در تماس هستیم. (کیهان، 28/1/79ش 16776ص 3).
جمیز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا: امریکا بر چند نهاد ایرانی و کره شمالی تحریم هایی را اعمال خواهد کرد.آمریکا وزارت دفاع و سازمان پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان صنایع هوانوردی، گروه صنعتی شهید همت و گروه صنعتی صنام را در ایران مشمول اعمال تحریم های جدیدی خواهد کرد.

به گفته روبین، شرکت چانگ گوانگ سینیون کره شمالی و نیز سایر شرکتهای تامین کننده تجهیزات پیشرفته موشکی در کره شمالی شامل این تحریم ها خواهند شد. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا گفت: بزودی جزئیات این تحریم ها اعلام خواهد شد. روبین علت اعمال این تحریم ها را انتقال تجهیزات و فن آوری موشکی عنوان کرد. این تحریم برای یک دوره دو ساله اعمال می شود و در آوریل سال 2002منقضی خواهد شد. در این مدت، شرکتهای آمریکایی حداقل برای مدت دو سال از بستن هر نوع قرار دادهای با شرکت های یاد شده در ایران و کره شمالی که شامل موارد مندرج در مقوله یک رژیم کنترلی فن آوری موشکی شود، منع شده اند. (اطلاعات،28/1/79 ش 21885 ص3).
مقام معظم رهبری: آمریکاییها می گویند حجاب شما از بین برود؛ مرزهای اخلاقی و دینی شکسته شود؛ حکومت قرآن و انطباق قوانین با اسلام - که جزو قانون اساسی است - نباید باشد؛ این یعنی اصلاحات! اینها اصلاحات امریکایی است! قدرتمندان و قلدران دنیا همه ی تلاششان برای توسعه ی نفوذ و منافع خودشان است. اگر گفته شود که شما در خلیج فارس چه می کنید؛ کشور شما کجا، خلیج فارس کجا؛ می گویند ما در این جا منافع داریم! عجب، پس منافع شما، اگر لشکرکشی شما را هم اقتضاء کرد، باید لشکرکشی کنید؟! آیا منافع شما مقدم و مرجح بر منافع ملتهاست؟! این قدرتها هر چیزی را که دنبال می کنند، برای منافع خودشان است؛ اگر از اشعار اصلاح طلبی حمایت می کنند، این دورغ است؛ آنها از اصلاحاتی که به معنای حقیقی کلمه اصلاحات باشد، طرفداری نمی کنند؛ آنها با اصلاحات در این کشور مخالفند. (کیهان،28/1/79 ش 16776 ص13.)
اردیبهشت ………………………………………………………………………… 1379
1 اردیبهشت : روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز: اگر امریکا و ایران بخواهند روابط خوب داشته باشند، باید حوادث تاریخی را که آنها را از هم جدا کرده است، درک کنند. نیویورک تایمز در سرمقاله خود نوشت: این تاریخ با کودتای سال (1332) 1953که توسط سیا طراحی شد و شاه را به قدرت بازگرداند، آغاز می شود. شاه کشورش را مدرنیزه کرد و آن را متحد نزدیک آمریکا نگهداشت، اما دیکتاتوری خشن او که مورد حمایت آمریکا بود، باعث نارضایتی و سرکوب شد و توسعه سیاست دموکراتیک را در ایران از کار انداخت. نیویورک تایمز می نویسد: با این که واشنگتن برای انجام کودتا در ایران توجیهات استراتژیکی داشت، اما دخالت سیا در امور داخلی ایران اشتباه بود و برای امریکا در دراز مدت عواقب منفی داشت.

نیویورک تایمز در بخش دیگری از سرمقاله خود می نویسد: از سوی دیگر ایرانیها هم باید موضوع 444روز اسارت دیپلماتهای آمریکایی را در تهران درک کنند. به نوشته این روزنامه، روبرو شدن صمیمانه با تاریخ آسان نیست، اما هم واشنگتن و هم تهران باید این کار را بکنند. (اطلاعات، 1/2/79 ش 21889، ص2.)
6 اردیبهشت : جمیز روبین سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا با محکوم کردن وقیف نشریات در ایران گفت: از مقامات ایرانی می خواهیم به آزادی مطبوعات احترام بگذارند." روبین تعطیلی تعدادی از روزنامه ها در ایران را "ضربه ای علیه مردم ایران"! توصیف کرد و از مقامات ایرانی خواست نسبت به آنچه که وی از آن به عنوان "روزنامه های مستقل" یاد نمود، احترام بگذارد. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا همچنین گفت: هرگاه مطبوعات آزاد در هر کجای دنیا مورد تحدید قرار گیرند و حق آزادی بیان زیر سوال برود از نظر ما نگران کننده است. روبین تاکید کرد: ما گزارشهای توقیف روزنامه ها در ایران و ادامه بازداشت روزنامه نگاران را دنبال می کنیم. (کیهان،7/2/79 ش 16785 ص14.)
13 اردیبهشت : دادگاه عالی آمریکا تصمیم وزارت خارجه این کشور مبنی بر تروریست بودن گروه مجاهدین خلق را تایید کرد. وزارت دادگستری امریکا اعلام کرد: سازمان مجاهدین در حمله به سفارت امریکا در سال 1979در ایران دست داشته و پیش از این حمله، تعدادی از شهروندان آمریکایی در ایران را کشته است. وکیل وزارت دادگستری اعلام کرد: این گروه از سال 1979به بعد در حمله به سفارتخانه ها و کنسولگری های ایران در تمام جهان فعالیت داشته و اعضای آن یک دیپلمات ترک را در سال 1993به قتل رسانده اند. (روزنامه انتخاب، 14/2/79 ش 307، ص2.)
17 اردیبهشت : سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به اظهارات اخیر وزیر امور خاجه امریکا: مسایل داخلی ایران تحت الشعاع اظهار نظرهای مقامهای دیگر کشورها قرار نخواهد گرفت. رسیدگی به پرونده متهمان به جاسوسی نیز این قاعده مستثنی نیست. وی از اینکه وزیر خارجه امریکا به خود اجازه می دهد به جای جمعی از کشورهای جهان صحبت کند، ابراز تعجب کرد و اظهار داشت:"عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها یک فرایند دو سویه است و امریکا نیز ملزم به رعایت آن می باشد." سخنگوی وزارت امور خارجه با غیر حقوقی خواندن ادعاهای آلبرایت، وزیر امور خارجه امریکا را به مرور قوانین و مقررات حقوق بین الملل فراخواند. (کیهان، 18/2/79 ش 16794، ص3.)

حمید رضا آصفی در پاسخ به سخنان وزیر خارجه امریکا با تاکید بر غیر حقوقی بودن ادعاهای وزیر خارجه آمریکا باره محاکمه جاسوسان اسرائیلی در ایران گفت: یقینا روند تحولات و مسایل داخلی جمهوری اسلامی ایران تحت الشعاع اظهار نظرهای مقامات دیگر کشورها قرار نخواهد گرفت و رسیدگی به پرونده متهمان به جاسوسی نیز از این قاعده مستثنی نیست. سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها یک فرایند دو سویه است و آمریکا نیز ملزم به رعایت آن می باشد. (روزنامه بیان، 18/2/79 ش 118، ص 11.)
18 اردیبهشت : اعضای اتحادیه فرش ایران و تجار فرش در آمریکا در دیدار با نماینده دایم ایران در سازمان ملل آمادگی خود را برای واردات عمده فرش ایران به آمریکا اعلام کردند. (روزنامه اطلاعات، 19/2/79ش 21904ص2).
20 اردیبهشت: گیل لاپیداس استاددانشگاه برکلی و کارشناس برجسته امور شوروی سابق در سمینار یک روزه "ایران در هزاره سوم" در دانشگاه استنفورد آمریکا: شاید تعجب می کنید چرا من که متخصص امور شوروی سابق هستم در سمینار مربوط به مسایل ایران شرکت می کنم، ولی در پاسخ باید بگویم که وضعیت ایران امروز، خیلی شبیه شوروی سابق در دوران گورباچف است، گورباچف می خواست هم "پاپ" باشد و هم "لوتر". ولی این نفش دوگانه امکان پذیر نبود. گورباچف می خواست، بین اصلاحات و ارزش ها، هماهنگی ایجاد کند و اصلاحات را همراه با حفظ ارزش ها دنبال کند ولی برنامه او امکان پیاده شدن نداشت، بنابراین برای شوروی سابق ضروری بود که شخصی مانند یلتسین به میدان بیاید که فقط "لوتر" باشد و نه "پاپ" و بتواند علیه کلیسا قیام کند. (کیهان، 20/2/79 ش 16796 ص2.)
یک کمیته مجلس سنای آمریکاتحریم های آمریکا را علیه کشورهای لیبی، کره شمالی، سودان و ایران برای مدت یکسال لغو کرد. به گزارش خبر گزاری آلمان این اقدام برای تقویت صادرات محصولات کشاورزی امریکا اتخاذ شده است. سناتورها این اقدام را به منظور کمک به کشاورزان آمریکا که از کاهش قیمت محصولات خود متضرر شده اند اتخاذ کرده اند. (کیهان،21/2/79 ش 16797، ص14.)
23 اردیبهشت : حمیدرضاآصفی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران: قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران با استقبال کامل و بدون توجه به اظهارات دیگران به این پرونده(جاسوسان اسرائیل )رسیدگی خواهد کرد و با متهمان با عدالت کامل رفتار خواهد شد. اظهارات مکرر و مداخله جویانه مسئولان آمریکایی موجب شگفتی و نشان دهنده بی اطلاعی آنان از چگونگی رسیدگی به پرونده این متهمان است. ( کیهان، 24/2/79ش 16799ص 3).

27 اردیبهشت : مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا با برخی وزیران خارجه کشورها تماس گرفته و خواهان تعویق پرداخت وام بانک جهانی به ایران شده است. "بنجامین گیلمن" رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، پرداخت وام به ایران رابا توجه به آنچه وی "حمایت از تروریسم" و "عدم اصلاحات اقتصادی" در ایران نامید، مورد سوال قرار داد. (کیهان، 28/2/79 ش 16803 ص3.)
30 اردیبهشت : با وجود تلاش "مادلین آلبرایت" وزیر امور خارجه آمریکا برای جلوگیری از تصویب وام بانک جهانی به ایران، تعدادی از بهترین متحدان آمریکا با پشت کردن به آمریکا پرداخت 231میلیون دلار وام به ایران را تصویب کردند. آلبرایت برای متقاعد کردن متحدان آمریکا برای عدم تصویب این وام ادعاهای زیر را مطرح کرده بود: -1ایران از تروریسم حمایت می کند. -2ایران اصول اقتصادی قابل اتکا و مطمئنی را دنبال نمی کند. -3در حالیکه یک "محاکمه نمایشی" برای 13یهودی به اتهام جاسوسی برپا کرده است، نباید از این بابت تشویق کرد. (کیهان،31/2/79 ش 16805 ص14.)
خرداد ……………………………………………………………………………… 1379
3 خرداد : ال گور معاون رئیس جمهور آمریکا در جمع صهیونیستها: ما برای تغییر دادن ایران نیازمند هوشیاری و استقامت خستگی ناپذیر هستیم.وی تصریح کرد: حکومت روحانیون در ایران رادیکال و افراطی است. ما نمونه این برخورد رادیکال را در محاکمه 13یهودی )جاسوسان رژیم صهیونیستی( مشاهده می کنیم. این محاکمه همانند توقیف روزنامه ها در جهت متوقف کردن اصلاحات است. ما این محاکمات را با قاطعیت محکوم می کنیم و تجاوز غیر قانونی و غیر اخلاقی به حقوق بشر می دانیم. اجازه بدهید با صراحت بگویم که آمریکا، ایران را با عملش می سنجد نه با سخنانش. ایران تنها یک خطر معمولی برای منافع ملی ما و امنیت اسرائیل نیست بلکه در جایی قرار دارد که آرمانهای امنیتی قدیمی و نو به هم می رسند و همچنین این کشور در صدد دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی می باشد. این یک ترکیب مهلک است. ما کوشیده ایم تمامی کانالهای ممکن برای تهیه تسلیحات و فن آوری اتمی را از بین ببریم اما روسیه نگرانی خاصی را ایجاد کرده و سیاست رسمی آن دولت با چیزهایی که در عمل انجام می گیرد، فاصله دارد. ما در همه موارد نتوانسته ایم روسیه را متقاعد کنیم. (کیهان،4/3/79 ش 16809 ص3.)
منابع:
مطالعات راهبردی 1379 شماره 7 و 8


 

 

منبع: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چاپ                       ارسال براي دوست

نظرات كاربران
نام

ايميل
نظر

 

مسئولیت محتوا و مواضع مندرج در مقالات بر عهده نویسندگان بوده و درج آنها در این پایگاه به مفهوم تأیید آن نمی باشد. Copyright © second-revolution.ir, All Rights Reserved